Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Tου Δρ. Κωνσταντίνου Μπούρα
Το θέατρο όπως θα έπρεπε να είναι: συνταρακτικές ιστορίες, διεξοδική αφήγηση, τεχνουργημένη αισθητική, δελεαστικοί ρόλοι, ανατριχιαστικές ερμηνείες, δραματικές συγκρούσεις (που προϋποθέτουν αντιθέσεις, διαφορές, αλλιώς μιλάμε για θεατροποιημένο αφηρημένο λογοτεχνικό κείμενο). «Χαίρετε κι Αντίο», του Άθολ Φούγκαρντ στο θέατρο Φούρνος.
Από την εποχή τής ανατολής της Ψυχανάλυσης και μετά, τα πρώτα παιδικά χρόνια καθορίζουν σε ένα σημαντικό βαθμό τη μετέπειτα πορεία μας. Βεβαίως, υπάρχει κι η λεγόμενο ελεύθερη βούληση, η αυτοδιάθεση, ο αυτοπροσδιορισμός (τουλάχιστον για τις σύγχρονες δημοκρατίες τού πανευρωπαϊκού και Δυτικού Πολιτισμού μας εν γένει).|
Το ενδιαφέρον εδώ είναι η έμμεση υπέρβαση τού ψυχαναλυτικού δόγματος αφού δύο αδέλφια μεγαλωμένα στο ίδιο νοσηρό οικογενειακό περιβάλλον και μέσα στη στέρηση επιλέγουν, διαλέγουν, προτιμούν τελείως διαφορετικές στάσεις ζωής.
Οι επιλογές γίνονται συνήθειες, οι συνήθειες έξεις, οι έξεις χαρακτήρας. Κι ο χαρακτήρας είναι η μοίρα μας.
Στην αυτοθυσιαστική ταπεινοφροσύνη ο ένας (ο φωτεινός), στην εγωκεντρική-ατομικιστική υλιστική ηδονοθηρία η άλλη (η «σκοτεινή»), με αφορμή τον θάνατο τού αναπήρου πατέρα τους και την υποτιθέμενη κληρονομιά συγκρούονται σαν σαρκοβόρα λυσσασμένα ανελέητα θηρία κλεισμένα και τα δύο στο ίδιο στενό δυσοίωνο κλουβί. Ο σπαραγμός είναι αναπόφευκτος και η αριστοτελική λύτρωση επίσης. Στο τέλος όταν κουραστούν, όταν αποκάμουν, ο αλληλοσπαραγμός γίνεται οίκτος, μετά συμπάθεια και στο τέλος φιλότητα.
Το κέρδος ερμηνευτών, συντελεστών και θεατών είναι η εξασκημένη ενσυναίσθηση, ικανή και αναγκαία συνθήκη βελτίωσης κοινωνικών δεξιοτήτων προκειμένου να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι οικολογικές και τεχνολογικές προκλήσεις τού εικοστού πρώτου αιώνα.
Παρόμοια θεάματα είναι πλήρη. Θεμελιωμένα γερά στην παράδοση, πηγαίνουν πολύ πριν και από την μετανεωτερική εποχή μας, ακόμα πρωτύτερα από τα μοντερνιστικά κινήματα των αρχών τού εικοστού αιώνα. Από την εποχή των σπηλαίων με ενδιάμεσο κρίκο τους παραμυθάδες της Ανατολής, τους πλανόδιους μίμους/παντόμιμους και τα αυτοσχέδια θεάματα-ακροάματα τής μακρινής εποχής που δεν είχαν ακόμη ανακαλυφθεί μήτε το Διαδίκτυο μήτε καν η τυπογραφία, η διάχυση της πληροφορίας (δίκην ανοικτού σχολείου), η διάδοση τής Γνώσης, η μετάδοση διαμεσολαβημένων εμπειριών γίνονταν εφικτές χάρη στην ΓΡΑΜΜΙΚΗ, ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ, ΠΡΟΣΓΕΙΩΜΕΝΗ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ (με ή χωρίς ψήγματα ποιητικότητας, αλλά οπωσδήποτε με καλλιέπεια). Το ιδανικό των παραστατικών τεχνών και ειδικότερα τής υψηλής τέχνης τού Θεάτρου είναι η επίτευξη διπλού στόχου ψυχαγωγίας και διασκέδασης χάρη στον αποτελεσματικό συνδυασμό Λογοτεχνίας, Επιστήμης, Φιλοσοφίας, Τέχνης.
Η όποια αισθητική απόλαυση συγχέεται με την μαγική αντίληψη τού κόσμου από τον πρωτόγονο ερπετοειδή εγκέφαλό μας που αναγνωρίζει κυρίως καταστάσεις που συνδέονται με τα βασικά, θεμελιώδη ένστικτα.
Πέρα όμως από τις πρωτοβάθμιες απαιτήσεις τού μέσου κοινού, υπάρχουν και οι ανώτερες πνευματικές λειτουργίες τού εγκεφαλικού φλοιού που πρέπει κι αυτές να ικανοποιηθούν, να θεραπευθούν (με την αρχαία έννοια τού όρου: να εξυπηρετηθούν).
Στη συγκεκριμένη παραγωγή, «όψις», «ηχοτοπίο», δραματικό κείμενο, μετάφραση, σκηνοθεσία, ερμηνείες τείνουν προς το τέλειο, κάτι ιδιαίτερα ασυνήθιστο στο μεταμοντέρνο αμάλγαμα τής βαβυλωνιακής θεατρικής μας πραγματικότητας.
Επιτέλους, ας γυρίσουμε πίσω στην παράδοση κι ας χαρίσουμε στους απαιτητικούς επαρκείς θεατές δύο ώρες αξέχαστου σκηνικού διαλογισμού εν εγρηγόρσει.
Σπανίως παρακολουθούμε θεάματα που δεν μας κοιμίζουν, δεν είναι εξυπνακίστικα αναμασήματα, δεν βασίζονται σε προφανείς λογοκλοπές, δεν στηρίζονται στην μεταμοντέρνα ράθυμη ισοπεδωτική (αυτοκαταστροφική) μανία μας. H παράσταση πραγματοποιείται με την επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού.
Αξιέπαινοι οι ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ αυτής της υποδειγματικής παράστασης.
Μετάφραση: Αλέξης Ρίγλης
Σκηνοθεσία: Κώστας Βασαρδάνης
Σκηνικά: Νατάσα Παπαστεργίου
Κοστούμια: Κώστας Βασαρδάνης, Βίκυ Καλπάκα
Μουσική: Μάκης Παπαγαβριήλ
Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Βοηθός σκηνοθέτη: Δάφνη Καφετζή
Βοηθός σκηνογράφου: Μαριάνθη Ράδου
Φωτογραφίες, trailer, teaser παράστασης: Γιώργος Δανόπουλος, Ρούσος Κτιστάκης
Παραγωγή: Ομάδα ΒιΔα.
