Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
του Δημήτρη Καμπουράκη
Το σκάνδαλο με το μαύρο χρήμα από το Κατάρ που είχε εισχωρήσει μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συγκλονίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εδώ στην Ελλάδα μπορεί να το βιώνουμε ως «σκάνδαλο Καϊλή», όμως όλη η Ευρώπη έχει απομείνει με το στόμα ανοικτό.
Αν ένα κρατίδιο του Κόλπου είναι ικανό να διαφθείρει τόσο κορυφαίους ευρωπαϊκούς θεσμούς και να μετατρέψει σε πολιτικά του υποχείρια τόσο διακεκριμένους (και καλοπληρωμένους, άρα θωρακισμένους) ευρωπαίους αξιωματούχους, τότε τίποτα στον κόσμο μας δεν είναι ούτε ασφαλές, ούτε αθώο. Κι αν αυτά μπορούν να τα κάνουν μερικοί ατζαμήδες σεΐχηδες με κελεμπίες που κουβαλάνε σακούλες με μετρητά, τι αλήθεια θα μπορούσαν να πετύχουν μεγάλες δυνάμεις που επιβουλεύονται την Ευρώπη και δρουν με επαγγελματικό και αθέατο τρόπο;
Ηθική βλάβη και πολιτικός σεισμός
Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, το σκάνδαλο είναι ακόμα νωπό και με πολλές άγνωστες πτυχές. Ενδέχεται όταν οι αναγνώστες μας διαβάζουν το κείμενο αυτό, να έχουν αποκαλυφθεί πολύ περισσότερα και φρικτότερα πράγματα. Ανεξαρτήτως όμως των λεπτομερειών του σκανδάλου και των νομικών του απολήξεων, ήδη η ηθική βλάβη είναι τεράστια και ο πολιτικός σεισμός δεδομένος. Όσον αφορά την Ελλάδα, κανένας δεν μπορεί ακόμα να σταθμίσει τις επιπτώσεις του. Αυτές θα φανούν πολύ αργότερα, ενδεχομένως μάλιστα να παίξουν ρόλο και στην εκλογική μάχη αφού βρισκόμαστε πια σε προεκλογική περίοδο. Το σίγουρο είναι ότι στην Χαριλάου Τρικούπη περιμένουν με αγωνία τις επόμενες δημοσκοπήσεις, για να διαπιστώσουν αν το σοκ που έχει υποστεί η ελληνική κοινωνία έχει μεταφερθεί αρνητικά και στο εσωτερικό των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ.
Ένας ψύχραιμος παρατηρητής θα πει ότι η διεθνής αλλά και η ελληνική κοινή γνώμη έχουν εθιστεί στην αποκάλυψη τέτοιων βρωμερών ιστοριών. Κάθε τόσο αποκαλύπτεται κάποιος πολιτικός ή επιχειρηματίας ή διαμορφωτής της κοινής γνώμης να έχει βουτήξει το δάκτυλο στο μέλι. Περιπτώσεις παράνομων πλουτισμών ή καταχρήσεων εξουσίας είναι πολύ συνηθισμένες και στην χώρα μας και διεθνώς. Αυτό όμως δεν αναιρεί την έκπληξη που εκδηλώνεται κάθε φορά, καθώς ο μέσος άνθρωπος δυσκολεύεται να αντιληφθεί το μέγεθος της βουλιμίας που εκδηλώνουν κάποιοι που ήδη κατέχουν και πολύ χρήμα και μεγάλη εξουσία. Παγιώνεται έτσι μια αντίληψη ότι η πολιτική είναι γενικώς μια πολύ βρώμικη υπόθεση και ότι όλοι οι πολιτικοί έχουν μοναδικό κίνητρο τον προσωπικό τους πλουτισμό ή την διεύρυνση της προσωπικής τους εξουσίας με στόχο πάλι τον πλουτισμό τους.
Μεγάλο το σοκ
Αυτή την φορά το σοκ ήταν ακόμα μεγαλύτερο, καθώς η συγκεκριμένη πρωταγωνίστρια ήταν καλυμμένη από ένα πέπλο γενικής και διακομματικής συμπάθειας. Όμορφη γυναίκα, ήπιων τόνων, χαμογελαστή, πρόσχαρη, με μια γενική πεποίθηση ότι στην Ευρώπη δούλευε και πολύ και αποτελεσματικά υπέρ της χώρας της, ήταν από τα ελάχιστα άτομα του ελληνικού δημόσιου βίου που δεν έμπαινε ποτέ στο στόχαστρο κανενός και δεν αντιμετώπιζε την παραμικρή εσωτερική αντιπαλότητα. Η Εύα είχε βρει την χρυσή συνταγή να παραμένει επί μια δεκαπενταετία στον πολιτικό αφρό δίχως να την εχθρεύεται κανένας. Σπάνια περίπτωση για μια Ελλάδα που αλληλοσπαράζεται ευκολότερα απ’ όσο αναπνέει. Και ξαφνικά, αυτή η καθ’ όλα επιτυχημένη και (γιατί όχι) ευτυχισμένη γυναίκα, τα γκρέμισε όλα.
Ασύλληπτα ποσά
Τα ποσά που έγιναν γνωστά μετά την σύλληψη της άφησαν κυριολεκτικά άφωνο το ελληνικό κοινό. Οι 600.000 ευρώ που προσπάθησε να φυγαδεύσει ο πατέρας της κι οι άλλες 160.000 ευρώ που βρέθηκαν στο σπίτι της, είναι ποσό ασύλληπτο για τον σημερινό μέσο Έλληνα. Και η εικόνα μιας γυναίκας που στο σπίτι της έχει καταχωνιασμένες βαλίτσες και σακούλες τίγκα στο μετρητό ή που ταξιδεύει με σακ βουαγιάζ που έχουν διπλούς πάτους και κρύπτες στο πλάι, παραπέμπει σε εμπόρους ναρκωτικών, όχι σε αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εννιά στους δέκα Έλληνες, ανεξαρτήτως πολιτικών απόψεων είπαν «μα πως έπεσα τόσο έξω γι αυτή την γυναίκα;». Κι αν ο δέκατος ανασήκωσε τους ώμους του και είπε «όλοι οι πολιτικοί είναι κλέφτες», οι υπόλοιποι εννιά αναρωτήθηκαν «μα τι της έλειπε και έκανε αυτά τα πράγματα;».
Θύμα της απληστίας της
Έχουν δίκιο. Η Εύα Καϊλή τα ‘χε πετύχει όλα, όμως η απληστία την οδήγησε να ζητά κι άλλα, κι άλλα, κι άλλα. Έχουν ήδη ακουστεί χίλιες θεωρίες, από το «την παρέσυρε ο Ιταλός» (αυτό λένε οι δικηγόροι της) μέχρι το «δελεάστηκε από την χλιδή του Κατάρ» ή το «χρωστούσε στην ελληνική εφορία πολλά λεφτά». Όλα τούτα όμως είναι σαχλαμάρες και φτηνές δικαιολογίες για κάτι εξαιρετικά βαρύ και ανεπίτρεπτο. Δυστυχώς, πάνω απ’ όλα η όμορφη Εύα έπεσε θύμα της απληστίας και της βουλιμίας της. Είχε στα πόδια της τα πάντα και ζητούσε άλλα τόσα. Και τα ζητούσε τόσο απελπισμένα, που κατάντησε μέλος εγκληματικής οργάνωσης έχοντας πλήρη συνείδηση όσων κάνει. Μιλάμε για πραγματική κατάρρευση και καταρράκωση προσωπικότητας, για μια μνημειώδη κατηφόρα.
Η μεγαλύτερη ζημιά που έκανε
Η αποκάλυψη του σκανδάλου έφερε πολιτική αναταραχή και στην Ελλάδα. Η ΝΔ χρέωσε τα καμώματα της Εύας στο ΠΑΣΟΚ, το ΠΑΣΟΚ την κατονόμασε ως δούρειο ίππο της ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ δέχτηκε ότι ήταν δούρειος ίππος της ΝΔ αλλά επισήμανε ότι το ΠΑΣΟΚ άργησε. Πολιτικές αλληλοκατηγορίες δίχως ιδιαίτερο νόημα. Κατά την ταπεινή γνώμη του γράφοντος, ούτε ο Ανδρουλάκης έφταιξε που η Εύα έκλεψε, ούτε ο Μητσοτάκης έχει ευθύνη ακόμα κι αν σκεφτόταν να την πάρει, ούτε ο Τσίπρας έχει λόγο σ’ αυτή την ιστορία. Η πραγματική ουσία είναι ότι η Ελλάδα ξαναμπήκε στα ευρωπαϊκά πρωτοσέλιδα ως χώρα αναξιόπιστων ανθρώπων κι αυτή είναι η μεγαλύτερη ζημιά που μας έκανε η όμορφη αντιπρόεδρος μας που τώρα κυκλοφορεί με βραχιόλια από φυλακή σε φυλακή.
Παρενέργειες του Κατάρ-γκέιτ
Η δεύτερη ζημιά που έγινε ήταν ότι παγιώθηκε η πεποίθηση για τους κλέφτες πολιτικούς. Κι όπως μετά το σκάνδαλο της Κιβωτού ο απλός κόσμος έπαψε να προσφέρει το υστέρημα του στα ιδρύματα πιστεύοντας ότι κάποιοι πλουτίζουν από την γενναιοδωρία του, με τον ίδιο τρόπο ο μέσος πολίτης θα αντιμετωπίσει τώρα τις διαδικασίες πολιτικής εκπροσώπησης. Το «σιγά μην πάω να ψηφίσω, για να διαλέξω ανάμεσα στους κλέφτες» είναι μια άμεση και καθοριστική παρενέργεια του Κατάρ-γκέιτ. Μπροστά σε μια τέτοια γενικευμένη ζημιά, το αν το ΠΑΣΟΚ θα χάσει μια δημοσκοπική μονάδα εξ αιτίας της Εύας ή αν η ΝΔ κερδίσει μία ή αν ο ΣΥΡΙΖΑ σύρει κάπως το ΠΑΣΟΚ προς ο μέρος του, είναι δευτερεύον εν τέλει ζήτημα.
Γελάνε οι ευρωσκεπτικιστές
Πολύ σημαντική πτυχή επίσης είναι η τροφοδοσία με ηθικού τύπου επιχειρήματα, όλων όσων εχθρεύονται την ίδια την ενιαία Ευρώπη. Οι Ευρωσκεπτικιστές θα πρέπει να στήσουν άγαλμα στην Εύα και στους υπόλοιπους που συνελήφθησαν με την καταριανή κατσίκα στην πλάτη. Το σκάνδαλο ήρθε στην πιο ακατάλληλη στιγμή για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όταν κάθε είδους ακροδεξιοί, Πουτινικοί και Τραμπικοί της ηπείρου μας επιτίθενται με σφοδρότητα σε κάθε τι ευρωπαϊκό διατυμπανίζοντας την επιστροφή των εθνικών κρατών και των περίκλειστων χωρών, ένας τέτοιος δυναμίτης που μπήκε εκ των έσω στην ίδια την Ευρώπη από ευρωπαίους αξιωματούχους, είναι μέγα και ανεκτίμητο δώρο στις επιδιώξεις τους.
Τελικά η Εύα τα ‘κανε μαντάρα. Δίχως να παραβιάζω το τεκμήριο της αθωότητας, εικάζω βάσιμα ότι θα περάσει τα επόμενα χρόνια της στην φυλακή και την υπόλοιπη ζωή της στην περιφρόνηση. Ενδέχεται και στην φτώχεια, καθώς όλα της τα περιουσιακά στοιχεία έχουν δεσμευτεί. Γύρω από το σκάνδαλο της θα στηθεί ένας τεράστιος πολιτικός καυγάς που θα φθάσει ως τις ελληνικές εκλογές, ο μέσος ευρωπαίος θα ακούει εφεξής για αποφάσεις του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και θα κουμπώνεται θεωρώντας τις πουλημένες, ενώ ο κάθε λογής ψεκασμένος και συνωμοσιολόγος της ηπείρου μας θα την επικαλείται διαρκώς. Προφανώς δεν ήταν αυτό που είχε ονειρευτεί, ούτε αυτό που επιδίωκε η ωραία κοπέλα απ’ την Θεσσαλονίκη όταν ξεκινούσε την ενασχόληση της με τα κοινά. Πλην στην περίπτωση της ταιριάζει γάντι μια κρητική παροιμία που λέει το σοφό «όσα σου κάνει η κεφαλή σου, δεν στα κάνει ο κόσμος όλος».