Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
Γράφει ο Γιώργος Μιγκρίρος*
Το λεκανοπέδιο των Αθηνών, μπορούμε να πούμε, σε γενικές γραμμές είναι απροστάτευτο από πλημμύρες, αφού:
Τα βουνά που περιβάλλουν το λεκανοπέδιο, τα οποία και παροχετεύουν τις μεγαλύτερες μάζες όμβριων υδάτων, είναι παντελώς απροστάτευτα. Όποια μικρά έργα είχαν γίνει σε διευθέτησή τους, εγκαταλείφτηκαν και καταστράφηκαν.
Οι φυσικοί μεταφορείς των όμβριων, από τα βουνά προς τη θάλασσα, που είναι τα ποτάμια και τα ρέματα, στο λεκανοπέδιο, έχουν μειώσει κατά μεγάλο βαθμό την ικανότητα μεταφοράς νερού, αφού τα ποτάμια καλύφθηκαν σε ικανή έκταση και τα ρέματα σε ικανό ποσοστό μπαζώθηκαν.
Η μεγάλη αύξηση της αστικής περιοχής πυκνής δόμησης (80-100%) από το 14% το 1960, που κάλυπτε μόνο την πόλη των Αθηνών και μικρό περιφερειακό τμήμα της, σε 34% σήμερα. Η συνεχιζόμενη αυτή αστική επέκταση, με αύξηση της καλυμμένης επιφάνειας, εμποδίζει την απορρόφηση και κατείσδυση των νερών της βροχής στο έδαφος.
Η άμεση ολοκλήρωση του αποστραγγιστικό σύστημα του λεκανοπεδίου, του οποίου σημαντικό τμήμα δεν καλύπτεται.
Τα υπάρχοντα σήμερα ανοικτά ρέματα εντός του αστικού ιστού, που καλύπτουν αθροιστικό μήκος 48 χιλιόμετρα, παρουσιάζουν σημαντική μείωση της ικανότητας αποστράγγισης των όμβριων υδάτων, εξαιτίας της έλλειψης καθαρισμού τους, της απουσίας τεχνικών έργων υποστήριξης και της απόθεσης πάσης φύσεως αστικά υλικά στη κοίτη τους.
Τέλος η παράκτια ζώνη, όπου τα νερά θα έπρεπε να ρέουν απρόσκοπτα, έχει αλλοιωθεί σημαντικά τόσο τοπογραφικά όσο και υδρολογικά.
Προτάσεις μείωσης του κινδύνου από πλημμύρα στο λεκανοπέδιο Αθηνών
Σημαντική αντιπλημμυρική προστασία του Λεκανοπεδίου, μπορεί να γίνει:
Με συστηματική μελέτη και κατασκευή ενός εκτεταμένου δικτύου έργων ορεινής υδρονομείας, η οποία θα μειώσει αισθητά το πλημμυρικό κύμα, άρα και το φορτίου ποταμών και ρεμάτων, ενώ συγχρόνως θα ελάττωση κατά πολύ τη στερεοπαροχή.
Να σταματήσει άμεσα ή άναρχη δόμηση και το μπάζωμα μερικών ή και ολικώς των ρεμάτων και να εφαρμόζονται για όλους κράτος και ιδιώτες οι Νόμοι του κράτους.
Τα υπάρχοντα σήμερα, εντός του αστικού ιστού μεγάλα ρέματα, πρέπει να υποστηριχθούν με έργα αντιστήριξης πρανών και διευθέτησης κοίτης. Σε πολλά από αυτά τα ρέματα (περίπου 14) είχαν παλαιότερα γίνει κάποια έργα, αλλά η εγκατάλειψη προκάλεσε και την καταστροφή τους.
Με επέκταση του αποστραγγιστικού δικτύου σε όλη την περιοχή του αστικού ιστού. Γενικά δεν καλύπτει όλη την αστική έκτασή του, ενώ παρουσιάζει σε πάρα πολλές θέσεις μειωμένη δυνατότητα αποστράγγισης, είτε από υποεκτίμηση της ποσότητας του νερού, είτε από απουσία καθαρισμού. Παλαιότερα επιτυχημένα συστήματα αποστράγγισης, με ανοιχτά αυλάκια, όπως στην Κηφισιά, εγκαταλείφτηκαν και αντικαταστάθηκαν με ομοιογενείς κατασκευές ανεξάρτητα περιοχής, αγνοώντας τις τοπικές συνθήκες και προκαλώντας τοπικά πλημμύρες.
*Ο Γεώργιος Μιγκίρος είναι Δρ Γεωλόγος,Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρώην Προϊστάμενος Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων ΙΓΜΕ (σήμερα ΕΑΓΜΕ)
