Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Του Δ. Γιαννακόπουλου
«Να εφιστήσω την προσοχή όλων μας σε ένα καλοκαίρι ιδιαίτερα επικίνδυνο… Τα δύσκολα είναι ακόμη μπροστά μας». Η αναφορά του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη στο υπουργικό συμβούλιο της περασμένης Δευτέρας δεν επιδέχεται παρερμηνειών, όπως εσφαλμένα συνέβη το προηγούμενο καλοκαίρι με συνέπεια να χάσουν τη ζωή τους 28 άνθρωποι, να γίνουν στάχτες 1,8 εκατομμύρια στρέμματα δασών, μεταξύ των οποίων το δάσος της Δαδιάς στον Έβρο, και να ανατιναχτεί η αποθήκη πυρομαχικών της 111 Πτέρυγα Μάχης στη Ν. Αγχίαλο Μαγνησίας.
Οι εμπρηστές επανέρχονται βάζοντας πυρκαγιές στα πιο απίθανα σημεία, όπως στους λόφους του Κολωνού και του Φιλοπάππου, στην Κερατέα, τον Ασπρόπυργο, την Πάρνηθα, στη Σταμάτα, τη Ροδόπολη και γύρω από τον Κιθαιρώνα ώστε να διασπούν τις δυνάμεις πυρόσβεσης και να δημιουργούν περισσότερες εστίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τριήμερο 38-30 Ιουνίου, οι περισσότερες αναζωπυρώσεις καταγράφονταν μετά τις 7-8 το απόγευμα προς το βράδυ, σε περιοχές με χαμηλή βλάστηση στην Αττική και τη Σέριφο, ενώ ώρες αργότερα εκδηλώνονταν νέα μέτωπα στο ανατολικό Αιγαίο, στη Χίο και στην Κω.
Περίοδος 2007-2009
Παρά το γεγονός ότι οι εγχώριες πολιτικές – γεωπολιτικές συνθήκες πόρρω απέχουν από την περίοδο 2007-2009, εν τούτοις υπάρχουν ανάλογα «σημάδια» ομοίως ανησυχητικά.
Εν προκειμένω το καλοκαίρι του 2007 η Ελλάδα ζώθηκε στις φλόγες (6.999 εστίες έως 3 Σεπτεμβρίου) από τις 26 Ιουνίου ενώ οι πυροσβέστες επιχειρήσαν σε 7.593 πυρκαγιές και σε 5.980 συμβάντα παροχής βοήθειας και διασώσεων. Πριν την πρώτη μεγάλη φωτιά στην Πάρνηθα ( 28 Ιουνίου 2007) εκδηλώθηκε κύμα εμπρησμών αυτοκινήτων και τραπεζών κυρίως στην Αθήνα αλλά και σε άλλες πόλεις.
Μεταξύ 26 και 28 Ιουνίου εκδηλώθηκαν σε όλη τη χώρα 317 (!) πυρκαγιές, 96 στις 26 Ιουνίου, 114 στις 27 και 107 στις 28 (στοιχεία της Πυροσβεστικής που περιλαμβάνονται στο βιβλίο οι «ασύμμετρες πυρκαγιές»). Τον Ιούλιο εκδηλώθηκαν 1.567 φωτιές, υπερδιπλάσιες σε σχέση με τις 732 του 2006 και στις 17 Αυγούστου ξεκινά το τρίτο κύμα που κορυφώνεται με το «ολοκαύτωμα» της Ηλείας (από
24/8).
Πελοπόννησος
Η «καθαρή φλόγα» που ξεκίνησε από τη Ζαχάρω κατέστρεψε έκταση μεγαλύτερη από 100 τετραγωνικά χιλιόμετρα κατακαίοντας από άκρη σε άκρη το νομό. Τα χωριά Γεράκι Αμαλιάδας, Κρέστενα, Γρύλλος, Καϊάφα, Νεοχώρι, Βρεστό, Καλλιθέα, Σαμικό, Πλατιάνα, ο Δήμος Ζαχάρως, η Ανδρίτσαινα, το Κλινδιά, το Μουζάκι, το Γούμερο, το Φανάρι, η Πεύκη, το Κολίρι και πλειάδα μικρότερων οικισμών επλήγησαν, καταστρέφοντας δασικές και οικιστικές εκτάσεις. Σε Μεσσηνία,
Αργολίδα, Ηλεία, Αχαϊα, Λακωνία, Αρκαδία, Κορινθία, Αττική, Εύβοια, Φθιώτιδα το κόστος των ζημιών αποτιμήθηκε στα 3,5 δις ευρώ. Τραγικότερο όλων, οι 84 νεκροί.
Τα μέτωπα του 2009
Δύο χρόνια αργότερα στις 21 Αυγούστου 2009 την ώρα που η χώρα όδευε για δεύτερη συνεχόμενη φορά σε πρόωρες εκλογές, το Γραμματικό παραδόθηκε στις φλόγες. Εκείνο το βράδυ, σε διάστημα 4-5 άναβαν ταυτόχρονα δεκάδες εστίες έως τον Μαραθώνα που ενώνονταν μεταξύ τους σχηματίζοντας ασύλληπτο τόξο έκτασης 20 χιλιομέτρων κατακαίγοντας 210.000 στρέμματα πευκοδάσους.
Τέσσερις μέρες μετά τέθηκε υπό έλεγχο αφού επιχείρησαν για την κατάσβεση της χιλιάδες πυροσβέστες και εναέρια μέσα από Ιταλία, Γαλλία, Κύπρο, Αυστρία και Βουλγαρία. Στη διάρκεια της ανάπαυλας των πυροσβεστών ξεκινά από τα Λεύκτρα των Πλαταιών η πυρκαγιά στη Δυτική Αττική. Εν ριπή σχεδόν οφθαλμού, λόγω των θυελλωδών ανέμων, εξαπλώθηκε στις ανατολικές πλαγιές του Κιθαιρώνα πάνω από τη θάλασσα, στον Άγιο Βασίλειο και το Πόρτο Γερμενό καταστρέφοντας 35.000
στρέμματα δάσους και πολλές παραθεριστικές κατοικίες.
Ενδείξεις από το 2021
Οι πρώτες σοβαρές ενδείξεις ότι πέραν της κλιματολογικής «εκτροπής» συμβαίνει και…κάτι άλλο προέκυψαν το 2021 όταν από τις αρχές του έτους μέχρι τον Οκτώβριο σημειώθηκαν 8.728 φωτιές με 3 νεκρούς συνολικά, σε Αττική, Εύβοια, Ηλεία, Μεσσηνία, Λακωνική Μάνη, Αχαΐα, Γρεβενά, Σαλαμίνα, Φωκίδα, Ρόδο, Έβρο και Ζάκυνθο. Στην Ολυμπία κινδύνευσε ο αρχαιολογικός χώρος όπως αντίστοιχα είχε συμβεί τον Αύγουστο του 2020 στις Μυκήνες όπου δυστυχώς εκεί καταστράφηκε μέρος του μνημείου.
Η μεγαλύτερη φωτιά ήταν αυτή της Εύβοιας με 511.854 καμένα στρέμματα, κατόπιν της Αρχαίας Ολυμπίας με 150.000 στρέμματα, της Ανατολικής Μάνης με 101.001 στρέμματα, των Βιλίων με 94.590 στρέμματα, της Βαρυμπόμπης με 83.774 στρέμματα και στο Σχίνο με 69.642 στρέμματα.
Κανείς δεν πείστηκε ότι οι μόνοι υπαίτιοι για τη φωτιά στην Κορινθία και στα Γεράνεια Όρη τον Μάιο του 2021 ήταν ένας – δυο αγρότες. Έγιναν αρκετές έρευνες, υπήρξε και παρέμβαση της εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, σχηματίστηκαν 478 δικογραφίες έγιναν και 120 συλλήψεις Ελλήνων και αλλοδαπών για εκ προθέσεως εμπρησμούς, ωστόσο συμπέρασμα συντονισμένης δράσης δεν εξήχθη.
Ούτε κάτι τέτοιο είχε προκύψει το 2007. Τα περί «ασύμμετρων απειλών» και «στρατηγών
ανέμων» αντιμετωπίζονταν σκωπτικώς έως ειρωνικά. Εκ των υστέρων επαληθεύθηκαν αλλά ήταν αργά και για ‘κεινους που χάθηκαν και για τους δεκάδες χιλιάδες που είδαν τις περιουσίες τους αποτεφρωμένες και φυσικά για όσους ασκούσαν κυβερνητική διοίκηση.
Συνθήκες
Το καλοκαίρι του 2021, σύμφωνα με τη Μετεωρολογική υπηρεσία, είχε τις περισσότερες θερμές ώρες ακολουθούμενο από αυτά του 2007, του 1987, του 2000 και του 2012. Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με τα σημαντικότερα και πιο ακραία επεισόδια καύσωνα. Μεταξύ 27 Ιουλίου και 6 Αυγούστου του 2021 είχε τη μεγαλύτερη διάρκεια (188 ώρες) ακολουθούμενος από
αυτούς του Ioυνίου του 2007, του Ιουλίου του 1987, του Ιουλίου του 2007 και τέλος του Ιουνίου του 2021. Ο Αύγουστος κορυφώθηκε με τοπικά πάνω από 45° C σημειώνοντας «ιστορικό κύμα».
Σημειώνεται ότι τέτοιες θερμοκρασίες εμφανίστηκαν φέτος στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου!
Προβοκάτσιες
Όσον δε για τους αλλοδαπούς εμπρηστές, μέχρι στιγμής έχουν συλληφθεί και προφυλακιστεί ένας Τούρκος στις 26 Μαϊου μετά από 2 συνεχόμενους εμπρησμούς στο όρος Αιγάλεω κι ένας Ρουμανικής καταγωγής αλλοδαπός που κατάφερνε να διαφεύγει για μεγάλο διάστημα. Τον Αύγουστο του 2023 στο Σουφλί και την Αλεξανδρούπολη κάτοικοι είχαν εγκλωβίσει 13 παράνομους μετανάστες τους οποίους εντόπισαν με εκρηκτικούς μηχανισμούς ανά χείρας και μερικοί εξ΄ αυτών είχαν ομολογήσει ότι σχεδίαζαν να εξαπλώσουν την πυρκαγιά που επί δύο εβδομάδες κατέκαψε τον Έβρο.
«Υβριδικός πόλεμος»
Μόλις προ ημερών ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, έκανε λόγο για οργανωμένα σχέδια και προβοκάτσιες στα βόρεια σύνορα της χώρας κατά την περυσινή περίοδο. Σημειώνεται ότι στις 23 Αυγούστου 2023 όταν το σύνολο σχεδόν της Πυροσβεστικής είχε ανέβει στη Δαδιά, εκδηλώθηκαν από τις 8.45 το πρωί έως τις 12.20 το μεσημέρι φωτιές στη Νέα Ζωή Ασπροπύργου, στις Αμμουδιές Ασπροπύργου, στο Θριάσιο, στη Φυλή, στα Καλύβια και στο Λαγονήσι. Από τις αρχές της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου έχουν συλληφθεί 125 άτομα, εκ των οποίων 75 για εμπρησμούς εξ αμελείας. Πρόκειται για τα αποτελέσματα ερευνών που θεωρείται ότι συμβάλλουν στον περιορισμό των πυρκαγιών και των επακόλουθων καταστροφών. Ομως, το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρούνται ορισμένες προβληματικές αναφορές για το περιεχόμενο και τα ευρήματά τους.