Μια περίτεχνα στημένη απάτη με επίκεντρο έναν πλαστό πίνακα του Πάμπλο Πικάσο και με οικογενειακή σφραγίδα φέρνει στο φως η πρόσφατη επιχείρηση της Διεύθυνσης Οργανωμένου Εγκλήματος. Ανάμεσα στους 13 συλληφθέντες βρίσκονται τρία μέλη της ίδιας οικογένειας –πατέρας, μητέρα και γιος– οι οποίοι, σύμφωνα με τις Αρχές, αποτελούσαν τον βασικό πυρήνα ενός κυκλώματος εμπορίας πλαστών έργων τέχνης μεγάλης αξίας.
Η έρευνα ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2025, έπειτα από ανώνυμη καταγγελία που ανέφερε την κατοχή και διάθεση προς πώληση πλαστών έργων τέχνης από γνωστούς ζωγράφους, με στόχο την εξαπάτηση συλλεκτών και επενδυτών. Οι αστυνομικοί κατάφεραν να προσεγγίσουν τα μέλη του κυκλώματος με καλυμμένη ταυτότητα, προσποιούμενοι συλλέκτες.
Κατά την επιχείρηση, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε σε έναν υποτιθέμενο πίνακα του Πικάσο, για τον οποίο τα μέλη του κυκλώματος ζητούσαν αρχικά 100 εκατ. ευρώ, πριν συμβιβαστούν σε τιμή… «προσφοράς»: 25 εκατομμύρια. Η συναλλαγή δεν ολοκληρώθηκε ποτέ – ο πίνακας ήταν πλαστός και αποτέλεσε το δόλωμα για να ξετυλιχτεί το κουβάρι.
Απάτες κατά… εξακολούθηση
Ο 63χρονος πατέρας είχε τον ρόλο του «καλλιτέχνη» αλλά και του εγκέφαλου. Κατασκεύαζε αντίγραφα έργων μεγάλων ζωγράφων όπως Πικάσο, Πόλοκ, Μονέ και Νταλί, καθώς και πλαστά πιστοποιητικά αυθεντικότητας. Σε ρόλο βοηθού, ο 37χρονος γιος συμμετείχε στην παραγωγή και προώθηση των έργων, ενώ η 71χρονη μητέρα δρούσε υποστηρικτικά.
Το κύκλωμα φέρεται να συνεργαζόταν με τουλάχιστον τρεις παλαιοπώλες σε Μαρούσι, Μελίσσια και Λ. Αλεξάνδρας, που λειτουργούσαν ως μεσάζοντες για την προώθηση των «έργων» στην αγορά τέχνης. Οι τιμές πώλησης ανά έργο κυμαίνονταν από 25.000 έως και 35.000 ευρώ.
Δεύτερη ευκαιρία… στη σύλληψη
Δεν ήταν η πρώτη φορά που οι τρεις οικογενειακοί συνεργοί απασχόλησαν τις Αρχές. Το 2023 είχαν και πάλι συλληφθεί για απόπειρα πώλησης πλαστού πίνακα του Τζάκσον Πόλοκ στη Βουλγαρία, έναντι 12 εκατ. ευρώ. Φαίνεται πως η επάνοδός τους στον ίδιο χώρο της απάτης, αυτή τη φορά εντός συνόρων, κατέληξε σε μια καλά οργανωμένη αστυνομική παγίδα.
Απάτη με καλλιτεχνική υπογραφή
Το κύκλωμα είχε καταφέρει να αναπτύξει ένα ευρύ «κατάλογο» πλαστών έργων που περιλάμβανε διεθνώς αναγνωρισμένα ονόματα όπως Βαν Γκογκ και Νταλί, αλλά και Έλληνες καλλιτέχνες όπως Παρθένης, Θεόφιλος, Φασιανός και Τσαρούχης. Σε μεταγενέστερες συναντήσεις με τον αστυνομικό-«αγοραστή», προσφέρθηκαν έργα και εικόνες συνολικής αξίας άνω των 250.000 ευρώ.
Η αξία της τέχνης και το τίμημα της απάτης
Το περιστατικό φέρνει ξανά στην επιφάνεια τα κενά στον έλεγχο της τέχνης ως επενδυτικού αγαθού. Με την αγορά τέχνης να λειτουργεί συχνά σε καθεστώς εμπιστευτικότητας, η ανάγκη για αυστηρότερα πιστοποιητικά γνησιότητας και ενισχυμένους ελεγκτικούς μηχανισμούς γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.
Η οικογενειακή υπόθεση με «υπογραφή Πικάσο» αποδεικνύει ότι ακόμη και οι μεγαλύτεροι καλλιτέχνες του 20ού αιώνα μπορούν να γίνουν το όχημα για μια καλά καμουφλαρισμένη απάτη – όταν το ψέμα φοράει κορνίζα και πλαστικό κύρος.