Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Πάνου Μπαϊλη
Αν σε γεωπολιτικό επίπεδο η διαμάχη των “δυτικών” με Ρωσία, Κίνα και την πλειοψηφία των μουσουλμανικών χωρών εκδηλώνεται καθημερινά μέσα από κάθε είδους ανταγωνισμούς, στην εξίσωση έχουν μπει πλέον και οι θρησκείες με τον δικό τους ρόλο στον νέο κόσμο που διαμορφώνεται.
Χριστιανισμός και μουσουλμανισμός δίνουν τη δική τους μάχη επικράτησης, με τους χριστιανούς να αυξάνονται κάθε χρόνο, αλλά και τους μουσουλμάνους να κερδίζουν καθημερινά έδαφος. Ακόμη, όμως, υπολείπονται των χριστιανών, με τους ινδουιστές να έρχονται τρίτοι.
Ο αριθμός των ορθοδόξων παραμένει σχεδόν σταθερός, περίπου στα 300 εκατομμύρια, με τη Ρωσία να έχει εντός των ορίων της σχεδόν το 50% .
Σύμφωνα με τη «Μελέτη του Παγκόσμιου Χριστιανισμού» από το Ερευνητικό Κέντρο PEW στην Ουάσιγκτον, για πρώτη φορά οι χριστιανοί όλων των δογμάτων ξεπέρασαν τα 2,6 δις.
Από τα στοιχεία της μελέτης προκύπτει ότι ο χριστιανισμός αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό 1,18%, δηλαδή κατά 30 εκατομμύρια πιστούς. Τον μεγαλύτερο αριθμό πιστών έχει η Καθολική Εκκλησία με 1,38 δισεκατομμύρια σε όλον τον κόσμο και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά, ιδιαίτερα στην Αφρική και την Αμερική. Έκπληξη αποτελεί και το γεγονός ότι ο αριθμός αυξάνεται και σε χώρες όπως η Ιαπωνία, η Κίνα και η Νότια Κορέα, όπου θεωρείται η μεγαλύτερη και καλύτερα οργανωμένη θρησκεία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης πάντως, η Καθολική Εκκλησία αναπτύσσεται σημαντικά πιο αργά (0,93%) από τις ελεύθερες εκκλησίες. Ιδιαίτερα οι Ευαγγελιστές καταγράφουν μεγάλη εισροή, με ετήσια αύξηση 1,79%.
Η ανάπτυξη του Χριστιανισμού είναι ισχυρότερη στο νότιο ημισφαίριο. Πριν από 100 χρόνια υπήρχαν διπλάσιοι χριστιανοί στην Ευρώπη από ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο μαζί. Τώρα υπάρχουν περισσότεροι Χριστιανοί που ζουν τόσο στη Λατινική Αμερική (611 εκατομμύρια), όσο και στην Αφρική (718 εκατομμύρια), από ό,τι στην Ευρώπη (566 εκατομμύρια). Στην Ασία υπάρχουν περισσότεροι από 400 εκατομμύρια Χριστιανοί για πρώτη φορά.
Αύξηση καταγράφεται και στις ισλαμικές θρησκευτικές ομάδες, οι οποίες αναπτύσσονται με ποσοστό 1,87%. Ο αριθμός των μουσουλμάνων εφέτος ξεπέρασε τα 2 δισεκατομμύρια. Ως τρίτη μεγαλύτερη θρησκευτική ομάδα, θεωρείται ο Ινδουισμός με ρυθμό ανάπτυξης 1,2%, ο οποίος αριθμεί τώρα 1,09 δισεκατομμύρια άτομα.
Αρκετά μειωμένος εμφανίζεται ο αριθμός των Βουδιστών, ο οποίος αυξάνεται σημαντικά λιγότερο από τις χριστιανικές κοινότητες (0,77%), στα 535 εκατομμύρια.
Η εβραϊκή κοινότητα αυξάνεται επίσης μόνο κατά 0,7%. Ενώ οι Χριστιανοί αποτελούν σήμερα το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού, το ποσοστό των Εβραίων είναι μόνο 0,2%.
Η ορθόδοξη Εκκλησία στον κόσμο
Σύμφωνα με τον αριθμό των πιστών, η Ορθόδοξη Εκκλησία -γνωστή ως Ανατολική Ορθοδοξία- είναι η δεύτερη μεγαλύτερη Χριστιανική εκκλησία στον κόσμο, μετά τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Οι εκτιμήσεις συνήθως θέτουν τον αριθμό των Ορθόδοξων Χριστιανών σε όλο το κόσμο σε περίπου 200 με 260 εκατομμύρια άτομα. Αξίζει να αναφερθεί πως οι Προτεστάντες, ο τρίτος κλάδος του Χριστιανισμού ξεπερνούν ως πληθυσμός αυτόν των πιστών της Ορθοδοξίας, αλλά οι προτεσταντικές ομάδες έχουν θεολογικές διαφορές και δεν σχηματίζουν μια ενιαία εκκλησία. Λόγω του πληθυσμού, οι περισσότεροι ορθόδοξοι ζουν στη Ρωσία, με ποσοστό 60%.
Εκτός της Ρωσίας, η Ορθοδοξία είναι η μεγαλύτερη θρησκεία στις εξής χώρες: Ουκρανία (65.4%-77%), Ρουμανία (82%), Λευκορωσία (48%-73%), Ελλάδα (95%-98%), Σερβία (97%), Βουλγαρία (88%), Μολδαβία (93%), Γεωργία (84%), Σκόπια (65%), Κύπρο (89%) και Μαυροβούνιο (74%).
Σημαντικές μειονότητες ορθοδόξων χριστιανών υπάρχουν σε χώρες όπως: Βοσνία και Ερζεγοβίνη (31%), Λετονία (18%), Εσθονία (14%), Αλβανία (7%), Λιθουανία (4%), Κροατία (4%), Σλοβενία (2%) και Φινλανδία (1.5%). Στην Ασία, οι σημαντικότερες κοινότητες Ορθοδόξων εντοπίζονται στις δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ. Ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός είναι η μεγαλύτερη θρησκεία στο βόρειο Καζακστάν, ενώ το ποσοστό των Ορθοδόξων ως προς τον συνολικό πληθυσμό της χώρας είναι 23.9%. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί αποτελούν σημαντική μειοψηφία του πληθυσμού και στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Ασίας: Κιργιζία (17%), Τουρκμενιστάν (5%), Ουζμπεκιστάν (5%), Αζερμπαϊτζάν (2%) και Τατζικιστάν (1%). Στο Λίβανο, το 8% των κατοίκων είναι Ελληνορθόδοξοι. Στη Συρία, πριν τον πόλεμο, το 5-8% των κατοίκων της ήταν Ορθόδοξοι. Ένα 0.5% με 2.5% των κατοίκων της Παλαιστίνης είναι Ορθόδοξοι, ενώ το ποσοστό των Ορθοδόξων ξεπερνά το 1% στην Ιορδανία. Λόγω της πρόσφατης μετανάστευσης και του ιεραποστολικού έργου, τα ποσοστά των Ορθοδόξων Χριστιανών στην Αυστραλία, την Αυστρία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία, τον Καναδά και την Ελβετία φτάνουν περίπου το 2% του πληθυσμού των παραπάνω χωρών.
Το ποσοστό των Χριστιανών στην Τουρκία συρρικνώθηκε από 19% το 1914 σε 2.5% το 1927, λόγω σημαντικών ιστορικών γεγονότων τα οποία επηρέασαν τη σύνθεση του πληθυσμού (Γενοκτονία των Αρμενίων, Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών, μετανάστευση Χριστιανών σε άλλες χώρες, κυρίως στην Ευρώπη και στην Αμερική). Σήμερα στην Τουρκία ζουν περίπου 160.000-180.000 άτομα τα οποία πιστεύουν σε διάφορες Χριστιανικές ομολογίες.
Οι ορθόδοξοι Χριστιανοί μειώνονται ως ποσοστό του συνολικού χριστιανικού πληθυσμού – και του παγκόσμιου πληθυσμού – λόγω της πολύ ταχύτερης αύξησης μεταξύ Προτεσταντών, Ρ/Καθολικών και μη Χριστιανών..
Ωστόσο, σήμερα, συνολικά μόλις το 12% των χριστιανών σε όλο τον κόσμο είναι ορθόδοξοι, σε σύγκριση με περίπου 20% πριν από έναν αιώνα. Από το συνολικό παγκόσμιο πληθυσμό, το 4% του συνολικού παγκόσμιου πληθυσμού είναι ορθόδοξοι, σε σύγκριση με εκτιμώμενο ποσοστό 7% το 1910.
Εν τω μεταξύ, ο πληθυσμός της Ευρώπης έχει συρρικνωθεί εδώ και πολύ καιρό ως μέρος του συνολικού πληθυσμού του κόσμου και προβλέπεται να μειωθεί κι άλλο και σε επόμενες δεκαετίες σε απόλυτους αριθμούς.
Ο μεγαλύτερος ορθόδοξος χριστιανικός πληθυσμός εκτός Ευρώπης σήμερα βρίσκεται στην Αιθιοπία, με την αιωνόβια εκκλησία Tewahedo της Αιθιοπίας να έχει περίπου 36 εκατομμύρια υποστηρικτές – σχεδόν το 14% του συνολικού Ορθόδοξου πληθυσμού του κόσμου.
