Ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανός υπέγραψε την απόφαση ένταξης του έργου: «Στερέωση, αποκατάσταση και ανάδειξη αρχαίου Γυμνασίου Δελφών» στο Πρόγραμμα «ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ 2021-2027».
Στόχος του έργου είναι η στερέωση, η προστασία και η ανάδειξη τόσο του ιδιαίτερα σημαντικού αρχαίου μνημειακού συνόλου, όσο και των επιμέρους μνημείων, προβάλλοντας ταυτόχρονα τη διαχρονική χρήση του χώρου μέχρι και τους μεσαιωνικούς χρόνους και τη σημασία του για την ιστορική εξέλιξη των Δελφών.
Η συνολική παρέμβαση περιλαμβάνει -μεταξύ άλλων- τις ακόλουθες εργασίες:
- Άμεσα στερεωτικά μέτρα.
- Απομάκρυνση βραχωδών μαζών από το εσωτερικό του ξυστού.
- Αποψιλώσεις, καθαρισμοί και αποχωματώσεις μνημείων.
- Καταγραφή και τακτοποίηση διάσπαρτων αρχιτεκτονικών μελών.
- Εξυγίανση δαπέδων ξυστού και παραδρομίδας.
- Επίστρωση της κάτοψης της παλαίστρας.
- Διαμόρφωση διαδρομής επισκεπτών.
Προβλέπεται επίσης η προμήθεια και τοποθέτηση μεταλλικών δικτυωμάτων στον αναλημματικό τοίχο του ξυστού και στο ανάλημμα ανατολικά της παλαίστρας, σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη.
Η πράξη συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Δικαιούχος είναι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδας και η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη ανέρχεται σε 1.300.000 ευρώ.
Μετά την υπογραφή της απόφασης ένταξης του έργου, ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανός δήλωσε: «Εξασφαλίσαμε χρηματοδότηση και προχωρούμε σε αγαστή συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδας σε ένα από τα σημαντικότερα έργα για τον τόπο μας.
»Πρόκειται για το έργο της αποκατάστασης, στερέωσης και ανάδειξης του αρχαίου Γυμνασίου Δελφών, με το οποίο θα καταστούν επισκέψιμα τα δύο επίπεδα με τον “ξυστό” και την “παραδρομίδα”, όπου αθλούνταν οι δρομείς και με την παλαίστρα, όπου εκγυμνάζονταν οι αθλητές της πάλης, της πυγμής και του παγκρατίου.
»Παρεμβαίνουμε, προκειμένου να εμπλουτίσουμε ένα μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας, να πολλαπλασιάσουμε την επισκεψιμότητά του και παράλληλα να επιταχύνουμε την τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής και όλης της Στερεάς Ελλάδας».
Το αρχαίο Γυμνάσιο των Δελφών βρίσκεται ανατολικά της Κασταλίας Πηγής και αποτελεί ένα οργανωμένο συγκρότημα αθλητικών εγκαταστάσεων. Αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα, διαμορφωμένα με επιμελημένα αναλήμματα. Το άνω επίπεδο περιλαμβάνει την παραδρομίδα και τον ξυστό, ενώ στο κάτω βρίσκονται η παλαίστρα, τα λουτρά των αθλητών και μία ανοικτή κυκλική δεξαμενή.
Η αρχική φάση κατασκευής του Γυμνασίου ανάγεται στο τρίτο τέταρτο του 4ου αιώνα πΧ, ενώ η χρήση του συνεχίστηκε έως και τον 3ο αιώνα μΧ με διάφορες μετατροπές και επισκευές, όπως η ενίσχυση του τοίχου του ξυστού κατά τη ρωμαϊκή περίοδο και η κατασκευή των ρωμαϊκών θερμών το 120 μΧ, βορειοδυτικά της κυκλικής δεξαμενής. Η λειτουργία του Γυμνασίου διακόπηκε στο τέλος του 4ου αιώνα μΧ.
Κατά τον 6ο αιώνα μΧ, στη θέση της παλαίστρας ανοικοδομήθηκε παλαιοχριστιανική βασιλική και κατά τους νεώτερους χρόνους η Ι.Μ. Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η μονή απαλλοτριώθηκε και κατεδαφίστηκε το 1898 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, προκειμένου να αποκαλυφθεί το αρχαίο Γυμνάσιο. Το συγκρότημα του Γυμνασίου, το οποίο αποτελεί σημαντική μαρτυρία για την κοινωνική ζωή των Δελφών, διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση. Ωστόσο, δεν αποτελεί επισκέψιμο μνημείο και αυτός είναι ο βασικός στόχος του έργου που εντάχθηκε και βαίνει προς υλοποίηση.
