Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Γράφει ο ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός Κωνσταντίνος Μπούρας
Ανέκαθεν οι ποιητές και οι ποιήτριες σκάλιζαν ξύλα, όστρακα, ζωγράφιζαν βότσαλα, φιλοτεχνούσαν κολλάζ, επιχειρούσαν να σκηνογραφήσουν θεατροποιώντας τα πονήματά τους, ενέδιδαν στην παγίδα τής αφηγηματικότητας, φθονούσαν την επιτυχία των πεζογράφων συναδέλφων τους, επιδίδονταν στη δημοσιογραφία, δίδασκαν…
Όμως τώρα, με την ψηφιακή παντοκρατορία τής Εικόνας χάρη στην Ψηφιακή Τεχνολογία, ο Λόγος (και εξ αιτίας των γλωσσικών ορίων) τίθεται σε δεύτερη μοίρα. Μακάριοι οι μουσικοί και οι εικαστικοί, οι χορευτές και οι χορογραφούντες, οι σκηνοθέτες που εξειδικεύονται στο λεγόμενο “physical theater” και γενικώς όσοι/όσες/όσα πολυμήχανα όντα παρακάμπτουν τα language barriers!!!
Ήδη, με τα emoji και τα εικονοποιημένα, διεθνώς αναγνωριζόμενα σύμβολα, δημιουργείται μία άλλη, παγκόσμια γλώσσα, αφού ο πλανήτης μας φαίνεται πλέον ένα απειροελάχιστο και μάλλον απομονωμένο χωριό στην απέραντη, άπειρη κλίμακα τού σύμπαντος Κόσμου.
Τι κάνουν λοιπόν, τι επιλέγουν να πράξουν οι θεραπεύοντες την πανάρχαια τέχνη τής Μούσας Ερατώς; Χωρίς την μελωδία πια, δίχως την πυθαγόρεια αίσθηση τής αρμονίας, στα μουγκά τής τυπογραφίας ή τής μηχανιστικής πληκτρολόγησης λέξεων, νοημάτων, που δεν έχουν πια μεγάλο βεληνεκές και τις περισσότερες φορές είναι καθαρά για ιδιωτική, ατομική, ομφαλοσκοπική χρήση;
Ευτυχώς τώρα με το Διαδίκτυο δεν χρειάζεται να κόβουμε και να πολτοποιούμε τα δεντράκια μετατρέποντάς τα ατυχώς σε στοίβες χάρτου αμέσως ή εμμέσως ανακυκλούμενου.
Το εάν το εκάστοτε πνευματικό-πολιτιστικό προϊόν είναι ανακυκλώσιμο ή όχι το καθορίζει – ευτυχώς ή δυστυχώς – ο Πανδαμάτωρ Χρόνος πολλές δεκαετίες μετά την απομάκρυνσιν φίλων τε συγγενών από το νεκροταφείο (ή από το αποτεφρωτήριο).
Μέχρι τότε όμως η (οικολογική) ζημιά ή το πολιτισμικόν όφελος έχει ήδη επιτευχθεί, κεφαλοποιηθεί και η εκάστοτε «προστιθέμενη αξία» τού λογοτεχνικού (ή και καλλιτεχνικού) προϊόντος έχει αρχίσει να εισπράττεται από τους τυχερούς συνδικαιούχους.
Τι γίνεται όμως με την Κριτική; Ποια είναι η λειτουργικότητά της σήμερα; Ο Κριτικός αφήνεται απερίσπαστος να κάνει τη δουλειά του; Ή μήπως είναι και το δικό του (πρωτογενές ή δευτερογενώς εμπνεόμενο) έργο αντίκειμενο αυτής τής χρονοβόρου διαδικασίας αξιολογήσεως που ενέχει τον κίνδυνο τής απολύτου απαξιώσεως, παραγνωρίσεως ή μη αποκομίσεως κοινωνικού οφέλους (στην καλύτερη περίπτωση);
Σήμερα καθιστάμεθα όλοι/όλες/όλα αναγκαστικώς «αναγεννησιακοί καλλιτέχνες», διεπιστήμονες, πολυπράγμονες, «πολύπλαγκτοι» (για να θυμηθούμε τον παππού τον Όμηρο), αλλιώς δεν μπορούμε να επιβιώσουμε στην καταιγίδα εικόνων-ήχων που μας διαπερνάει ολημερίς κι ολονυχτίς.
Είναι τόσο γρήγορη η εξέλιξη τής Πανανθρώπινης Συνειδητότητας που συμβαδίζει σε επιταχυνόμενους ρυθμούς τόσο με την Τεχνολογική Εξέλιξη όσο και με την εκτινασσόμενη σε πρωτόγνωρα ύψη Εντροπία τού θερμοδυναμικού συστήματος «Γαία» (που μόνον «κλειστό» δεν είναι, αλλά μέρος ενός ευρύτερου, δυσεξιχνίαστου υπέρ-συμπαντικού γίγνεσθαι).
«Τα πάντα ρει» και «Πατήρ πάντων Πόλεμος», αποφαίνεται αφορίζων ο δυσοίωνος Ηράκλειτος.
Όσο για τους ποιητές, εξορίζονται τόσο από την «Ιδανική Πολιτεία» τού Πλάτωνα όσο και από την αριστοφανική, ουτοπική «Νεφελοκοκκυγία»!!!
Τι απομένει λοιπόν; Το ψηφιακό κολλάζ πάνω σε φωτογραφίες ληφθείσες από το κινητό κατά τη διάρκεια περιπάτων (για αναψυκτικούς και προληπτικώς θεραπευτικούς λόγους).
Σας παραθέτω τινά εξ αυτών, δικής μου κοπής τε εμπνεύσεως:
