Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής-Ειδικός σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας
Είναι καιρός να αφήσουμε οριστικά το X του περιβόητου Έλον Μασκ κίνηση που ήδη έχουν κάνει εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη. Το σκέφτεστε ενώ στο μυαλό σας έρχονται και ορισμένες δεύτερες σκέψεις πάνω στο πώς μπορείτε να αφήσετε όλες τις χιλιάδες συνδέσεις που έχετε δημιουργήσει τα τελευταία χρόνια. Αλλά ειλικρινά είναι πλέον ασυγχώρητο να παραμένουμε στο X/Twitter του ιδιόρρυθμου Μασκ τώρα που είναι μία γνήσια μηχανή ασύλληπτης προπαγάνδας και άκρατης συνωμοσιολογίας, που εκτοξεύει μίσος, τοξικότητα και παραπληροφόρηση για να υπονομεύσει τα γεγονότα, το οικοσύστημα πληροφοριών και τη δημοκρατία μας.
Αν η αποχώρησή σας λόγω των σκανδάλων, τις ακανόνιστες αλλαγές προϊόντων, την προώθηση απεχθούς φασιστικού, σεξιστικού και ρατσιστικού περιεχομένου, τη βδελυρή και ποταπή ρητορική μίσους ή τις άθλιες θεωρίες συνωμοσίας δεν ήταν αρκετός λόγος, το X χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται επίσης, για να κινητοποιήσει έναν τύπο «δημοσιογραφίας πολιτών» που ευνοεί τα ασύστολα ψέματα ή την καθαρή μυθοπλασία.
Δημιούργησε μια εναλλακτική πραγματικότητα για να ευνοήσει τη δεύτερη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Χ έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εκλογή του Τραμπ ως προέδρου των ΗΠΑ από την 20η Ιανουαρίου 2025.
Αφού αγόρασε το Twitter και το μετέτρεψε σε X, ο Μασκ δεν έχασε χρόνο για να το μετατρέψει στη δική του προσωπική μηχανή προπαγάνδας, δαιμονοποιώντας τους κριτικούς και τα μέσα ενημέρωσης, ενώ ενίσχυε υποστηρικτές, κρυπτό -προγράμματα και τοξικά είδωλα αρρενωπότητας, απαράδεκτου σεξισμού, επικίνδυνου φιλορωσισμού και άκρατης Πουτινολαγνίας, “καλλιεργώντας” το είδος των δυσαρεστημένων ομάδων που υποστήριζαν τον Τραμπ. Μόλις έδωσε την επίσημη υποστήριξή του, το X έγινε ένα από τα πιο σημαντικά κανάλια για την εκστρατεία του ανεκδιήγητου Τραμπ. Η ιδέα ότι οι εκλογές και η πληροφοριακή υποδομή μπορούν να αγοραστούν και να χρησιμοποιηθούν προς όφελος των “ισχυρών’ δεν είναι καινούργια, αλλά σε μια ολοένα και πιο εύθραυστη δημοκρατία, θα πρέπει όλοι να στεκόμαστε απέναντι στη τοξική σκέψη και να της αντισταθούμε ενεργά
Ένα βασικό ζήτημα είναι ότι η “δημόσια πλατεία” μας έχει μετατοπιστεί από δημόσιους χώρους λογοδοσίας σε ιδιωτικές πλατφόρμες που υπόκεινται σε εμπορικές πιέσεις και στις ιδιοτροπίες των CEO της. Ο Μασκ δεν είναι ο μόνος Διευθύνων Σύμβουλος τεχνολογίας που πρέπει να απαντήσει για όσα συνέβησαν στις εκλογές στις ΗΠΑ.
Ο έτερος Καππαδόκης, ο Τζεφ Μπέζος, εμπόδισε ενεργά την Washington Post από το να υποστηρίξει την Καμάλα Χάρις τις κρίσιμες τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής εκστρατείας, μια κίνηση που φέρεται να κόστισε στην Post το 10% των ψηφιακών συνδρομητών της, οι οποίοι εγκατέλειψαν τη δημοσίευση εξοργισμένοι με την θέση του.
Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, ο Σούνταρ Πιντσάι, ο Σαμ Άλτμαν υποκλίνονταν πολύ εύκολα στον Τραμπ μόλις επιβεβαιώθηκαν τα αποτελέσματα, παρά τα προηγούμενα προβλήματα μαζί του και την κυβέρνησή του. Συλλογικά, αυτοί οι CEOs τεχνολογίας ελέγχουν τις πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, τις μηχανές αναζήτησης και την τεχνολογία και υπαγορεύουν τι βλέπουμε στο διαδίκτυο, πώς επικοινωνούμε, πώς ανταλλάσσουμε πληροφορίες στο παρόν και σύντομα, τις AI (Τεχνητή Νοημοσύνη) που θα μεσολαβήσουν στην πραγματικότητά μας στο μέλλον .
Αποδεικνύεται ότι δεν είναι οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή η τεχνητή νοημοσύνη που είναι η απειλή για τη δημοκρατία, αλλά οι δισεκατομμυριούχοι που τα κατέχουν, χωρίς να καταλαβαίνουν ή μάλλον δεν ενδιαφέρονται ότι υπάρχει ηθική ευθύνη για τον έλεγχο ενός σημαντικού μέρους της παγκόσμιας υποδομής πληροφοριών .
Αυτοί οι “ισχυροί” δεν κάνουν τίποτα, όταν οι πλατφόρμες τους χρησιμοποιούνται για να ενισχύσουν το μίσος, όταν οι αλγόριθμοί τους μοιράζονται ψέματα και παραπληροφόρηση παντού, όταν οι πιο απεχθείς κακοί ηθοποιοί χαρακτηρίζονται και ανταμείβονται. Το λάθος έγκειται πραγματικά σε εμάς, καθώς και στους νομοθέτες, που τους βάλαμε σε αυτά τα βάθρα εξαρχής. Για πάνω από μια δεκαετία επιτρέπαμε στις ιδιωτικές πλατφόρμες κοινωνικών μέσων να διεισδύσουν στη “δημόσια πλατεία μας”, μεταμορφώνοντας σιγά σιγά τη δημοσιογραφία δημοσίου συμφέροντος σε πληροφόρηση ανά κλικ.
Συνεχίσαμε να παραχωρούμε έδαφος και να επικυρώνουμε τους influencers που αναζητούν την προσοχή που δεν ενδιαφέρονται για την ακρίβεια ή την ποιότητα των πληροφοριών, αλλά μόνο σε ένα μοντέλο αφοσίωσης με κάθε κόστος για να μας κρατούν κολλημένους στις ζωντανές ροές τους και στα προφίλ τους ως προς το περιεχόμενο. Πολύ αργά, καταλάβαμε ότι αυτό το περιβάλλον ήταν επιβλαβές και μη βιώσιμο. Τώρα δοκιμάζουμε αναδρομικά λύσεις ενίσχυσης συγκροτημάτων, όπως απαγορεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανηλίκων και τεχνολογική χρηματοδότηση για ειδήσεις, αλλά η ζημιά έχει γίνει.
Είναι αναγκαίο να αντιμετωπίσουμε τις σκληρές αλήθειες του κατεστραμμένου οικοσυστήματος πληροφοριών μας και να ξεκινήσουμε το έργο της δημιουργίας μιας “δημόσιας πλατείας” που θα είναι χτισμένη για να υποστηρίζει τη δημοκρατία, όχι να την υπονομεύει, που δεν θα χρησιμοποιείται από τη δημοκρατία. δισεκατομμυριούχων ιδιοκτητών ως προσωπικό τους τηλεβόα, ή ελέγχονται από ιδιωτικά συμφέροντα. Είναι σκληρή δουλειά, και θα συνεχίσει να είναι για το άμεσο μέλλον. Αλλά όπως τα περισσότερα πράγματα, το μόνο που χρειάζεται για να ξεκινήσετε είναι ένα μόνο βήμα. Και αυτό το βήμα μπορεί να αφήσει πίσω τοξικές πλατφόρμες όπως το X που γνωρίζουμε ότι είναι σκέτο δηλητήριο.
Εκατομμύρια δυσαρεστημένοι χρήστες φέρεται να εγκατέλειψαν το X του E.Μασκ παλαιότερα γνωστό ως Twitter, μετά την επανεκλογή του Τραμπ, με περίπου 115.000 λογαριασμούς να απενεργοποιήθηκαν μόνο στις ΗΠΑ την επόμενη ημέρα της ψηφοφορίας.
Διασημότητες και εξέχουσες επωνυμίες που εγκαταλείπουν την πλατφόρμα επικαλούνται αυξανόμενες ανησυχίες για την ανεξέλεγκτη διάδοση παραπληροφόρησης, θεωριών συνωμοσίας και ρητορικής μίσους, καθώς και για το τι θεωρούν ότι είναι ο ρόλος του Μασκ στη διευκόλυνση της επιστροφής του Τραμπ στην εξουσία.
«Το X είναι μια τοξική πλατφόρμα μέσων ενημέρωσης και (…) ο ιδιοκτήτης του, ο Έλον Μασκ, μπόρεσε να χρησιμοποιήσει την επιρροή του για να διαμορφώσει τον χαοτικό και τοξικό πολιτικό λόγο», αναφέρουν τα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης.
Η έγκυρη Βρετανική Guardian σε μια δήλωση της ανακοίνωσε ότι δεν θα δημοσιεύει πλέον στην πλατφόρμα Χ.
Ωστόσο, ο προσδιορισμός του ακριβούς αριθμού των χρηστών που εγκαταλείπουν το X είναι δύσκολος, καθώς η πλατφόρμα δεν δημοσιεύει τακτικά παγκόσμια δεδομένα χρηστών.
Πόσα άτομα είναι στο Χ και πόσα φεύγουν; Οι εκτιμήσεις για τη μηνιαία παγκόσμια βάση χρηστών του X ποικίλλουν πολύ. Οι πιο γενναιόδωρες εκτιμήσεις (που χρησιμοποιούνται από ερευνητικούς φορείς και εξέχοντα επιχειρηματικά μέσα) τοποθετούν τον αριθμό των χρηστών σε 611 εκατομμύρια τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, με πτώση 6% στα 588 εκατομμύρια τον Σεπτέμβριο. Ενώ πολλοί ειδικοί αμφισβητούν αυτά τα στοιχεία, υπάρχει μια τάση μείωσης των αριθμών χρηστών στην πλατφόρμα από την εξαγορά του Mασκ το 2022, λόγω των αποχωρήσεων στις δυτικές δημοκρατίες. Το X είναι νομικά υποχρεωμένο να αποκαλύψει τους αριθμούς χρηστών του στην ΕΕ σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ψηφιακού εγχειριδίου κανόνων του Ευρώμπλοκ (δηλαδή του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες, DSA).
Μια πιο προσεκτική ματιά στα δεδομένα δείχνει ότι οι αριθμοί χρηστών έχουν μειωθεί σε 25 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ τον περασμένο χρόνο, με μόνο τη Γερμανία και τη Φινλανδία να σημειώνουν αύξηση σε αριθμούς.
Η πτώση του αριθμού των χρηστών συνέπεσε με την πτώση των οικονομικών προοπτικών, με ορισμένους να εκτιμούν ότι η εταιρεία έχει χάσει το 75% της αξίας της από τότε που αγοράστηκε από τον Μασκ.
Πού μεταναστεύουν οι αποχωρούντες ;
Το Bluesky, μια πλατφόρμα που αναπτύχθηκε από τον ιδρυτή του Twitter, Jack Dorsey, είναι ένας δημοφιλής προορισμός για μετανάστες- χρήστες X. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της, Jay Graber, αποκάλυψε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι οι χρήστες είχαν φτάσει τα 20 εκατομμύρια μετά από μέσο όρο 1 εκατομμυρίου νέων χρηστών την ημέρα σε μια περίοδο πέντε ημερών. Οι αριθμοί χρηστών του έχουν υπερτριπλασιαστεί από τα τέλη Αυγούστου.
Το Mastodon, που αναπτύχθηκε από έναν Γερμανικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό, καλωσορίζει επίσης χρήστες από το X. Οι λήψεις εφαρμογών του αυξήθηκαν κατά 47% σε iOS και 17% σε Android αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με τον δημιουργό του Eugen Rochko. Αλλά το Meta’s Threads, που κυκλοφόρησε πέρυσι, παραμένει ο άμεσος ανταγωνιστής με τους περισσότερους ενεργούς χρήστες, που υπολογίζονται σε περίπου 275 εκατομμύρια.
Θα μπορούσε το Bluesky να είναι το επόμενο μεγάλο πράγμα;
Δεδομένης της εγγύτητας του με την αρχική διεπαφή του Twitter και της έμφασης στη μετριοπάθεια περιεχομένου, το Bluesky θεωρείται ευρέως ως η μεγαλύτερη απειλή για το X. Η ανάπτυξη του Bluesky τα τελευταία δύο χρόνια τείνει να συσχετίζεται άμεσα με τις ενέργειες του Έλον Μασκ.Πιστεύει ότι η χρήση της πλατφόρμας από τον Μασκ για να προωθήσει την εκστρατεία του Τραμπ έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να πείσει περισσότερους χρήστες να εγκαταλείψουν την πλατφόρμα.
Το Bluesky λειτουργεί ανεξάρτητα για να διασφαλίσει ότι οι μεγάλες εταιρείες δεν επηρεάζουν τις αποφάσεις του και οι χρήστες μπορούν να επιλέξουν και να ρυθμίσουν με ακρίβεια τον αλγόριθμο που αποφασίζει το περιεχόμενο στο οποίο εκτίθενται μέσω προσαρμοσμένων ροών. Έχει εισαγάγει νέα «χαρακτηριστικά κατά της τοξικότητας», όπως τη δυνατότητα να αποσπάσετε τη δική σας ανάρτηση από μια «ανάρτηση προσφοράς» που έγινε από άλλο χρήστη.
Οι απαντήσεις σε αναρτήσεις μπορούν επίσης να είναι κρυφές.
Έχει ισχυρά χαρακτηριστικά αποκλεισμού, τα οποία συχνά περιγράφονται ως «πυρηνικό μπλοκ», σχεδιασμένα να εξαλείφουν την παρενόχληση και την κακοποίηση. Αλλά υπάρχουν ανησυχίες ότι εάν η πολιτική γίνει το κίνητρο για την έξοδο από το X στον Bluesky, οι πλατφόρμες θα μπορούσαν να χωριστούν σε δύο θαλάμους χωρισμένες σε πολιτικές και ιδεολογικές γραμμές.
Προσωπικά ο υπογράφων (που επί χρόνια είναι ενεργός στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης) άφησε από την επομένη των Αμερικανικών εκλογών το Χ.