Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
Συνέντευξη στη Μάρθα Λεκκάκου
«Η ακεραιότητα και η λογοδοσία αποτελούν θεμέλια καλής διακυβέρνησης και βασικές προϋποθέσεις για την αποτελεσματική λειτουργία της δημόσιας διοίκησης», τονίζει με συνέντευξή του στην Today Press, ο Υφυπουργός Ανάπτυξης, Λάζαρος Τσαβδαρίδης.
Κύριε Υφυπουργέ, έχετε την ευθύνη της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας. Ποιες είναι οι βασικές σας προτεραιότητες για την ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανίας;
Ως Υπουργείο Ανάπτυξης υπό την πολιτική ηγεσία του Υπουργού κ. Τάκη Θεοδωρικάκου έχουμε θέσει ως κορυφαίες προτεραιότητες την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής βιομηχανίας, με βασικούς άξονες της στρατηγικής μας τόσο τη μετάβαση στην έξυπνη Βιομηχανία και την ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας και της Εξωστρέφειας, όσο και την Προώθηση της Βιώσιμης Βιομηχανίας και της Κυκλικής Οικονομίας αλλά και τη μεγέθυνση της Περιφερειακής Βιομηχανικής Ανάπτυξης.
Στα χρόνια όπου οι παγκόσμιες προκλήσεις και οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις αφενός, αφετέρου οι ταχέως μεταβαλλόμενες προσδοκίες των καταναλωτών, επαναπροσδιορίζουν προτεραιότητες σε διεθνές επίπεδο, η ανάγκη για ευελιξία και προσαρμοστικότητα των βιομηχανικών επιχειρήσεων εντείνεται, ώστε αυτές να μπορούν να ανταποκριθούν σε απρόβλεπτες μεταβολές της ζήτησης.
Η Ελληνική βιομηχανία μέσα σε αυτό το πλαίσιο, καλείται να πρωταγωνιστήσει σε αυτή τη νέα εποχή ανταποκρινόμενη με επιτυχία σε τρεις νέες μεγάλες προκλήσεις, που αποτελούν την επιδίωξη και το όραμα της Κυβέρνησης της ΝΔ. Στην επιδίωξη της βιομηχανικής αριστείας, στην εμβάθυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού και στη μετάβαση σε ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης και περαιτέρω εξωστρέφειας, με κοινή συνισταμένη για την επιτυχία και των τριών αυτών στόχων, την συνεχή και ποιοτική ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου.
Σε ποιους τομείς βλέπετε να διαμορφώνεται το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας;
Κατά την εξαετή διακυβέρνηση της ΝΔ, από το 2019 έως και σήμερα, με Πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, η Ελλάδα ξεπέρασε μεγάλες προκλήσεις, και πλέον, χάρη στις στοχευμένες πολιτικές μας και κυρίως στην εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού αλλά και στην αξιοσύνη του κόσμου της αγοράς και του υγιούς επιχειρείν, βρίσκεται σε αναπτυξιακή τροχιά.
Έχει τον δεύτερο υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σημειώνει τη μεγαλύτερη αύξηση επενδύσεων σε αυτήν, έχει αποκλιμακώσει το δημόσιο χρέος με τη μεγαλύτερη ταχύτητα που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της ευρωζώνης, έχει γιγαντώσει τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατά 41,7% την τελευταία πενταετία και έχει εκτοξεύσει τη βιομηχανική παραγωγή κατά 25%.
Τώρα, προκύπτει μια νέα μεγάλη ευκαιρία. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μέσω της μετάβασης από μια οικονομία βασισμένη στην κατανάλωση σε ένα δυναμικό παραγωγικό μοντέλο που θα βασίζεται στην αξία της εργασίας, δημιουργώντας θέσεις απασχόλησης στην ελληνική περιφέρεια, παράγοντας πλούτο και συνεισφέροντας ουσιαστικά στην εθνική οικονομία.
Αυτό το νέο αναπτυξιακό μοντέλο, όπως εκφράζεται μέσα στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο και όπως κατ’ επανάληψη έχει τονίσει και ο Υπουργός κ. Τάκης Θεοδωρικάκος, εστιάζει σε μία σειρά κομβικούς άξονες.
Στην ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας, στην παροχή κινήτρων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων και προγραμμάτων για την ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων, στις νέες θέσεις εργασίας με καλύτερους μισθούς, στον πολλαπλασιασμό της ανταγωνιστικότητας, της εξωστρέφειας και της καινοτομίας με έμφαση στη διαφάνεια, στην εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, στην αντιστροφή της δημογραφικής συρρίκνωσης καθώς και στην αντιμετώπιση των περιφερειακών και κοινωνικών ανισοτήτων.
Πώς διασφαλίζετε ότι η ανάπτυξη κατανέμεται ισόρροπα μεταξύ κέντρου και περιφέρειας;
Η διασφάλιση της ισόρροπης ανάπτυξης μεταξύ κέντρου και περιφέρειας αποτελεί θεμελιώδη προτεραιότητα του Νέου Αναπτυξιακού Νόμου. Δεν επιδιώκουμε μια ανάπτυξη που συγκεντρώνεται μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά μια ανάπτυξη που απλώνεται σε όλη την ελληνική επικράτεια, ενισχύοντας την τοπική οικονομία, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως του πού κατοικούν.
Ως εκ τούτου, ο Νέος Αναπτυξιακός Νόμος έχει σχεδιαστεί με συγκεκριμένους μηχανισμούς και εργαλεία για να διασφαλίσει την αποκεντρωμένη και ισόρροπη ανάπτυξη, όπως, αυξημένα ποσοστά επιχορηγήσεων και φορολογικών κινήτρων για επενδύσεις που υλοποιούνται σε περιοχές της περιφέρειας, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες, ορεινές, νησιωτικές ή παραμεθόριες περιοχές, ειδικές κατηγορίες ενισχύσεων που απευθύνονται αποκλειστικά ή με προτεραιότητα σε επενδύσεις που αφορούν συγκεκριμένους τομείς στην περιφέρεια, (αγροδιατροφικός τομέας, αγροτουρισμός, μεταποίηση τοπικών προϊόντων, ανάπτυξη μονάδων ΑΠΕ, ενίσχυση τοπικών βιοτεχνιών και αναβάθμιση τουριστικών υποδομών), καθώς και η απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης και έγκρισης για επενδύσεις που υλοποιούνται στην περιφέρεια.
Παράλληλα όμως με τον Αναπτυξιακό Νόμο, σημαντικό ρόλο παίζουν και τα περιφερειακά επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ και οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που προβλέπουν στοχευμένες δράσεις για την ανάπτυξη υποδομών (μεταφορικών, ψηφιακών, ενεργειακών), την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας στις περιφέρειες, καθώς και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του τοπικού εργατικού δυναμικού.
Σε κάθε περίπτωση όμως, η διασφάλιση της ισόρροπης ανάπτυξης είναι ένα μακροπρόθεσμο εγχείρημα που απαιτεί συνεχή παρακολούθηση, προσαρμογή και συνεργασία με τοπικούς και περιφερειακούς φορείς.
Πρόσφατα, η αντιπολίτευση έχει ασκήσει κριτική σχετικά με την ανάγκη ενίσχυσης της διαφάνειας και της λογοδοσίας στους δημόσιους φορείς. Δεδομένου ότι εποπτεύετε οργανισμούς όπως ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.) και το Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας (Ε.Σ.Υ.Π.), ποια μέτρα λαμβάνετε για να διασφαλίσετε την ακεραιότητα και την αποτελεσματικότητα αυτών των οργανισμών;
Η ακεραιότητα και η λογοδοσία αποτελούν θεμέλια καλής διακυβέρνησης και βασικές προϋποθέσεις για την αποτελεσματική λειτουργία της δημόσιας διοίκησης.
Δεν συνιστούν απλώς διαδικαστικές υποχρεώσεις, αλλά είναι ουσιαστικά εργαλεία οικοδόμησης εμπιστοσύνης — τόσο μεταξύ των ίδιων των δημόσιων φορέων, όσο και μεταξύ του κράτους και της κοινωνίας.
Το Υπουργείο Ανάπτυξης εποπτεύει έναν σημαντικό αριθμό δημόσιων οργανισμών και φορέων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.) και το Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας (Ε.Σ.Υ.Π.). Στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς μας, διασφαλίζουμε την εφαρμογή της νομοθεσίας και τη συμμόρφωση με τους κανόνες χρηστής διοίκησης, ενώ έχουμε και την ευθύνη έγκρισης των κανονισμών λειτουργίας τους.
Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουμε και σεβόμαστε την αναγκαία λειτουργική ανεξαρτησία αυτών των οργανισμών, ώστε να μπορούν να επιτελούν το έργο τους με επιστημονική επάρκεια, διοικητική συνέχεια και επιχειρησιακή αξιοπιστία.
Ενδεικτικά, αυτή την περίοδο, προκειμένου για την αντιμετώπιση δυσλειτουργιών του υπάρχοντος πλαισίου αλλά και για την αναβάθμιση των πολιτικών ποιότητας, προβλέπουμε διατάξεις για τη θέσπιση εθνικής πολιτικής ποιότητας και ενός μηχανισμού διακυβερνητικής αναβάθμισης πολιτικών ποιότητας σε σχέδιο νόμου που την παρούσα στιγμή βρίσκεται σε ανοιχτή δημόσια διαβούλευση. Στόχος, η συμμόρφωση με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές πρακτικές, την ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας, της διαφάνειας και της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Επίσης, υλοποιούμε έργο για την ενίσχυση της βιομηχανικής και διανοητικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τον ΟΒΙ, το οποίο περιλαμβάνει θεσμικές και επιχειρησιακές παρεμβάσεις, με στόχο τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις και την ενίσχυση της καινοτομίας στη χώρα μας.
Παράλληλα, το Υπουργείο μας συμμετέχει και στο Εθνικό Σύστημα Ακεραιότητας, το οποίο αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό και την ενδυνάμωση των μηχανισμών διαφάνειας, ελέγχου, ακεραιότητας και λογοδοσίας στη Δημόσια Διοίκηση.
Η ενεργειακή κρίση συνεχίζει να επηρεάζει την ελληνική βιομηχανία, αυξάνοντας το κόστος παραγωγής και μειώνοντας την ανταγωνιστικότητα. Ποιες πρωτοβουλίες έχει αναλάβει το Υπουργείο Ανάπτυξης για την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας και τη στήριξη των βιομηχανικών επιχειρήσεων σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία;
Η ενέργεια και η αποδοτική χρήση της αποτελούν θεμέλιο για την εύρυθμη λειτουργία και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας. Σε μια περίοδο αυξημένων απαιτήσεων και αβεβαιότητας, η βιομηχανία καλείται να λειτουργήσει με μειωμένο ενεργειακό κόστος, να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της και να επιτύχει τους στόχους της πράσινης μετάβασης.
Ωστόσο, οι ενεργειακές προκλήσεις – από το υψηλό κόστος έως την πρόσβαση σε βιώσιμες πηγές ενέργειας – παραμένουν σημαντικές.
Στο Υπουργείο Ανάπτυξης, απαντούμε σε αυτές τις προκλήσεις μέσα από την Εθνική Στρατηγική για τη Βιομηχανία, την οποία υλοποιούμε με συνέπεια. Μεταξύ των βασικών της κατευθύνσεων συγκαταλέγεται ο πράσινος μετασχηματισμός της ελληνικής βιομηχανίας και η ενίσχυση της ανθεκτικότητάς της. Οι κατευθύνσεις αυτές συνδέονται άμεσα με την ενεργειακή πολιτική, καθώς αφορούν:
- Τη βιώσιμη κάλυψη της ενεργειακής ζήτησης των βιομηχανικών μονάδων,
- Την ενίσχυση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ),
- Και την προώθηση της κλιματικά ουδέτερης ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτό, αξιοποιούμε πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, με δράσεις ύψους 65 εκατομμυρίων ευρώ, για τη δημιουργία έξυπνων και πράσινων βιομηχανικών πάρκων και την αναβάθμιση των υφιστάμενων. Στόχος είναι η ενσωμάτωση ΑΠΕ, η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και η ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης. Παράλληλα, ενισχύουμε τα δίκτυα ενέργειας μέσω αναβάθμισης υποσταθμών και προωθούμε net metering για αυτοπαραγωγή με καθαρή ενέργεια.
Επιπλέον, μέσω του προγράμματος της Έξυπνης Μεταποίησης, υποστηρίζουμε την ανάπτυξη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ενισχύοντας παράλληλα την υιοθέτηση τεχνολογιών ενεργειακής αποδοτικότητας και βιώσιμης παραγωγής και έχουμε εντάξει 151 επιχειρήσεις στη εν λόγω δράση με 102,5 εκατ. Ευρώ Δημόσια δαπάνη.
Συμπληρωματικά, προωθούμε την Εθνική Στρατηγική Βιώσιμης Χρηματοδότησης, με στόχο τη χρηματοδοτική στήριξη πράσινων επενδύσεων στη βιομηχανία, ενώ μέσω του νέου Αναπτυξιακού Νόμου, εστιάζουμε στην τεχνολογική αναβάθμιση, την καινοτομία και την αξιοποίηση της εφαρμοσμένης έρευνας, ώστε να δημιουργηθούν νέα ανταγωνιστικά προϊόντα και να ενισχυθεί η εξωστρέφεια της ελληνικής παραγωγής.
Ποια θεωρείτε μεγαλύτερη πρόκληση από την ανάληψη των καθηκόντων σας μέχρι σήμερα;
Νιώθω μεγάλη τιμή για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ορίζοντάς με σε αυτή τη θέση ευθύνης. Είναι μια εμπιστοσύνη που με γεμίζει με αίσθημα καθήκοντος και με ωθεί να δίνω τον καλύτερό μου εαυτό για να ανταποκριθώ στις προσδοκίες του ίδιου, της κυβέρνησης, αλλά κυρίως των Ελλήνων πολιτών.
Θα έλεγα ότι η ολιγόμηνη μέχρι στιγμής θητεία μου είναι μια συνεχής διαδικασία εκμάθησης και προσαρμογής, γεμάτη με προκλήσεις που με ωθούν να γίνομαι καλύτερος.
Κάθε μέρα στο Υπουργείο είναι μια ευκαιρία να εμβαθύνω αλλά και να συνεισφέρω ενεργά στα πολύπλοκα ζητήματα της ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας. Νιώθω μεγάλη χαρά που έχω την ευκαιρία να εργάζομαι δίπλα στο Υπουργό κ. Τάκη Θεοδωρικάκο, έναν πολιτικό προϊστάμενο με βαθιά γνώση, εμπειρία, όραμα και αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα. Η καθοδήγησή του είναι ανεκτίμητη και δίνει προστιθέμενη αξία στην κοινή μας προσπάθεια για μία Ελλάδα με ανοιχτούς νέους αναπτυξιακούς ορίζοντες σε έναν κόσμο που αλλάξει ραγδαία.
