Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Πέτρου Κουβάτσου
Κοινό μυστικό αποτελεί ότι στα κοιμητήρια υπάρχει «ζωντανό χρήμα». Αυτό ακριβώς ήρθε να επιβεβαιώσει το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Πιο συγκεκριμένα, ο χορός των εκατομμυρίων πάνω από τα μνήματα και τα καντήλια των τριών νεκροταφείων της Αθήνας απασχόλησε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Ο πλειοδοτικός διαγωνισμός για την «καινοτόμο» επιχειρηματική δραστηριότητα του ανάμματος των καντηλιών και του καθαρισμού των τάφων των νεκροταφείων του Δήμου Αθηνών, με προϋπολογισμό τζίρου-εσόδων τα 60 εκατ. ευρώ για την επόμενη 5ετία, και με εγγυητικές επιστολές που ξεκινούν από 9.000 έως 1,2 εκατ. Ευρώ, συζητήθηκε στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο.
Τα ποσά που εκτιμάται ότι θα εισπράττονται κάθε μήνα, αλλά και μέσα στην επόμενη 5ετία -ανά νεκροταφείο της Αθήνας- από το άναμμα των καντηλιών και για το πλύσιμο-φροντίδα των τάφων ξεπερνούν κάθε επιχειρηματική προσδοκία και γίνεται πλέον λόγος για διακίνηση τεράστιων ποσών.
Τα κέρδη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο των νεκροταφείων κυμαίνονται μεταξύ του 20% και 30% επί του μηνιαίου μισθώματος, που θα οριστικοποιηθεί από τον διαγωνισμό.
Έτσι, εταιρεία που συμμετείχε στον επίμαχο διαγωνισμό προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ). Από τους συμβούλους Επικρατείας ζητάει να ακυρωθεί απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ κατά το σκέλος εκείνο που αφενός απέρριψε τους λόγους που προέβαλλε η εταιρεία με προδικαστική της προσφυγή, σε σχέση με τη νομιμότητα των όρων διεξαγωγής της διακήρυξης και αφετέρου κατά το μέρος που δεν εξετάστηκαν λόγοι ακυρώσεως που είχε προβάλει. Διευκρινίζεται ότι η διαγωνιστική διαδικασία έχει παγώσει και αναμένεται η έκδοση της απόφασης του ΣτΕ για να γίνουν τα επόμενα βήματα.
Ακριβότερος ο τάφος από…. διαμέρισμα στο κέντρο
Την ίδια στιγμή «διατίθεται μόνιμη κατοικία κοντά στην Ηλιουπόλεως έναντι 230.000 ευρώ, τιμή μη συζητήσιμη». Σίγουρα για κάποιους αυτή η πρόταση θα ακουστεί ως ευκαιρία, ιδίως με τις τιμές των κατοικιών να έχουν φτάσει τον τελευταίο καιρό στα ύψη. Όμως δεν μιλάμε για διαμέρισμα, αλλά για έναν οικογενειακό τάφο στο Α’ Κοιμητήριο Αθηνών.
Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Αθηναίων, διατίθενται 50 οικογενειακοί τάφοι από τους συνολικά 10.233 στο συγκεκριμένο νεκροταφείο, με τον πιο φθηνό να βρίσκεται στα 28.000 ευρώ και τον πιο ακριβό να αγγίζει τα 238.000 ευρώ.
Οι τιμές ζαλίζουν, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι μια τέτοια «επένδυση» δεν θα αποφέρει τίποτα περισσότερο από γαλήνη στον αιώνιο ύπνο. Μάλιστα, οι περισσότεροι από τους τάφους συνοδεύονται από προϋποθέσεις και περιορισμούς, όπως η απαρέγκλιτη διατήρηση των μορφολογικών χαρακτηριστικών του ταφικού μνημείου από αυτόν στον οποίο παραχωρείται το δικαίωμα χρήσης. Ουσιαστικά, δεν αγοράζει κανείς οικόπεδο ή γη αλλά το δικαίωμα χρήσης και δόμησης υπό όρους, γιατί το μνημείο παραμένει στην ιδιοκτησία του κοιμητηρίου.
Πώς όμως ένας οικογενειακός τάφος γίνεται διαθέσιμος; Σύμφωνα με τον Δήμο Αθηναίων: «αν ο δικαιούχος δεν πληρώσει το τέλος φύλαξης για 10 χρόνια, ξεκινά η αναζήτησή του από τον δήμο. Στη συνέχεια το μνήμα μπαίνει σε διερεύνηση. Αν περάσουν 15 χρόνια και αφού ψάξουμε για συγγενείς, ο τάφος διατίθεται εκ νέου προς παραχώρηση».
Διάφοροι λόγοι ωθούν ανθρώπους σε τέτοιες αγορές. Από το ερώτημα της «συνέχειας» που τους απασχολεί έως την έγνοια τους να μην ταλαιπωρήσουν τους οικείους τους με την αναζήτηση χώρου ταφής σε μια δύσκολη συναισθηματικά στιγμή. Άλλωστε, το Α’ Κοιμητήριο εμπεριέχει μερικές από τις πιο σπουδαίες προσωπικότητες που πέρασαν από τη σύγχρονη ελληνική ιστορία και αυτό εξηγεί ακόμη περισσότερο τη μεγάλη ζήτηση.