Η Ελλάδα, σηματοδοτώντας τη βούλησή της να συμβάλλει ενεργά, στις διεθνείς προκλήσεις της παγκόσμιας κλιματικής κρίσης, να αναλάβει πρωτοβουλίες και να στηρίξει την προστασία των ωκεανών, φιλοξενεί την 9η διεθνούς διάσκεψης για τους ωκεανούς «Our Oceans» που θα πραγματοποιηθεί 16-17 Απριλίου 2024 στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Πρόκειται για έναν διεθνή θεσμό, που ξεκίνησε το 2014 με πρωτοβουλία του πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι και πραγματοποιείται κάθε χρόνο σε διαφορετική χώρα, με στόχο να φέρει στο προσκήνιο ζητήματα που σχετίζονται με την προστασία των θαλασσών και να «αποσπάσει» δεσμεύσεις από κυβερνήσεις και φορείς της αγοράς.
«Βασικός μας σκοπός είναι η διάσκεψη αυτή να παραγάγει απτά αποτελέσματα. Όχι μόνο να συζητήσει σε αφηρημένο επίπεδο για την περιβαλλοντική προστασία, αλλά να προχωρήσει και σε απτές δράσεις και δεσμεύσεις», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης στην συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε για τη διάσκεψη μαζί με τους συναρμόδιους υπουργούς Περιβάλλοντος Θόδωρο Σκυλακάκη και Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη.
Όπως ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης, μέχρι στιγμής, στις προηγούμενες οκτώ διασκέψεις έχουν αναληφθεί 2.161 δεσμεύσεις από κράτη και διεθνείς οργανώσεις, με το οικονομικό τους αποτύπωμα να υπερβαίνει τα 130 δισ. δολάρια.
Πρόκειται για ένα σημαντικό διεθνές γεγονός και σίγουρα το σημαντικότερο για θέματα περιβάλλοντος που έχει φιλοξενήσει η Ελλάδα.
Θα εκπροσωπηθούν περισσότερα από 120 κράτη, πρωθυπουργοί και πρόεδροι χωρών από όλο τον πλανήτη, υπουργοί και υφυπουργοί Εξωτερικών, υπουργοί και υφυπουργοί Περιβάλλοντος, αλλά και συναφών με θέματα ωκεανών αρμοδιοτήτων, καθώς και εκπρόσωποι σημαντικών διεθνών και περιφερειακών οργανισμών.
Φιλοξενώντας τη διάσκεψη OOC-9 η Ελλάδα επιβεβαιώνει τη στροφή της προς τη βιώσιμη «γαλάζια» οικονομία και παράλληλα επιδιώκει να αναδείξει τις διεθνείς προκλήσεις για τη βιώσιμη αλιεία, την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης, ιδίως από τα πλαστικά, καθώς και την αλληλένδετη σύνδεση του κλίματος με τους ωκεανούς.
Οι δεσμεύσεις της Ελλάδας
Η Ελλάδα θα συνοδεύσει τη διεθνή αυτή διοργάνωση με 20 δεσμεύσεις υπέρ της προστασίας των ελληνικών θαλασσών και της βιωσιμότητας των οικονομικών δραστηριοτήτων. Οι δεσμεύσεις θα ανακοινωθούν την ημέρα της διάσκεψης και κάποιες θα είναι άμεσες, ενώ κάποιες με ορίζοντα μέχρι το 2030.
Οι πρώτες που ανακοινώθηκαν ήδη αφορούν την άμεση θεσμοθέτηση δύο μεγάλων, εθνικών, θαλάσσιων πάρκων στο Ιόνιο και στο Αιγαίο, τα οποία θα είναι από τα μεγαλύτερα στην Μεσόγειο.
Για την επιτήρησή τους θα αξιοποιηθεί υπερσύγχρονο σύστημα παρακολούθησης, με drones, ραντάρ, δορυφόρους και σκάφη, σε πραγματικό χρόνο. Για την υλοποίηση αυτών των πρωτοβουλιών θα διατεθούν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ακόμη, θα ενισχυθεί θεσμικά ο ρόλος του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), ενώ άμεση θα είναι η συνεργασία των αρμοδίων με το λιμενικό σώμα.
Ακόμη, όπως ανακοινώθηκε, η αλιεία με μηχανότρατες θα απαγορευθεί από το 2026 μέσα στα εθνικά πάρκα της χώρας. Το μέτρο θα επεκταθεί σταδιακά και στις υπόλοιπες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές έως το 2030.
Οι αλιείς θα λάβουν αντισταθμιστικά οφέλη για την απώλεια του εισοδήματός τους επειδή, εκτός από τα εθνικά πάρκα, δεν θα τους επιτρέπεται να ψαρεύουν και σε μια ζώνη γύρω από τα υπεράκτια αιολικά πάρκα.
Όσον αφορά τις 122 εναπομείνασες βιτζότρατες δε θα δοθεί άλλη παράταση, πέρα από το τρέχον πρόγραμμα απόσυρσης.
Ακόμη, σχεδιάζεται η ύπαρξη αντισταθμιστικών μέτρων για την προστασία των εθνικών θαλάσσιων πάρκων και των περιοχών Natura, από́ τις 247 εν ενεργεία ανεμότρατες.
Τέλος, αξιοποιώντας τους οικονομικούς πόρους από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, επενδύονται τουλάχιστον 70 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση σχετικών δράσεων βιώσιμης αλιείας, κ.ά.