Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Todaypress του Σαββάτου
Του Δημήτρη Καμπουράκη
Οι παλιοί χρηματιστές έχουν μια χρυσή συνταγή. «Όχι όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι, όχι όλα τα καλάθια στο ίδιο αυτοκίνητο.» Είναι όμως συνταγή για μυαλωμένους παίχτες, που επιζητούν λογικό κέρδος και περιορισμό του ρίσκου, όχι για σαλταδόρους των αγορών που θέλουν να πλουτίσουν από το βράδυ ως το πρωί. Η αντίστοιχη μεταφορά της χρηματιστηριακής αυτής μεθόδου στην πολιτική, είναι «μην βάζεις όλο σου το χρήμα σε ένα μόνο θέμα ή πρόβλημα, διότι κινδυνεύεις αντί να πας για μαλλί, να βρεθείς γουλί και να γελάνε όλοι εις βάρος σου».
Ο Τσίπρας είναι πλέον ένας πεπειραμένος πολιτικός χρηματιστής, θα ‘πρεπε να τα ξέρει αυτά. Αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ από το 2008, είναι ο παλιότερος των παλιών του πολιτικού μας συστήματος, μην κοιτάτε που όλοι συνηθίσαμε να τον θεωρούμε πιτσιρικά. Και λόγω χρόνων θητείας αλλά και λόγω πολιτικής νοοτροπίας, είναι ένας δεινόσαυρος της πολιτικής μας σκηνής. Ως δεινόσαυρος λοιπόν με παλαιότατες μνήμες, θα ‘πρεπε να έχει καταλάβει ότι η μονοθεματική αντιπολίτευση πάνω στο θέμα των λογαριασμών της ΔΕΗ, θα μπορούσε να του γυρίσει ως μπούμερανγκ.
Διότι έβγαλε ο Μητσοτάκης από το τσεπάκι 4 δις ευρώ, τα έριξε στους λογαριασμούς ρεύματος και ξαφνικά άφησε δίχως αφήγημα τον εξοργισμένο Αλέξη να ζητά εκλογές. Αυτές είναι οι παρενέργειες μιας αντιπολιτευτικής στρατηγικής, που στον πυρήνα της είχε ένα και μόνο σύνθημα: «Η ΔΕΗ θα με κάνει πρωθυπουργό.» Αμα δεν θα σε κάνει, καθότι οι σημερινές κοινωνίες είναι εξαιρετικά πολύπλοκες για να τυλιχτούν σε μια τόσο απλοϊκή κόλα χαρτιού και να μπουν στο καλάθι του κάθε επιτήδειου. Η πολιτική ηγεμονία χρειάζεται περισσότερη εξυπνάδα και μεγαλύτερη ευελιξία.
Αυτό που πρώτα απ’ όλα δεν μπορεί να καταλάβει ο μέσος αριστερός (πόσο μάλλον ΣΥΡΙΖΑικός) νους, είναι ότι η Ελλάδα έχει ξεφύγει πλέον από τον φαύλο κύκλο του 2010-20, που τροφοδοτούσε ασταμάτητα κοινωνικές εξεγέρσεις και λαϊκίστικες επελάσεις. Πάει η φτώχεια εκείνων των εποχών. Για να το πω ψυχρά, ο Μητσοτάκης πια έχει λεφτά στα χέρια του, οπότε διαθέτει βαλβίδες ασφαλείας για να εκτονώνει τα προβλήματα που προκύπτουν. Και δεν έχει λεφτά στα χέρια του επειδή του ήρθαν ουρανοκατέβατα, αλλά διότι αποδίδουν οι πολιτικές του.
Μια κυβέρνηση που το 2021 είχε πετύχει οικονομική ανάπτυξη 8,3% και που για το 2022 περιμένει (παρ’ όλα τα εξωγενή προβλήματα) κοντά στο 4%, βάζει χρήμα στα ταμεία. Οπότε όταν χρειαστεί, υπάρχουν λεφτά να διαμοιραστούν ώστε να επουλωθούν πληγές. Καλό θα ήταν, βεβαίως, το χρήμα αυτό να πάει σε αναπτυξιακές επενδύσεις και σε μόνιμες φοροαπαλλαγές, αλλά έτσι είναι η ζωή. Σε όποιο καράβι βρίσκεται ο καπετάνιος, σ’ αυτό αποδεικνύει τη ναυτοσύνη του.
Ο Τσίπρας, αντιθέτως, αποδεικνύει κάθε μέρα ότι δεν έχει πάρει χαμπάρι τη νέα πραγματικότητα και πιστεύει ότι ακόμα κάνει πολιτική πάνω σ’ ένα σκαρί που έχει εξοκείλει, σαν τα πρώτα μνημονιακά χρόνια. Εξ ου και πίστευε ακραδάντως ότι τρεις στη σειρά φουσκωμένοι λογαριασμοί σε κάθε νοικοκυριό, αρκούσαν για να φέρουν κοινωνική εξέγερση και τον ίδιον στο Μέγαρο Μαξίμου. Έβαλε λοιπόν όλα του τα λεφτά σ’ αυτή την προοπτική και τώρα έχει απομείνει σαν στήλη άλατος να κοιτάζει τον Κυριάκο να κάνει παιχνίδι.
Οπότε άρχισαν να αφαιρούν και να διαιρούν, να βγαίνουν στις τηλεοράσεις και στα twitter μιλώντας πότε για 66 ευρώ ανά οικογένεια το εξάμηνο ή 11 ευρώ ανά μήνα, να μιλούν για «υπόσχεση 600 ευρώ ανά καταναλωτή», κρύβοντας το «έως 600 ευρώ» ή να ξεχνούν το άνω όριο των 45.000 ευρώ και να βάζουν όλους τους καταναλωτές της χώρας στη διαίρεση. Σαχλές προσπάθειες, ανάξιες μεγάλου κόμματος που φιλοδοξεί να κυβερνήσει. Αφήστε που κατάπιαν τα αναδρομικά (που οι ίδιοι δεν τα είχαν καν υποσχεθεί), αφήστε που ξέχασαν το 90% φορολογίας των υπερκερδών. Καθότι αυτά δεν ταιριάζουν με το δήθεν νεοφιλελεύθερο προφίλ που φιλοτεχνούν στον Μητσοτάκη, ούτε στον χαρακτηρισμό του εκ μέρους των, ως «υπαλλήλου των καρτέλ».
Δεν βαυκαλίζομαι γράφοντάς τα όλα τούτα. Ξέρω ότι και προβλήματα θα υπάρξουν στη διανομή αυτών των χρημάτων και πολλοί ανικανοποίητοι ή τεχνικά αδικημένοι πολίτες θα βρεθούν να μουρμουρίσουν. Παρά ταύτα όμως, αυτό που συνέβη την προηγούμενη βδομάδα αποτελεί ένα πολιτικό μάθημα πρώτης κατηγορίας για τον Τσίπρα. Δεν είμαι διόλου βέβαιος ότι το πήρε, πλην το μάθημα αυτό έλεγε ότι δεν υπάρχει ολοκληρωτική αντιπολίτευση στηριγμένη σε ένα μόνο θέμα, όπως δεν υπάρχει πολυκατοικία με μία μόνο κολώνα. Επίσης, ότι αντιπολίτευση που δεν δίνει προοπτική στην κοινωνία, όσο κι αν κερδίζει τα πρωτοσέλιδα μιας ημέρας, είναι ανίκανη να κερδίσει το σύνολο του πολέμου. Και μια αντιπολίτευση που επενδύει μόνο στην πρόσκαιρη δυσφορία, δεν δίνει καμία πραγματική προοπτική στην κοινωνία.
Ο Μητσοτάκης αντιμετώπισε πελώριες διεθνείς κρίσεις. Με λάθη και παραλείψεις, τις αντιμετώπισε αξιοπρεπέστατα, αν σκεφτούμε τις μέχρι πρότινος δυνατότητες μιας πτωχευμένης Ελλάδας. Αντιθέτως, ο Τσίπρας, ως γνήσιος εκπρόσωπος ενός Ελληνικού αριστερού επαρχιωτισμού, προσπάθησε συστηματικά να ελληνοποιήσει αυτές τις κρίσεις, πιστεύοντας ότι έτσι θα κερδίσει πόντους. Η πανδημία των 15 εκατομμυρίων νεκρών παγκοσμίως έγινε «πανδημία Μητσοτάκη», η ακρίβεια που έφερε σ’ όλο τον πλανήτη ο πόλεμος έγινε «ρήτρα Μητσοτάκη».
Εντάξει, θα πείτε, κάθε αντιπολίτευση το ίδιο θα έκανε. Όχι, δεν θεωρώ ότι αυτό πρέπει να το θεωρούμε δεδομένο. Δεν δέχομαι ότι οι κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να είναι υπεύθυνες, αλλά ότι οι αντιπολιτεύσεις έχουν το ακαταλόγιστο, οπότε μπορούν να λένε ό,τι τους κατεβάσει η γκλάβα τους, κοντολογίς να λαϊκίζουν δίχως όριο. Κι αφού ο κάθε πρωθυπουργός ξέρει ότι θα πληρώσει ακριβά το παραμικρό λάθος του και την κάθε παρατιμονιά του, αντίστοιχη πεποίθηση πρέπει να έχουν και οι αντιπολιτευόμενοι ηγέτες. Αλλιώς, το πολιτικό μας σύστημα είναι ένα όχημα με δύο φουσκωμένα και δύο ξεφούσκωτα λάστιχα. Πόσο μακριά μπορεί να σε πάει ένα τέτοιο αμάξι;