Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
του Δημήτρη Καμπουράκη
Αναπόσπαστο κομμάτι της καλοκαιρινής ή μάλλον της Αυγουστιάτικης ειδησεογραφίας, είναι αυτό που συνήθως έχει τίτλο «οι διακοπές των πολιτικών» ή «πού θα κάνουν διακοπές οι πολιτικοί μας». Αν και πλέον το δικαίωμα ενός πρωθυπουργού ή κορυφαίου υπουργού ή ενός αρχηγού κόμματος να ξεκουραστεί λίγες μέρες δεν θεωρείται αυτονόητο, αντιθέτως μάλλον ποινικοποείται από τους αντιπάλους του και από τα social media, πάντα αυτοί ψάχνουν και βρίσκουν τρόπους να ξεφύγουν για λίγο από την τρομερή πίεση που έχει το επάγγελμά τους.
Ξέρουν βέβαια ότι στις μέρες μας, όπου κι αν πάνε, ό,τι κι αν κάνουν, είτε μεγάλες σε χρόνο είτε σύντομες διακοπές, είτε απλές είτε πλούσιες, είτε εντός της Ελλάδας είτε εκτός, θα βρεθούν οι κακόβουλοι, οι κακεντρεχείς ή οι φανατικοί που θα ξεσπάσουν πάνω τους. Ξέρουν, επίσης, ότι δεν γίνεται πλέον να κάνουν τίποτα στα κρυφά, διότι όπου κι αν βρεθούν θα υπάρχει πάντα κάποιο κινητό που θα υψωθεί και θα τους φωτογραφήσει ή θα τραβήξει βίντεο, που στη συνέχεια θα κοινοποιηθεί και θα αναπαραχθεί. Άρα, το καλύτερο και το ασφαλέστερο για έναν πολιτικό και την οικογένειά του είναι να ανακοινώνουν εκ των προτέρων πού θα πάνε και για πόσο.
Οι υπερβολικές κριτικές
Για να αποφεύγονται υπερβολικές κριτικές, σπάνια πια οι κορυφαίοι πολιτικοί μας κάνουν πολυήμερες διακοπές και ποτέ δεν τις κάνουν σε πολυτελή καταλύματα. Αν κάνουν τέτοια παρασπονδία, ξέρουν ότι θα έχουν στο τσεπάκι τους ρεπορτάζ για τις «διακοπές της χλιδής» που κάνουν, όταν ο απλός πολίτης «δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να πάει ούτε μέχρι το χωριό του». Επίσης, έχουν απολέσει από δεκαετίες τη δυνατότητα να ξεκουραστούν στη βίλα κάποιου πλούσιου φίλου τους, κάτι που γινόταν κατά κόρον παλιότερα, αλλά τώρα θα ενεργοποιηθούν αυτομάτως κριτικές για πολιτικο-επιχειρηματική διαπλοκή. Τέλος, πάντα κάτι κακό ή δύσκολο θα συμβεί σε τούτη τη χώρα, οπότε αυτομάτως θα εμφανιστούν ρεπορτάζ ή γκρίνιες του τύπου «ο τόπος χάνεται, αλλά ο πρωθυπουργός διακοπεύει».
Δεν ήταν πάντα έτσι. Παλιότερα θεωρούνταν πιο λογικό να βρεθεί ο πρωθυπουργός ή κάποιος αρχηγός κόμματος σ’ ένα όμορφο και κοσμοπολίτικο μέρος, για να ξεκουραστεί μερικές μέρες. Πριν την μεταπολίτευση μάλιστα, εικόνες από τις διακοπές των πρωθυπουργών και των υπουργών «έπαιζαν» στα περίφημα «Επίκαιρα», που προβάλλονταν στις κινηματογραφικές αίθουσες πριν αρχίσει η κανονική ταινία. Η «άποψη» ότι οι πολιτικοί δεν δικαιούνται διακοπών, διότι αυτό αποτελεί απόδειξη ότι «αυτοί εκεί πάνω περνάνε καλά και τρώνε με χρυσά κουτάλια, ενώ εμείς εδώ κάτω υποφέρουμε», είναι τελευταίας εσοδείας.
Ο Εθνάρχης και το γκολφ
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, για παράδειγμα, ως μεταπολιτευτικός πρωθυπουργό (1974-1980) είχε συνδέσει τις διακοπές του με τα δυο κοσμοπολίτικα νησιά, όπου υπήρχαν γήπεδα του γκολφ. Ο Καραμανλής ήταν μανιώδης παίχτης του γκολφ, ένα αριστοκρατικό άθλημα που ακόμα θεωρείται ελιτίστικο (πόσο μάλλον τότε) και στην Ελλάδα της δεκαετίας του ’70-80 τα γήπεδα σπάνιζαν. Γι αυτό και πήγαινε διακοπές είτε στην Κέρκυρα είτε στη Ρόδο. Δεν το έκρυβε ούτε ποτέ δέχτηκε κριτική γι αυτό, ίσα-ίσα που η κρατική τηλεόραση έδινε λίγα πλάνα του πρωθυπουργού να περπατά στο γρασίδι, κρατώντας το ειδικό μπαστούνι. Όταν, μάλιστα, το 1980 αποφάσισε να μεταπηδήσει στην Προεδρεία της Δημοκρατίας και έδωσε το δαχτυλίδι της πρωθυπουργίας στον Γεώργιο Ράλλη (και όχι στον Ευάγγελο Αβέρωφ), η απόφασή του γνωστοποιήθηκε με τους δύο άνδρες να παίζουν γκολφ στη Ρόδο.
Ο σοσιαλιστής της Ελούντας
Ο Ανδρέας Παπανδρέου πάλι, αν και σοσιαλιστής και φιλολαϊκός, έκανε μονίμως διακοπές στην υπερπολυτελή και πανάκριβη Ελούντα. Όχι μόνο δεν το έκρυψε ποτέ, αλλά αντιθέτως το ΠΑΣΟΚ οργάνωνε πάντα μεγαλειώδη λαϊκή υποδοχή του στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου, πριν αναχωρήσει από κει για τις σουίτες του Elunda Beach. Οι εφημερίδες, μάλιστα, και τα ιδιωτικά κανάλια (που υπήρχαν πλέον) συνήθιζαν να στέλνουν ρεπόρτερς που προσπαθούσαν να μάθουν «πώς περνά ο Ανδρέας», τι κάνει, τι τρώει, πού κάνει μπάνιο και άλλα χαριτωμένα. Τα τελευταία χρόνια της πρωθυπουργίας του, οι διακοπές του εξασθενημένου Ανδρέα με τη Δήμητρα Λιάνη στην Ελούντα, με όλα τα ευτράπελα που συνέβαιναν, γέμιζαν ολόκληρες σελίδες εφημερίδων και περιοδικών της εποχής.
Ο βέρος Κρητικός στο Μαράθι
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ως βέρος κρητικός που δεν άλλαζε τον τόπο του, πήγαινε πάντα διακοπές στα Χανιά, στο σπίτι του στο Ακρωτήρι. Έκανε πάντα μπάνιο στο κοντινό Μαράθι και υπάρχουν πάμπολλα τηλεοπτικά πλάνα από τα μακροβούτια του και από τα τραπέζια που έκανε στη συνέχεια στην από πάνω ταβέρνα. Όταν ήταν πρωθυπουργός, με Πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, είχα καλύψει προσωπικά μια συνάντηση των δύο ανώτατων πολιτικών ανδρών, καλοκαίρι στη Μύκονο, στο σπίτι του εκδότη του «Φως των Σπορ», Θεόδωρου Νικολαΐδη, όπου διέμενε ο Καραμανλής. Κανένας τότε δεν μίλησε για διαπλοκή, σήμερα θα γινόταν σεισμός. Για πολλά χρόνια, επίσης, μετά το 1985, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έκανε διακοπές στο ξενοδοχείο ιδιοκτησίας του συνεργάτη του, Θόδωρου Χαριτόπουλου, στη Μύκονο.
Η Σίφνος του Σημίτη
Ο Κώστας Σημίτης πήγαινε διακοπές στη Σίφνο. Έμενε σ’ ένα μικρό ξενοδοχειάκι στον Πλατύ Γιαλό, στο ίδιο πάντα δωμάτιο επί είκοσι χρόνια κι έκανε μπάνιο στην παραλία, κάτω από τα κατάλυμά του. Μαζί με τη γυναίκα του Δάφνη έκανε τις πιο …μίζερες και περιορισμένες διακοπές, μια φορά μάλιστα ο πρωθυπουργός συνελήφθη από τους λουόμενους να βγαίνει στο μπαλκονάκι του και να απλώνει το μαγιό του στην απλώστρα. Επειδή πάντως τον ακολουθούσαν πάντα δημοσιογράφοι και κάμερες, για να τραβήξουν κανένα πλάνο του ενώ έκανε βόλτα στα στενά, τελικά ωφελήθηκε η ίδια η Σίφνος που μπήκε στον τουριστικό χάρτη.
Στην αγαπημένη του Ίο ο Καραμανλής
Ο Κώστας Καραμανλής ήταν θιασώτης της Ίου. Οι φωτογραφίες του να κάθεται σε μια βεράντα ταβέρνας με παρέα και να ακούει κιθάρα μέσα στην καλοκαιρινή νύχτα ήταν το σήμα κατατεθέν της περιόδου. Στο Club Hotel Magganari, που είχε πρόσβαση μόνο από τη θάλασσα, ο τότε πρωθυπουργός περνούσε υπέροχα, γι΄ αυτό και δεν το άλλαζε με τίποτα. Σε αντίθεση με το διάδοχό του στην πρωθυπουργία Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος παρά τις φούριες που είχε στη θητεία του, δεν έχανε ευκαιρία να τριγυρίζει εδώ κι εκεί σ’ ολόκληρη τη χώρα και να διαμένει σε ξενοδοχεία που του παρείχαν θαλάσσια σπορ. Για τον Γιώργο, δεν ήταν τίποτα να κάνει τέσσερις και πέντε ώρες κανό και στη συνέχεια άλλες δύο ώρες ποδήλατο.
Πύλος και Πάλι Πύλος
Για να φθάσουμε αισίως στον Αντώνη Σαμαρά που δεν διανοείται καν να πάει για διακοπές αλλού πλην της Μεσσηνίας, η γενέθλια Πύλος είναι ο σταθερός τόπος διακοπών του.
Από το Ροδάκινο στο κότερο
Αντιθέτως, ο Αλέξης Τσίπρας (ως αριστερός) ξεκίνησε με διάφορους εναλλακτικούς τόπους διακοπών, από τους Αντίπαξους και το Ροδάκινο στη νότια Κρήτη, για να καταλήξει σιγά-σιγά στην γκλαμουριά, με διακοπές σε μια βίλα στο Σούνιο, ιδιοκτησίας του επιχειρηματία Κωνσταντίνου Γιώτη. Αλλά οι διακοπές που τον έκαψαν ήταν εκείνο το τετραήμερο στη θαλαμηγό του Περικλή Παναγόπουλου, λίγο μετά το Μάτι. Η φωτογραφία του με το πούρο στο στόμα, στο σαλόνι της θαλαμηγού, ήταν καθοριστική για την εικόνα του.
Στην Κρήτη και το Μαράθι ο Κυριάκος
Όσο για τον σημερινό πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, παλαιότερα πήγαινε στο εξοχικό του στην Τήνο. Τώρα που κληρονόμησε και το σπίτι του πατέρα του στο Ακρωτήρι στα Χανιά, όλο και συχνότερα συλλαμβάνεται να κάνει τα τριήμερά του εκεί και να κολυμπά στην αγαπημένη παραλία των Μητσοτάκηδων στο Μαράθι.
Πάντως, αν το καλοσκεφτεί κανείς, είναι τρελό να πασχίζει κανείς να ανέβει ψηλά στην ιεραρχία της πολιτικής, για να μην μπορεί στη συνέχεια να απολαύσει αυτό που μπορεί ο κάθε απλός άνθρωπος. Μία ή δύο βδομάδες ξένοιαστων διακοπών.