Μία ανάσα από την περιοχή του ηφαιστείου Κολούμπο, στους Μπαξέδες της Οίας, ο Πάρις Σιγάλας, γνωστός οινοποιός και εμβληματική φυσιογνωμία στον χώρο του κρασιού στη Σαντορίνη, κάθεται στο γραφείο του, ανάμεσα σε εκατοντάδες βιβλία, με αναμμένο το τζάκι και έχοντας συντροφιά του τα δύο σκυλιά του.
Τις ημέρες εκείνες που η σεισμική δραστηριότητα στο νησί ήταν ιδιαίτερα αυξημένη και αρκετοί συντοπίτες του έφευγαν ο κ. Σιγάλας επέστρεφε στο σπίτι του και στο οινοποιείο του, ΟΕΝΟ Π, στη Σαντορίνη.
«Επέστρεψα στο νησί την περασμένη Κυριακή μετά από ένα επαγγελματικό ταξίδι στο Λονδίνο. Παρόλο που ήξερα τι γίνεται, μάθαινα ότι ο κόσμος και κάποιοι γνωστοί μου φύγανε ενώ κάποιοι άλλοι έμειναν. Έχουν μείνει κάποιοι φίλοι, οπότε σε τέτοιες ανορθόδοξες συνθήκες υπάρχει μία παρέα. Μία σύσφιξη σχέσεων, θυμίζοντας τις εποχές της πανδημίας», εξηγεί στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Σιγάλας.
Μια μέρα μετά από τον σεισμό μεγέθους 5,2 στην κλίμακα Ρίχτερ που σημειώθηκε στο νησί, ανάμεσα σε εκατοντάδες κούτες με κρασιά το ΑΠΕ-ΜΠΕ συνάντησε τον κ. Σιγάλα και περιηγήθηκε στην παλιά (ανανεωμένη πλέον) κάναβα της οικογένειάς του.
Γνωστός για τις καινοτομίες του στο χώρο του κρασιού, χρησιμοποιεί πήλινα πιθάρια για τη ζύμωση και την ωρίμανση καθώς με αυτό τον τρόπο, όπως λέει δίνεται «μία περισσότερη ευγένεια και φινέτσα» στο ασύρτικο κρασί.
Η κατάσταση ωστόσο που επικρατεί τον έχει βάλει σε σκέψεις αν τελικά θα προχωρήσει στη μεταφορά του κρασιού του σε ανοξείδωτες φιάλες.
«Εάν δω ότι η κατάσταση οδεύει στα χειρότερα, μπορεί και να το μεταφέρω στις ανοξείδωτες φιάλες, να είναι πιο ασφαλές. Το σκέφτομαι», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Σιγάλας δείχνοντας τα πελώρια πιθάρια του. Πρόκειται για δεξαμενές 750 και 1600 λίτρων, ιταλικής προέλευσης, όπου το κάθε πιθάρι αντιστοιχεί σε ένα επιλεγμένο αμπέλι και αποτελεί συνέχεια της έρευνας που άρχισε ο οινοποιός το 2015.
Το 1956 που ο σεισμός που εκδηλώθηκε, ισοπέδωσε το νησί ο κ. Σιγάλας ήταν 8 χρονών. Ένα χρόνο μετά όταν γύρισε στον τόπο του μαζί με τον θείο του η εικόνα που του χει αποτυπωθεί στο μυαλό είναι μία Σαντορίνη κατεστραμμένη, « μόνο γκρέμια», όπως αναφέρει.
Όπως υπογραμμίζει, το νησί έχει μεγάλη παράδοση στο κρασί καθώς για πολλά χρόνια αποτελούσε την κύρια δραστηριότητα όλων των κατοίκων. «Το αμπέλι εδώ είναι μονοκαλλιέργεια», τονίζει εξηγώντας ότι η μοναδικότητα του σαντορινιού κρασιού οφείλεται στο ηφαιστειογενές έδαφος.
«Το χώμα της Σαντορίνης, είναι πολύ νέο χώμα, είναι από την έκρηξη του ηφαιστείου το 1600 π.Χ. Το νησί είναι καλυμμένο με αυτό το χώμα σε βάθος 30-40 μέτρα , δημιουργώντας έτσι συνθήκες για υψηλής ποιότητας κρασί. Όλο το νησί ήταν ένα αμπέλι», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και προσθέτει ότι στα τέλη του 19ου αιώνα με αρχές του 20ου όλα τα σπίτια είχαν κάναβες ώστε να το πουλάνε στους εμπόρους και στη συνέχεια να το διοχετεύουν στην αγορά.
Εδώ και 30 όμως χρόνια, όπως εξηγεί ο κ. Σιγάλας, το σαντορινιό κρασί διανύει δεύτερη άνοιξη έχοντας αυξήσει την αναγνωρισιμότητά του και αποτελώντας την αιχμή του δόρατος του ελληνικού κρασιού.
«Αυτό είναι μια κατάκτηση που πριν 20 χρόνια δεν υπήρχε. Η Σαντορίνη διαθέτει το πιο αναγνωρίσιμο κρασί διεθνώς», τονίζει.
« Οι αμπελώνες χρειάζονται προστασία»
Παράλληλα ο κ. Σιγάλας αναδεικνύει και το ζήτημα προστασίας των αμπελώνων της Σαντορίνης, όχι τόσο λόγω της αυξημένης σεισμικής δραστηριότητας , καθώς όπως αναφέρει, σε αυτό το κομμάτι θεωρεί ότι είναι προστατευμένοι, όσο της αλόγιστης δόμησης.
«Είναι απαραίτητο να υπάρξουν ζώνες. Ακόμα και στο χωροταξικό που έκαναν τώρα δεν υπάρχουν ζώνες. Αναφέρεται μεν ότι θα πρέπει να οριστούν διάφορες περιοχές που θα είναι για αγροτική παραγωγή αλλά δεν μπαίνουν στην ουσία. Η ουσία είναι ότι πρέπει στο νησί να οριστούν περιοχές που απαγορεύεται το χτίσιμο, που εκεί θα αναπτυχθεί η αγροτική παραγωγή και ιδιαίτερα ο αμπελώνας. Κάνουμε κάποιες κινήσεις ώστε πριν ολοκληρωθεί να το συμπεριλάβουν», σημειώνει ο κ. Σιγάλας και τονίζει ότι « τοπικοί άρχοντες και πολιτεία δεν μπορούν να ξεκαθαρίσουν τι θέλουν».
«Ένας τουρισμός υψηλού επιπέδου δεν μπορεί να μην έχει πρωτογενή παραγωγή. Τα προϊόντα της Σαντορίνης λόγω του εδάφους της είναι υψηλής ποιότητας. Είναι απερίσκεπτο να πει κανείς ότι λόγω τουρισμού χάνεται ο αμπελώνας», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Σιγάλας.
Όπως εξηγεί ο αμπελώνας της Σαντορίνης αποτελεί παγκόσμια κληρονομιά καθώς λειτουργεί και καλλιεργείται επί 3.000 χρόνια χωρίς διακοπή. «Έχει ιδιαίτερο κλάδεμα, ιδιαίτερες ποικιλίες, δεν έχει προσβληθεί από φυλλοξήρα. Πρόκειται για σπάνια αμπέλια με το δικό τους ριζικό σύστημα. Επομένως είναι αμπελώνας, μουσείο», αναφέρει ωστόσο επισημαίνει ότι διαθέτει ελάχιστη θεσμική προστασία.
Περισσότερα από 30 χρόνια στον χώρο του οίνου
Αν και μαθηματικός από τα φοιτητικά του χρόνια τον κέρδισε ο χώρος του κρασιού καθώς όλα τα καλοκαίρια μετέβαινε στο νησί προκειμένου να βοηθήσει τον πατέρα του στα αμπέλια , μετά το θάνατο του παππού του. Με καταγωγή από τη Φοινικιά, το χωριό των αγροτών, που απ’ άκρη σε άκρη είχε θέα στον κάμπο, η ενασχόλησή του με το κρασί ήταν θέμα χρόνου.
«Η ανάμειξή μου σε αυτή την ιστορία μου δημιούργησε νέα δεδομένα, έναν νέο τρόπο να βλέπω τη ζωή, αλλά και μια ωραία γιορτή που μαζί με φίλους την απολαμβάναμε στην περίοδο του τρύγου. Και έτσι σιγά σιγά μπήκα στο κρασί», σημειώνει και προσθέτει ότι το 2004 αποφάσισε να εγκαταλείψει τις αίθουσες διδασκαλίας και να αφοσιωθεί εξ’ ολοκλήρου στον χώρο του οίνου.
Επιστρέφοντας εκεί απ’ όπου ξεκίνησε, στην παλιά κάναβα της οικογένειάς του, στόχος του είναι η πολύπλευρη ανάδειξη του μεγάλου δυναμικού που έχει το αμπελοτόπι της Σαντορίνης. Το OENO Π έχει σχεδιαστεί για μικρή παραγωγή, 20.000 φιάλες το χρόνο ενώ το ασύρτικο είναι από ιδιόκτητα αλλά και διαφορετικά αμπέλια παραγωγών που συνεργάζεται σε Φηρά, Ακρωτήρι και Μεγαλοχώρι. «Για το ασύρτικο με ενδιαφέρει όσο το δυνατόν να δούμε τον πλούτο του, που πιστεύω ότι ακόμη έχουμε πολλά να κάνουμε για την βελτίωση της ποιότητας, γιατί η Σαντορίνη μπορεί να βγάλει πολύ μεγάλα κρασιά. Η δική μου η προσωπική κατάληξη για να κάνω ένα ασύρτικο, που θεωρώ ας πούμε ότι είναι υψηλότερη η ποιότητα που μπορεί να γίνει, είναι με τα πιθάρια, με αυτό το πιεστήριο, να βγαίνει στο δεύτερο χρόνο, κάποια να βγαίνουν και στον τρίτο. Αυτό γίνεται με στόχο να δώσουμε περισσότερη ευγένεια, μια φινέτσα στο ασύρτικο», σημειώνει και προσθέτει ότι το πιεστήριο που επιλέχθηκε είναι το παραδοσιακό πιεστήριο της Καμπανίας (μια στροφιλιά με διάμετρο δύο μέτρα), πιεστήρια που διακρίνονται για την ευγένεια που δίνουν στο μούστο, βασικό χαρακτηριστικό εξάλλου της Σαμπάνιας.
Ιωάννα Καρδάρα
πηγη: ΑΠΕ -ΜΠΕ