του Ανδρέα Κωνσταντάτου
Μια “κόκκινη” κάρτα πήραμε από την Ευρώπη. Ο ESM μαζί με τα εύσημα για την πορεία της οικονομίας μας έστειλε και ένα μήνυμα, για ένα ζήτημα που το βλέπουμε καθημερινά, που ταλαιπωρεί χιλιάδες πολίτες αλλά δεν τολμάμε να το επιλύσουμε. Την καθυστέρηση της απονομής Δικαιοσύνης .
“Το πρώτο προαπαιτούμενο του πολιτισμού είναι η Δικαιοσύνη” , είπε ο Ζίγκμουντ Φρόυντ. Και το ερώτημα για τη χώρα μας είναι τι είδους Δικαιοσύνη έχουμε, όταν μια απόφαση βγαίνει ύστερα από δέκα χρόνια και τι δικαιακό πολιτισμό;
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελληνική… καθυστέρηση και μας ζήτησε να μεταρρυθμίσουμε το σύστημα απονομής Δικαιοσύνης, ώστε να απονέμεται σύντομα και να μην αραχνιάζουν στα ράφια των εισαγγελέων και των δικαστηρίων εκατοντάδες χιλιάδες υποθέσεις πολιτών και επιχειρήσεων.
Αμέσως ο πρωθυπουργός με δήλωση του, το ενέταξε ως προτεραιότητα της επόμενης τετραετίας, όχι ης επόμενης χρονιάς.
Καθεστώς οιονεί αρνησιδικίας
Διαθέτουμε σαν χώρα θάλεγα ένα …εγκληματικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης, αφού ενέχει σοβαρά στοιχεία αδικίας . Στις ΗΠΑ ο Τράμπ δικάστηκε ενώ ήταν πρόεδρος. Εδώ απαιτούνται χρόνια και χρόνια για μια απλή υπόθεση..
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, η επίλυση μιας συγκεκριμένου τύπου δικαστικής διαφοράς για μια επιχείρηση στη χώρα μας χρειάζεται κατά μέσο όρο 1.580 ημέρες, δηλαδή σχεδόν τεσσεράμισι χρόνια.
Ποιος θα έρθει να επενδύσει στην Ελλάδα αν χρειάζεται μια δικαστική απόφαση για να προχωρήσει;
Γι’ αυτό , στο δείκτη “Ease Of Doing Business” της Παγκόσμιας Τράπεζας η Ελλάδα έρχεται στην 72η θέση ανάμεσα σε 190 χώρες. Είναι μία κακή θέση. Το επιχειρηματικό κλίμα στη χώρα μας είναι χειρότερο από της Αλβανίας, του Κοσόβου και του Βιετνάμ. Εν ολίγοις τριτοκοσμικό.
Και ασφαλώς αυτό ενδιαφέρει κυρίως τον ESM. Αλλά το ζήτημα δεν αφορά μόνο τις επιχειρήσεις, τη διευκόλυνση των επενδύσεων και το επιχειρηματική εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, αφορά τους πολίτες που περιμένουν χρόνια μια δικαστική απόφαση.
Υπολογίζεται, ότι πάνω από 1,2 εκατομμύρια υποθέσεις βρίσκονται στα συρτάρια και τα ράφια και περιμένουν την αίθουσα του δικαστηρίου η την απόφαση ενός δικαστή.
Σύμφωνα με στοιχεία του καθηγητή Πανεπιστημίου Αθήνας κ Θ. Φορτσάκη: Στο Συμβούλιο της Επικρατείας εκκρεμούν σχεδόν 28.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης πέντε χρόνια, στα εννέα λειτουργούντα Διοικητικά Εφετεία εκκρεμούν περισσότερες από 60.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης τριάμισι χρόνια, ενώ στα τριάντα Διοικητικά Πρωτοδικεία εκκρεμούν πάνω από 376.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης πέντε χρόνια.
Επίσης στο Ελεγκτικό Συνέδριο εκκρεμούν περισσότερες από 30.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης τρία χρόνια, στον Άρειο Πάγο εκκρεμούν σχεδόν 2.700 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης ένα χρόνο, στα είκοσι ένα πολιτικά Εφετεία πάνω από 36.000 υποθέσεις, στα εξήντα τέσσερα Πρωτοδικεία εκκρεμούν πάνω από 255.000 υποθέσεις, με μέσο όρο εκδίκασης τρία χρόνια στις αστικές και τέσσερα χρόνια στις ποινικές υποθέσεις, ενώ στα τριακόσια ένα Ειρηνοδικεία εκκρεμούν περισσότερες από 500.000 υποθέσεις.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι, από το 1997 μέχρι σήμερα, η Ελλάδα να έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε περισσότερες από 360 υποθέσεις για υπερβολικές καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης από όλα τα δικαστήρια, πολιτικά, ποινικά και διοικητικά και να έχει πληρώσει υπέρογκα πρόστιμα.
Στα 47 κράτη του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Ελλάδα κατέχει την τέταρτη σειρά στις παραβιάσεις της εύλογης διάρκειας της δίκης. Υπάρχει μάλιστα και ακραία υπόθεση για την οποία η χώρα μας καταδικάστηκε, γιατί καθυστέρησε η έκδοση απόφασης είκοσι επτά ολόκληρα χρόνια!
Πρόκειται για γιγάντιο πρόβλημα, πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό που κρατάει πίσω τη χώρα δέσμια σε τριτοκοσμικές γραφειοκρατικές δομές και τους πολίτες παγιδευμένους σε μια ατέρμονη αναμονή και ταλαιπωρία προκειμένου για να βρουν το δίκιο τους κάποτε.
Το κρίσιμο σημείο είναι πως όλοι το γνωρίζουν, αλλά κανείς δεν μπορεί ή δεν τολμά να το λύσει. «Το πρόβλημα της καθυστέρησης απονομής της Δικαιοσύνης είναι υπαρκτό και μεγάλο και απαξιώνει την Ελληνική Δικαιοσύνη», σύμφωνα με τον γενικό Εισαγγελέα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επίτιμου πρόεδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας Αθανάσιο Ράντου.
Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κοντονής έχει αναφέρει πως “το φαινόμενο έχει πάρει διαστάσεις οιονεί αρνησιδικίας, με αποτέλεσμα ο πολίτης να μην αντιμετωπίζει τη Δικαιοσύνη ως τον χώρο εκκαθάρισης αντιδικιών ή ως καταφύγιο των αδικουμένων, αλλά ως ένα Γολγοθά, ορισμένες φορές χωρίς τέλος”.
Εκτός από τον κλονισμό της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την ίδια τη Δικαιοσύνη, έχει ως παρεπόμενα αποτελέσματα την αυτοδικία και την διασάλευση της κοινωνικής ειρήνης, επισημαίνει..
Στην Ελλάδα της ατιμωρησίας, της γραφειοκρατίας και των αναβολών η Δικαιοσύνη μας δεν είναι πια τυφλή.
Εθελοτυφλεί για να μην δει τα προβλήματα της, τη δυσλειτουργικότητα της, την ανικανότητα και την τεμπελιά ορισμένων λειτουργών της μαζί της και η πολιτική εξουσία, δεκαετίες τώρα.