Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
Την στιγμή που καταρτίζεται ο νέος Κώδικας της Αυτοδιοίκησης της χώρας μας η εφημερίδα μας είχε τη μεγάλη χαρά να συνομιλήσει με τον Πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και δήμαρχο Αμπελοκήπων – Μενεμένης, κ. Λάζαρο Κυρίζογλου.
Ο έμπειρος αυτοδιοικητικός τονίζει ότι ο νέος Κώδικας θα πρέπει να αποτελεί το πρώτο βήμα για ένα νέο σύστημα διοικητικής οργάνωσης της χώρας, με ξεκάθαρες αρμοδιότητες για κάθε θεσμό του Κράτους. Επίσης, περιγράφει τα τρία σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι και τονίζει τις ενέργειες της Κεντρικής Ένωσης ώστε να τα αντιμετωπίσει.
Κύριε Πρόεδρε, τι περιμένει η Τοπική Αυτοδιοίκηση από τον Νέο Κώδικα της Αυτοδιοίκησης;
Η ΚΕΔΕ, μέσα από αποφάσεις και ψηφίσματα τόσο των Συνεδρίων της όσο και του Διοικητικού της Συμβουλίου, έχει εκφράσει την ανάγκη να υπάρξει μια συνολική μεταρρύθμιση στο μοντέλο λειτουργίας του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης. Η κατάρτιση του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης, ένα διαχρονικό αίτημα της ΚΕΔΕ, θα πρέπει κατά την άποψή μας να είναι κάτι πολύ παραπάνω από ένας νέος Νόμος, που απλά θα περιορίζεται στον εκσυγχρονισμό του πλαισίου λειτουργίας των δήμων.
Εμείς πιστεύουμε ότι θα πρέπει να αποτελεί το πρώτο βήμα για ένα νέο σύστημα διοικητικής οργάνωσης της χώρας, με ξεκάθαρες αρμοδιότητες για κάθε θεσμό του Κράτους. Ένα νέο σύστημα που θα προβλέπει εξασφαλισμένους κι επαρκείς οικονομικούς πόρους, ώστε να διασφαλίζεται η συνταγματική πρόβλεψη για λειτουργική αυτοτέλεια και οικονομική ανεξαρτησία των Δήμων. Να εξασφαλίζει δηλαδή το αυτοδιοίκητο των δήμων στην πράξη κι όχι στα λόγια.
Για μας ο Νέος Κώδικας πρέπει να είναι το σύγχρονο θεσμικό εργαλείο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες για αποτελεσματική λειτουργία των δήμων και θα απαντά υπεύθυνα στους πολίτες όταν ρωτούν, ποιος έχει την ευθύνη για κρίσιμα ζητήματα της καθημερινότητάς τους: για την αντιπλημμυρική προστασία των πόλεων μας, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, τη διαχείριση των απορριμμάτων, την ασφάλεια στους δρόμους, τη λειτουργία των σχολείων, τη στήριξη των ευάλωτων συμπολιτών μας.
Εμείς αυτό περιμένουμε και με βάση τις αρχές μας , καταθέτουμε ολοκληρωμένο πλαίσιο θέσεων και προτάσεων, συμμετέχοντας στο διάλογο που άνοιξε με πρωτοβουλία των Υπουργείου Εσωτερικών και ύστερα από πολύχρονη διεκδίκηση από πλευράς ΚΕΔΕ.
Δικό μας αίτημα αποτελεί η ανάγκη για κωδικοποίηση σε ενιαίο νόμο των 500 περίπου νομοθετικών ρυθμίσεων (υπό τη μορφή Νόμων, Β.Δ. , Ν.Δ., Π.Δ., Υ.Α., ΚΥΑ, κλπ) που προωθείται μέσα από το νέο κώδικα. Αλλά δεν αρκούμαστε μόνον σε αυτό.
Σίγουρα, γίνεται ένα βήμα μπροστά, αλλά πιστεύω ότι πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά περισσότερα βήματα. Αυτά τα βήματα μπροστά δεν ζητάμε μόνον εμείς να γίνουν, το ίδιο απαιτούν οι πολίτες των τοπικών μας κοινωνιών, που κουράστηκαν να ζουν με τις δικαιολογίες ανεύθυνο-υπεύθυνων αναρμόδιων κρατικών λειτουργών, που επιβαρύνουν με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους την καθημερινότητά τους.
Ο διάλογος λοιπόν είναι σε εξέλιξη, εμπιστευόμαστε την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, που δείχνει ότι έχει τη διάθεση να συμβάλλει πραγματικά στο θεσμικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό της αυτοδιοίκησης.
Είστε ικανοποιημένος από τη συνεργασία με το Υπουργείο εσωτερικών;
Ο κ. Λιβάνιος είναι ένας Υπουργός που αποδεδειγμένα αγαπά την αυτοδιοίκηση κι έχει την πόρτα του πάντοτε ανοικτή στους δημάρχους όλων των πόλεων, ανεξάρτητα αν πρόκειται για μικρούς ή μεγάλους δήμους. Όπως ανέφερα και παραπάνω, έχει τη βούληση και τη διάθεση να προχωρήσει στην υλοποίηση πολιτικών, που θα δώσουν λύσεις στα προβλήματα της αυτοδιοίκησης. Η συνεργασία της ΚΕΔΕ μαζί του είναι άριστη, αλλά αντιλαμβανόμαστε ότι για το εγχείρημα της μεταρρύθμισης του μοντέλου λειτουργίας του Κράτους, δεν αρκεί μόνον η βούληση του Υπουργού, όσο ειλικρινής κι αν είναι διότι διαχρονικά το πολιτικό σύστημα δεν αντιμετώπισε την αυτοδιοίκηση με το σεβασμό που το ίδιο το Σύνταγμα προβλέπει.
Αυτή τη στιγμή, ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι και στα οποία έχει ρίξει το βάρος της επίλυσής τους η ΚΕΔΕ;
Για μας τρία είναι τα μεγάλα προβλήματα της Αυτοδιοίκησης, που αναδεικνύει με συνέπεια η ΚΕΔΕ και διεκδικεί την επίλυσή τους.
Πρώτον, τα αδιέξοδα που δημιουργεί στην ομαλή λειτουργία των Δήμων η συστηματική υπο-χρηματοδότηση μας από το Κεντρικό Κράτος. Ζητάμε να μας αποδοθούν επιτέλους οι οικονομικοί πόροι που μας οφείλονται για να μπορούμε να ασκήσουμε τις αρμοδιότητες που μας έχουν δοθεί.
Δεύτερον, είναι επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της αλληλοεπικάλυψης των ευθυνών κι αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων του Κράτους, που ευθύνεται για μια σειρά από προβλήματα , που καθιστούν δύσκολη τη διαχείριση των προβλημάτων της καθημερινότητας των πολιτών . Τονίζουμε πως δεν φοβόμαστε να αναλάβουμε ευθύνες και να λογοδοτούμε στους πολίτες για τις πράξεις μας. Αλλά αρνούμαστε να λογοδοτούμε για ευθύνες και λάθη άλλων.
Τρίτον, δεν μπορούν να λειτουργούν οι Δήμοι μας χωρίς να διαθέτουν το απαραίτητο προσωπικό. Χρειαζόμαστε άμεσα νέο προσωπικό, αφού τα τελευταία χρόνια έχουν φύγει από τους δήμους σχεδόν το 25% του προσωπικού που διαθέταμε.
Για μας προτεραιότητα αποτελούν οι αρμοδιότητες, το προσωπικό και τα οικονομικά. Κι εκεί θα ρίξουμε το βάρος μας το επόμενο διάστημα.
Ενόψει της θερινής περιόδου, οι δήμοι θα είναι έτοιμοι σε επίπεδο Πολιτικής Προστασίας;
Το προηγούμενο διάστημα η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος είχε ζητήσει από το Υπουργείο Εσωτερικών να δοθούν φέτος τουλάχιστον 40 εκατομμύρια ευρώ για τις ανάγκες της πολιτικής προστασίας των Δήμων, από τα οποία τα 3/4 των χρημάτων θα κατανέμονταν με τα κριτήρια που ίσχυσαν το 2024 και τα υπόλοιπα, με βάση την έκταση κάθε Δήμου. Ο κ. Λιβάνιος πριν μερικές ημέρες ανταποκρίθηκε θετικά στο αίτημα της ΚΕΔΕ κι ενέκρινε τελικά τη διάθεση των 40 εκ. , ποσό που σε σχέση με το 2024 είναι αυξημένο κατά 9 εκ. ευρώ. Είναι μια σημαντική αύξηση σε σχέση με πέρσι, περίπου 30% . Συγκεκριμένα στους Δήμους θα δοθούν 37,75 εκ. και στους Συνδέσμους 2,25 εκ. ευρώ.
Σίγουρα οι ανάγκες χρηματοδότησης είναι μεγαλύτερες, αφού οι δράσεις που καλούμαστε ως Δήμοι να αναλάβουμε και να καλύψουμε οικονομικά για την αποτροπή του κινδύνου πρόκλησης και την καταστολής πυρκαγιάς είναι πολλές. Από τον προληπτικό καθαρισμό της βλάστησης των χώρων ευθύνης μας , μέχρι και την απομάκρυνση των υπολειμμάτων καθαρισμού της βλάστησης που ενεργείται από ιδιώτες ιδιοκτήτες οικιών, οικοπέδων κι ακάλυπτων χώρων. Επίσης καλούμαστε να συνδράμουμε το έργο των κατά τόπους αρμόδιων Δασικών Υπηρεσιών, κυρίως στη ζώνη μίξης δασών – πόλεων και οικισμών, στη συντήρηση και βελτίωση του δασικού οδικού δικτύου, στην υλοποίηση προληπτικών μέτρων για την αποφυγή πρόκλησης πυρκαγιών από τη λειτουργία χώρων ανεξέλεγκτης εναπόθεσης απορριμμάτων, στην ενίσχυση και συνδρομή των εθελοντικών ομάδων που δρουν στους δήμους μας, στην προμήθεια και μίσθωση μηχανολογικού εξοπλισμού όπως βυτιοφόρα, γεννήτριες, ασύρματοι και στην κάλυψη σημαντικών λειτουργικών εξόδων.
Όπως αντιλαμβάνεστε, το έργο που έχει αναλάβει η τοπική αυτοδιοίκηση στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας είναι πολύ μεγάλο , σε αντίθεση με τους οικονομικούς πόρους και το προσωπικό, που είναι περιορισμένα.
Παρόλα αυτά, θα δώσουμε και φέτος τη μάχη για να κρατήσουμε τις πόλεις μας ασφαλείς και για να πετύχουμε το στόχο αυτό προετοιμαζόμαστε έγκαιρα. Θέλω όμως στο σημείο αυτό να επισημάνω ένα στοιχείο που καλό είναι όλοι να γνωρίζουν. Καμία πυρκαγιά που προκάλεσε μεγάλες καταστροφές ή οδήγησε σε απώλεια ανθρώπινων ζωών τα προηγούμενα χρόνια, δεν ξεκίνησε από αστικές περιοχές, ευθύνης των δήμων. Οι Δήμοι κάνουν καλά τη δουλειά τους και με συνέπεια, μακάρι να ήταν και όλοι όσοι εμπλέκονται στην ίδια προσπάθεια το ίδιο συνεπείς.
Η εμπειρία σας και το σπουδαίο έργο σας στο Δήμο Αμπελοκήπων – Μενεμένης, πόσο σας βοηθούν στα καθήκοντά σας ως Πρόεδρος των Δημάρχων όλης της χώρας;
Η πολύχρονη αυτοδιοικητική μου διαδρομή όλα αυτά τα χρόνια μου έδωσε την ευκαιρία να αναπτύξω ισχυρές σχέσεις εμπιστοσύνης με το πολιτικό προσωπικό και τους εργαζόμενους στο χώρο της Αυτοδιοίκησης. Οι σχέσεις αυτές , καθώς και η εμπειρία που απέκτησα υπηρετώντας το συμφέρον των τοπικών μας κοινωνιών από θέσεις υψηλής ευθύνης, αποτελούν πολύτιμη παρακαταθήκη κι εφόδια μου για να ανταποκριθώ με συνέπεια κι ευθύνη στα καθήκοντα μου ως Πρόεδρος της ΚΕΔΕ. Ως πρώτος μεταξύ ίσων, με όλους τους συναδέλφους μου Δημάρχους. Υπηρετώντας καθημερινά, πάνω από κόμματα και παρατάξεις, το κύρος του αυτοδιοικητικού μας θεσμού.
