Οι τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με τον Joost Klein, τον ερμηνευτή της Ολλανδίας, που με απόφαση της EBU δεν συμμετείχε στο Jury Show ενώ η συμμετοχή του στον αυριανό τελικό της Eurovision είναι στον «αέρα» για λόγους που μόνον η EBU γνωρίζει και ερευνά, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στο συμπέρασμα ότι η Εurovision κάθε άλλο παρά «μη πολιτική είναι».
Δεν πρόκειται για ένα «πανευρωπαϊκό πανηγυράκι μουσικής» με ανάλαφρα τραγουδάκια, που διοργανώνεται κάθε χρόνο για να έρθουν οι λαοί κοντά αλλά ένα υπερρεαλιστικό ή σουρεαλιστικό -όπως θα έλεγε ο Γκυγιώμ Απολλιναίρ- μουσικό «μανιφέστο», όχι γραπτό αλλά προφορικό και ενδεδυμένο με μουσική. Επί σκηνής επιτρέπονται τα πολιτικά μηνύματα προερχόμενα από ισχυρές χώρες ενώ τα «πολιτικά statements» εκτός αυτής από λιγότερο ισχυρούς δύνανται να οδηγήσουν σε αποκλεισμό. Λoγοκρισία στη μουσική ενώπιον εκατομμυρίων θεατών και τηλεθεατών, οι οποίοι σύμφωνα με τους υπεύθυνους της διοργάνωσης μάλλον τρώνε κουτόχορτο και δεν αντιλαμβάνονται πως όλα είναι στημένα.
Αν ανατρέξουμε στο κοντινό παρελθόν θα θυμηθούμε αποκλεισμούς χωρών για λόγους… ηθικής. Πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί ο αποκλεισμός το 2022, της συμμετοχής της Ρωσίας, εξαιτίας των πολεμικών επιθέσεών της εναντίον της Ουκρανίας. Αλλά αυτά συνέβαιναν… last year. Φέτος, παρά τη θύελλα αντιδράσεων, το Ισραήλ συμμετέχει στον διαγωνισμό και μάλιστα με τραγούδι, που αρχικά είχε τον τίτλο «October Rain», ο οποίος παρέπεμπε στην επίθεση της Χαμάς, τον Οκτώβριο του 2023, στο ισραηλινό φεστιβάλ μουσικής, με τραγικό απολογισμό με τουλάχιστον 1.160 νεκρούς και 250 ομήρους. Οι διοργανωτές ζήτησαν από το Ισραήλ να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές, τόσο στον τίτλο όσο και τους στίχους που συνδέονται με πολιτικό περιεχόμενο και κάπως έτσι καταλήξαμε στο «Hurricane», το οποίο ερμήνευσε στον β’ ημιτελικό της Πέμπτης η 20χρονη Έντεν Γκολάν.
Μετά τη Γκολάν, το όνομα της οποίας τυχαία παραπέμπει στα Υψώματα ή Υψίπεδα του Γκολάν, που είναι περιοχή της Μέσης Ανατολής και οι ΗΠΑ είναι η μοναδική χώρα που τα αναγνώρισαν ως ισραηλινό έδαφος στις 25 Μαρτίου 2019, ήρθαν και τα παρατράγουδα. Η EBU εκδίδει ανακοίνωση, η οποία αναφέρει: «Η έρευνα για το περιστατικό με τον Ολλανδό καλλιτέχνη στον φετινό διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision συνεχίζεται ακόμη. Γίνονται επίσης συζητήσεις μεταξύ της EBU και του AVROTROS, του ολλανδικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα», δίχως να εξηγούν περί τίνος πρόκειται.
Όλα ξεκίνησαν από τη στάση του Ολλανδού τραγουδιστή κατά τη συνέντευξη Τύπου, ο οποίος την ώρα των δηλώσεων της Ισραηλινής τραγουδίστριας σκέπασε το κεφάλι του με ένα κόκκινο πανί. Αλλά δεν ήταν ο μόνος που διαμαρτυρήθηκε για τη συμμετοχή μιας χώρας που βομβαρδίζει αμάχους. Ο Σουηδός τραγουδιστής Έρικ Σάαντε εμφανίστηκε στον α’ ημιτελικό με ένα παλαιστινιακό μαντήλι δεμένο στο μπράτσο του. Την ίδια ώρα, η δική μας Μαρίνα Σάττι είχε γυρίσει την πλάτη της και χασμουριόταν επιδεικτικά προφανώς κάνοντας αβλαβές πολιτικό statement.
Η Daily Mail υποστήριξε πως ο Ολλανδός ήθελε να κάνει μία δήλωση επί σκηνής, μετά το περιστατικό με την εκπρόσωπο του Ισραήλ στη συνέντευξη Τύπου και τον εμπόδισαν και όλα πήραν αναξέλεγκτη τροπή, με αποτέλεσμα να απειλείται η σημερινή του συμμετοχή στον τελικό. Για την ιστορία, μετά τα γιουχαρίσματα και όλες τις προσπάθειες της διοργανώτριας εταιρείας να κρύψει όποια αντίδραση υπέρ της Παλαιστίνης, έχουν μετατρέψει το απόλυτο outsider σε φαβορί. Το Ισραήλ από απαρατήρητο περνά στην πρώτη τριάδα με τα στοιχήματα υπέρ του να αυξάνονται κατακόρυφα.
Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε 2 στοιχεία άσχετα μεταξύ τους. Το πρώτο έχει να κάνει με τα συνδικάτα του βελγικού φλαμανδόφωνου τηλεοπτικού καναλιού, VRT, που διέκοψαν για λίγο την εκπομπή της έναρξης του δεύτερου ημιτελικού του διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision την Πέμπτη, 9 Μαΐου, για να μεταδώσουν «στον αέρα» ένα μήνυμα συμπαράστασης στον παλαιστινιακό λαό. «Πρόκειται για συνδικαλιστική δράση. Καταδικάζουμε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το κράτος του Ισραήλ. Επιπλέον, το κράτος του Ισραήλ καταστρέφει την ελευθερία του Τύπου. Γι’ αυτό διακόπτουμε για λίγο την εκπομπή. Κατάπαυση πυρός τώρα. Σταματήστε τη γενοκτονία τώρα», έγραφε το μήνυμα που μεταδόθηκε στον αέρα από το VRT την ώρα της Eurovision.
Το άλλο, έχει να κάνει με ελληνική συμμετοχή, αυτή του 1976 στη Eurovision, στην οποία η δική μας Μαρίζα Κωχ έστειλε το δικό της πολιτικό μήνυμα μέσα από τον διαγωνισμό κατόπιν «παραγγελίας» του Μάνου Χατζιδάκι να συνθέσει μια μπαλάντα διαμαρτυρίας – μοιρολόι για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο με τίτλο «Παναγιά Μου, Παναγιά Μου» και συμμετείχε με το τραγούδι αυτό στο Διαγωνισμό Τραγουδιού Eurovision στη Χάγη.
Κατά την επιστροφή τους στην πατρίδα, ο Μάνος Χατζιδάκις με επιστολή που απέστειλε στον Τύπο ξεκαθάρισε: «Διάβασα πολλές επικρίσεις εναντίον της Ραδιοφωνίας για το ότι δεν εναρμονίστηκε με το επίπεδο της Eurovision και για το ότι δεν έγινε “δημοκρατικότερα” η επιλογή, ώστε “να πετύχουμε”. Πουθενά δε διάβασα τη μόνη, τη μία και τη σωστή άποψη. Ότι δε διαθέτουμε ηλίθιο τραγούδι και είμαστε μια χώρα που έχει τεράστια και αξιόλογη μουσική παράδοση. Λάβαμε μέρος, διότι έπρεπε να δηλώσουμε παρουσία. Διαλέξαμε ένα τραγούδι που μας ταιριάζει και δε μας έκαμε εκ των υστέρων να ντραπούμε. Αν πετυχαίναμε, ίσως να ντρεπόμουν, μια κι εγώ προσωπικά σαν υπεύθυνος, πρώτη φορά συνειδητοποίησα το επίπεδο του θορυβώδους αυτού διαγωνισμού».
Μετά τη Μαρίζα Κωχ και το «Παναγιά Μου», ρίχνουμε απλώς το ζάρι…
