Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
του Γιάννη Καντέλη
Ομολογουμένως η έναρξη της δεύτερης θητείας για την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δεν ήταν η ιδανική. Τουναντίον, δοκιμάστηκαν οι αντοχές της στα πύρινα μέτωπα, σήκωσε το βάρος της δολοφονίας του Μιχάλη Κατσουρή από την επιδρομή των κροατών χούλιγκανς και περιελάμβανε την αποπομπή του Νότη Μηταράκη από τη θέση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη.
Η απόσυρση του χρίσματος στην υποψηφιότητα Πατούλη για την Περιφέρεια Αττικής και η αντικατάσταση του από τον Νίκο Χαρδαλιά, χάριν των σωστών χειρισμών και της νηφαλιότητας όλων των πλευρών δεν οδήγησε σε μία ακόμα κρίση.
Σίγουρα είναι ένα τρίμηνο που όλοι στο κυβερνητικό στρατόπεδο θέλουν να ξεχάσουν πολύ γρήγορα.
Η συζήτηση στη Βουλή
Η συζήτηση στη Βουλή την περασμένη Πέμπτη, όπου ο πρωθυπουργός έδωσε απαντήσεις στην κριτική που δέχτηκε για την διαχείριση των πυρκαγιών και παρουσίασε τις αλλαγές που επιτάσσει η κλιματική κρίση για την αντιμετώπιση των ακραίων φαινομένων που εμφανίζονται όλο και πιο συχνά ήταν η αρχή για να κλείσει αυτό το πρώτο δύσκολο κεφάλαιο για την κυβέρνηση και να προχωρήσει πιο αποφασιστικά στο κυβερνητικό έργο, έχοντας πάρει τα κατάλληλα μαθήματα. «Αντίπαλος είναι ο κακός εαυτός μας» είχε προειδοποιήσει όλα τα μέλη της κυβέρνησης από τις πρώτες μέρες μετά την μεγάλη εκλογική νίκη ο κ. Μητσοτάκης και τώρα «η ανάγκη για προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις που θα μεταμορφώσουν τη χώρα για να πιάσει τα ευρωπαϊκά στάνταρ σε όλους τους τομείς είναι πιο απαραίτητη από ποτέ», όπως λέει στους συνομιλητές του.
Πρώτη ημερομηνία σταθμός είναι η 8η Σεπτεμβρίου. Ο καναδικός οίκος DBRS, θα αξιολογήσει την ελληνική οικονομία και παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι είναι πιθανό να δώσει στην Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα. Εφόσον, την προσεχή Παρασκευή ο Καναδικός οίκος αξιολόγησης προχωρήσει σε αυτό το βήμα, ουσιαστικά, από την 9η Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση θα μπορεί να αλλάξει την ατζέντα, φέρνοντας στο προσκήνιο την οικονομία και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες.
Μεταρρυθμίσεις
Μία ημέρα πριν την ομιλία του κ. Μητσοτάκη στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, όπου θα παρουσιάσει τις προγραμματικές προτεραιότητες για τον επόμενο χρόνο. «Μεταρρυθμίσεις, μεταρρυθμίσεις, μεταρρυθμίσεις» επαναλαμβάνουν μονότονα τα κυβερνητικά στελέχη όσον αφορά το περιεχόμενο της ομιλίας. Όπως μεταδίδουν από το Μέγαρο Μαξίμου η δεύτερη θητεία της κυβέρνησης είναι αυτή που μπορεί να μεταμορφώσει την χώρα, «με δυναμικούς ρυθμούς ανάπτυξης που θα αυξήσουν τους μισθούς και θα μειώσουν τις ανισότητες, με καλύτερη, δημόσια δωρεάν υγεία, με ένα πιο αποτελεσματικό και ψηφιακό κράτος».
Σε αυτούς τους τομείς θα εστιάσει ο πρωθυπουργός. Η χθεσινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου έδωσε το πρώτο στίγμα των αλλαγών. Το νομοσχέδιο για την αναδιάρθρωση και ενίσχυση του ΕΚΑΒ σε ανθρώπινο δυναμικό, με 800 προσλήψεις μόνιμου προσωπικού και μέσα με την προμήθεια 250 ασθενοφόρων είναι η πρώτη παρέμβαση στην Υγεία. Ακολουθούν ο νέος υγειονομικός χάρτης και η αναβάθμιση σε επίπεδο δομών και εξοπλισμού 80 νοσοκομείων και 156 κέντρων υγείας για τα οποία θα μιλήσει αναλυτικά από την Θεσσαλονίκη ο κ. Μητσοτάκης.
Τολμηρά για την Παιδεία
Στην Παιδεία η μεγάλη τομή που θα ανακοινωθεί είναι η άμεση αξιοποίηση του άρθρου 28 του Συντάγματος για τις διακρατικές συμφωνίες, που σημαίνει ότι θα αναγνωρίζονται οι τίτλοι των ξένων πανεπιστήμιων που θα θελήσουν να επενδύσουν στην Ελλάδα. Το αρμόδιο υπουργείο έχει έτοιμο το νομοσχέδιο και αυτό αναμένεται να ψηφισθεί μέχρι το τέλος του έτους.
Για τη Δικαιοσύνη
Κρίσιμος τομέας που χρίζει άμεσων μεταρρυθμίσεων τις οποίες είναι αποφασισμένη να προχωρήσει η κυβέρνηση είναι η Δικαιοσύνη. Βασικό ζητούμενο είναι η επιτάχυνση στην απονομή της και το φρένο στις διαρκείς αναβολές. Το νομοσχέδιο που παρουσίασε ο κ. Φλωρίδης στο υπουργικό συμβούλιο προβλέπει μία σειρά ρυθμίσεων, όπως η δυνατότητα μόνο μίας αναβολής, η θεσμοθέτηση παραβόλου σε όσους την ζητούν ώστε να υπάρχει αντικίνητρο και οι αλλαγές στα δικαστικά συμβούλια που δημιουργούσαν καθυστερήσεις στην εκδίκαση είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη προϊδεάζουν και για άλλες αλλαγές στον τομέα αυτό που έχει και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά καθώς πολλές επενδύσεις κολλούν στα δικαστικά γρανάζια. Οι οίκοι αξιολόγησης που σταδιακά μέχρι το τέλος του έτους θα αποφασίσουν για την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας έχουν ως πάγιο ζητούμενο θεσμικές βελτιώσεις, κυρίως στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης με βασικό μέλημα να βελτιωθεί η ποιότητα της ανάπτυξης που επιτυγχάνει η χώρα και των επενδύσεων.
Έμφαση και στο «οικονομικό καλάθι»
Η έμφαση στις μεταρρυθμίσεις δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει και «οικονομικό καλάθι», προσαρμοσμένο στα δημοσιονομικά δεδομένο, καθώς εν όψει αναβάθμισης της ελληνικής οικονομίας η κυβέρνηση δεν θέλει να δώσει λάθος σήμα στις αγορές. Όπως τονίζει ο πρωθυπουργός σε συνεργάτες του «χωρίς μια οικονομία η οποία να αναπτύσσεται γρήγορα δεν υπάρχει ευημερούσα κοινωνία και η ανάπτυξη είναι και αυτή που καταπολεμά τις κοινωνικές αδικίες». Έμφαση θα δοθεί στις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, με τον πρωθυπουργό να ανακοινώνει την επέκταση του Market Pass μέχρι το τέλος του έτους, το επίδομα στους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά, την διεύρυνση του επιδόματος θέρμανσης και επίδομα στους πυροσβέστες που δίνουν τη μάχη με τις πυρκαγιές. Το οικονομικό επιτελείο αναζητά δημοσιονομικό χώρο και για κάποιες επιπλέον παροχές που αναμένεται να κλειδώσουν σε συσκέψεις που θα γίνουν στο Μέγαρο Μαξίμου στα μέσα της εβδομάδας.
Γεωπολιτικές εξελίξεις
Το βλέμμα του κ. Μητσοτάκη είναι στραμμένο και στις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις που οδηγούν σε αναδιάταξη δυνάμεων και στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, θέλοντας να καταστήσει την Ελλάδα συνδιαμορφωτή αυτών των εξελίξεων και να αναβαθμίσει τον στρατηγικό της ρόλο. Η άτυπη Σύνοδος των Βαλκανικών χωρών και των χωρών της Ανατολικής Γειτονίας παρουσία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και της ευρωπαϊκής ηγεσίας που έγινε στην Αθήνα ήταν μία προσεκτικά μελετημένη κίνηση που σύμφωνα με ορισμένες πηγές έγινε σε συνεργασία με Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον. Το μήνυμα ήταν ότι η Ελλάδα είναι ο ενδιάμεσος κρίκος για την προσέγγιση των κρατών αυτών με τους ευρωατλαντικούς θεσμούς και η χώρα που αποτελεί τον θεματοφύλακα της Δύσης στην περιοχή.
Τα ελληνοτουρκικά
Το μεγάλο ανοιχτό κεφάλαιο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής παραμένουν σε κάθε περίπτωση οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η εξομάλυνση των σχέσεων με την άλλη πλευρά του Αιγαίου και η επανέναρξη του διαλόγου στο ανώτατο επίπεδο αποτελούν μία μοναδική ευκαιρία για να ενισχυθεί έτι περαιτέρω η προαναφερόμενη στρατηγική της Αθήνας, ώστε ταυτόχρονα με την επιχειρούμενη διευθέτηση κρίσιμων διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, η ελληνική πλευρά να αναπτύξει την ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής της χωρίς τα «βαρίδια» μίας ελληνοτουρκικής κρίσης.
Πρώτη κρίσιμη ημερομηνία σε αυτό το πεδίο είναι η 5η Σεπτεμβρίου με την συνάντηση που θα έχουν στην Άγκυρα οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν. Θα οριοθετηθούν τα επόμενα βήματα στην επαναπροσέγγιση των δύο χωρών στη βάση των όσων συμφώνησαν οι κ.κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν στο Βίλνιους και θα προετοιμάσουν τη συνάντηση των δύο ηγετών στη Νέα Υόρκη στις 20 Σεπτεμβρίου.
Από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης κρατούν χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών όσον αφορά την διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την κοινή προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, καθώς για να συμβεί αυτό απαιτείται η Τουρκία να κάνει αρκετά βήματα προς τα εμπρός αναγνωρίζοντας την δικαιοδοσία του, αλλά και την Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, κάτι από το οποίο απέχουμε πολύ την δεδομένη στιγμή, όπως εκτιμούν διπλωματικές πηγές. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι η Αθήνα δεν επιθυμεί την επιτάχυνση της προσέγγισης μεταξύ των δύο χωρών, ακόμα και αν δεν μπορούμε άμεσα ή στο προβλέψιμο μέλλον να λύσουμε τη μία βασική μας διαφορά. «Έχουν υπάρξει και άλλοτε στο παρελθόν περίοδοι πολύ καλών σχέσεων με την Τουρκία, όπου το ζήτημα αυτό προφανώς δεν είχε λυθεί αλλά δεν αποτέλεσε εμπόδιο στο να οικοδομήσουμε ένα πλαίσιο καλών σχέσεων και σίγουρα να μην είμαστε σε ένα καθεστώς μόνιμης έντασης», όπως το θέτει ο κ. Μητσοτάκης. Επόμενο βήμα είναι η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη, που προσδιορίζεται για τα τέλη Νοεμβρίου ή τις αρχές Δεκεμβρίου.
