Την μεγάλη εορτή των πρωτοκορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου τιμάει σήμερα τόσο η Ορθόδοξη όσο και η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία και η Καβάλα τιμάει τον πολιούχο της και ιδρυτή της τοπικής εκκλησίας Απόστολο Παύλο. Τον άνθρωπο, που την άνοιξη του 50 μ.Χ. αποβιβάστηκε στο λιμάνι της αρχαίας Νεάπολης, την σημερινή Καβάλα, πατώντας για πρώτη φορά επί ευρωπαϊκού εδάφους.
Η πόλη της Καβάλας τιμάει σήμερα τον Απόστολο των Εθνών Παύλο και ταυτόχρονα συνεορτάζει επίσημα την 110η επέτειο απελευθέρωσής της από τα βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής.
Χθες το απόγευμα, στον περικαλλή καθεδρικό ιερό ναό του Απόστολο Παύλου που εγκαινιάστηκε το 1926, πραγματοποιήθηκε πανηγυρικός εσπερινός χοροστατούντος του μητροπολίτη Δράμας και τη συμμετοχή του οικείου μητροπολίτη Φιλίππων Νεαπόλεως και Θάσου Στεφάνου και των μητροπολιτών Παροναξίας και Σερρών. Ακολούθησε λιτάνευση της ιεράς εικόνας του πολιούχου στους κεντρικούς δρόμους της πόλης. Η πομπή κατέληξε στο λιμάνι και στο μνημείο αποβίβασης του Απόστολου Παύλου στο λιμάνι της αρχαίας Νεάπολης, όπου πραγματοποιήθηκε δέηση και αρτοκλασία.
Σήμερα το πρωί τελέστηκε πανηγυρική Θεία Λειτουργία και αμέσως μετά εψάλη επίσημη δοξολογία για την επέτειο απελευθέρωσης της πόλης παρουσία όλων των τοπικών αρχών. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στο ηρώο της πόλης. Οι μνήμες γύρισαν 110 χρόνια πίσω, όταν στις 26 Ιουνίου 1913 το Πολεμικό Ναυτικό απελευθέρωσε πρώτη στην ανατολική Μακεδονία, υπό την καθοδήγηση του πλωτάρχη Αντώνιου Κριέζη και κάτω από τις διαταγές του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη.
Το βράδυ, υπό το φως αναμένων πυρσών και κεριών, θα τελεστή αγρυπνία εντός του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων, στα ερείπια της παλαιοχριστιανικής Βασιλικής Α’. Εκεί, όπου βάδισε, κήρυξε και φυλακίστηκε ο Απόστολος Παύλος.
Η σχέση αγάπης του Αποστόλου Παύλου με τους Φιλιππησίους
Η σχέση του Απόστολου Παύλου με την Ευρώπη και τους λαούς της, ξεκινάει με το θεόπεμπτο όραμα «διαβάς εις Μακεδονίαν και βοήθησον ημίν» (Πρ. 16, 9). Καλείται στη Μακεδονία για να διδάξει για πρώτη φορά στους Ευρωπαίους το λόγο του Χριστού.
Τα πρώτα ευρωπαϊκά χώματα που πατάει ο Απόστολος Παύλος το 49 μ.Χ., είναι στην πόλη της αρχαίας Νεάπολης, όπως ήταν τότε γνωστή η Καβάλα, ήδη σημαντικό λιμάνι και εμπορικό κέντρο της εποχής. Στο σημείο όπου αποβιβάστηκε, υπάρχει σήμερα ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου, στον περίβολο του οποίου με μέριμνα του μακαριστού μητροπολίτη Φιλίππων Προκόπιου κατασκευάστηκε ένα λαμπρό μαρμάρινο ψηφιδωτό μνημείο, έργο του ζωγράφου Βλασίου Τσοτσώνη και του ψηφιδογράφου Pino Pastorutti για να τιμήσουν αυτό το σημαντικό γεγονός: Της αποβίβασης του Απόστολου Παύλου και των συνεργατών του (Τιμόθεου, Σίλα και Λουκά) πατώντας για πρώτη φορά το πόδι τους επί ελληνικού και ευρωπαϊκού εδάφους. Είναι το σημείο εκείνο, όπου σύμφωνα με την ιστορία και την παράδοση αλλά και βιβλία Γάλλων περιηγητών του 19ου αιώνα βρίσκονταν το αρχαίο λιμάνι της Καβάλας.
Από εκεί ο Απόστολος Παύλο βάδισε πάνω στην αρχαία Εγνατία οδό, τμήματά της διασώζονται μέχρι και σήμερα διασχίζοντας τα 12 χιλιόμετρα μέχρι τη φημισμένη πόλη των Φιλίππων, «ήτις εστίν πρώτης Μακεδονίας πόλις κολωνία» (Πρ. 16, 12). Στους Φιλίππους, ίδρυσε την πρώτη Εκκλησία της Ευρώπης και βάφτισε στις όχθες του Ζυγάκτη ποταμού την πρώτη ευρωπαία χριστιανή, την Αγία Λυδία τη Φιλιππησία.
Οι Φιλιππήσιοι άνθρωποι του κόσμου
Κατά την παραμονή του στους Φιλίππους ο Απόστολος Παύλος κατηγορήθηκε ως πρόξενος ανωμαλίας και ως φορέας απαγορευμένων για τους Ρωμαίους συνηθειών για ένα θαύμα που έκανε σε μια νεαρή μάντισσα. Οι αρχές τον συνέλαβαν, τον τιμώρησαν με ραβδισμούς και τον φυλάκισαν. Τη νύχτα της φυλάκισής του έγινε σεισμός και άνοιξαν οι πόρτες της φυλακής. Ο δεσμοφύλακας που τον φύλαγε όταν είδε ανοιχτές τις πόρτες τρόμαξε πολύ και επειδή νόμισε ότι οι φυλακισμένοι είχαν φύγει, τράβηξε μαχαίρι για να αυτοκτονήσει. Ο Απόστολος Παύλος όμως τον καθησύχασε λέγοντας πως δεν είχαν φύγει. Τότε ο δεσμοφύλακας πίστεψε στον Χριστό και βαπτίστηκε χριστιανός μαζί με την οικογένειά του.
Ο χώρος όπου φυλακίστηκε βρίσκεται ακόμα και σήμερα στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, κοντά στα ερείπια της Βασιλικής Α΄, του μεγάλου παλαιοχριστιανικού ναού του 5ου μ.Χ. αιώνα. Οι άρχοντες της πόλης τον ελευθέρωσαν φοβισμένοι και του ζήτησαν να φύγει από την πόλη. Πριν φύγει ευχαρίστησε τους αδελφούς του και έφυγε για τη Θεσσαλονίκη μέσω της Αμφίπολης. Ο Απόστολος Παύλος στα επόμενα χρόνια πραγματοποίησε συνολικά τέσσερις επισκέψεις στην πόλη των Φιλίππων.
Αξίζει να τονιστεί, ότι τους Φιλιππησίους τους διακατείχε πάντα πνεύμα οικουμενικής φιλαδελφίας και προσφοράς προς τους ανθρώπους. Δεν είναι λοιπόν διόλου τυχαίο που ο Απόστολος Παύλος συγγραφεί και τους στέλνει μια επιστολή ευχαριστίας και αγάπης για τη βοήθειά τους στο έργο του (είναι η προς Φιλιππησίους επιστολή του Αποστόλου Παύλου).
Μέχρι και σήμερα, αιώνες μετά, εκατοντάδες άνθρωποι, χριστιανοί όλων των δογμάτων, από ολόκληρο τον κόσμο, βαδίζουν κάθε χρόνο στα βήματα του Αποστόλου Παύλου φτάνοντας μέχρι την Καβάλα και τους Φιλίππους για να επισκεφθούν τον αρχαιολογικό χώρο και να προσκυνήσουν στο βαπτιστήριο της Αγίας Λυδίας.
