Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
της Κωνσταντίνας Καρακώστα
Επίκ. Καθηγήτριας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας
Ένα από τα κυριότερα αφηγήματα της Μεταπολίτευσης, ίσως το κυρίαρχο, ήταν η «συντηρητικότητα» που χαρακτήριζε τη Νέα Δημοκρατία. Όσο και αν προσπαθούσε να αποδείξει μέσα από το καταστατικό της, τις αποφάσεις και τα νομοθετήματά της ότι ήταν μια φιλελεύθερη παράταξη, οι «προοδευτικοί» της αντίπαλοι πάντοτε κατηγορούσαν τα στελέχη και τους ψηφοφόρους της για προσκόλληση στον συντηρητισμό και έλλειψη προοδευτικής πολιτικής νοοτροπίας. Πολλά μπορεί κανείς να αντιτάξει στο αφήγημα που με την επανάληψή του απέκτησε ισχύ αξιώματος. Η σημερινή μέρα, όμως, αποτελεί μια εξέχουσα ευκαιρία να θυμηθούμε πότε οι γυναίκες απέκτησαν για πρώτη φορά πολιτικά αξιώματα στον τόπο μας και ποιος ήταν ο πολιτικός χώρος που τις υποστήριξε.
Ήταν πριν ακριβώς από 72 χρόνια, στις 18 Ιανουαρίου του 1953 όταν εκλέχτηκε η πρώτη γυναίκα βουλευτής στην ιστορία του ελληνικού κοινοβουλίου. Η Ελένη Σκούρα, απόφοιτη της Νομικής Θεσσαλονίκης, είχε αναπτύξει μεγάλη πατριωτική δράση τόσο κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου όσο και της κατοχής. Ήταν πρόεδρος στη Στέγη της Φαλαγγιτίσσης και στη Φανέλα του Στρατιώτου. Το 1942 μαζί με τον σύζυγο και τον αδελφό της συνελήφθησαν από τους Γερμανούς και φυλακίστηκαν. Το 1951 αποφάσισε να λάβει ενεργά μέλος στην πολιτική με το κόμμα του Ελληνικού Συναγερμού. Είχαν ξεκινήσει τότε οι πρώτες συζητήσεις για την παραχώρηση ίσων πολιτικών δικαιωμάτων στις γυναίκες και στις εκλογές που ακολούθησαν, την 28η Μαΐου 1952, η Σκούρα έλαβε 47.112 ψήφους.
Στις εκλογές εκείνες, στην ίδια εκλογική περιφέρεια, η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά κατήλθε με τον πρόεδρό της Ιωάννη Πασαλίδη λαμβάνοντας 43.034 ψήφους και το κόμμα των Φιλελευθέρων με τη Βιργινία Ζάννα, γιαγιά του Αντώνη Σαμαρά, η οποία έλαβε 23.046 ψήφους. Άξιο αναφοράς είναι ένα περιστατικό που συνέβη στις 31 Ιανουαρίου 1953, όταν από το βήμα της Βουλής η Σκούρα εκφώνησε τον πρώτο της λόγο. Ο τότε πρόεδρος, Ιωάννης Μαρκόπουλος, την προσφώνησε ως «κυρία βουλευτίδα», προκαλώντας μια συζήτηση για τον όρο που θα πρέπει να χρησιμοποιείται στο εξής για τις γυναίκες που διατελούν ως μέλη του ελληνικού κοινοβουλίου.
Λίγα χρόνια αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1956, ορκίζεται και η πρώτη γυναίκα υπουργός. Η Λίνα Τσαλδάρη, εκλεγμένη με το ψηφοδέλτιο της ΕΡΕ στην Αθήνα, ανέλαβε το Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Κόρη του πρώην πρωθυπουργού Σπυρίδωνα Λάμπρου και σύζυγος του πρωθυπουργού Παναγή Τσαλδάρη ανέπτυξε μεγάλο κοινωφελές έργο, ενδιαφέρθηκε για την αναβάθμιση της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία, εκπροσώπησε την χώρα στον ΟΗΕ για θέματα ισότητας και διετέλεσε για χρόνια πρόεδρος του ΠΙΚΠΑ. Φανατική της αντίπαλος ήταν η Πηνελόπη Δέλτα, η οποία περιπαικτικά την αποκαλούσε «Τσαλδάραινα».
Πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων ορκίστηκε τον Μάρτιο του 2004 η Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη από τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή. Είχε ήδη εκλεγεί βουλευτής το 1981 με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και είχε ήδη διατελέσει αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας καθώς και υπουργός Δικαιοσύνης και Πολιτισμού από τις κυβερνήσεις Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και Τζαννή Τζανετάκη. Η Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη ήταν επίσης η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.
Από το 1952 και την ψήφιση του νόμου 2159, όταν οι Ελληνίδες απέκτησαν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις βουλευτικές και δημοτικές εκλογές, «συντηρητικά» ήταν τα κόμματα που έδωσαν τις γυναικείες πρωτιές στην πολιτική ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας.
