Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
του Ανδρέα Κωνσταντάτου
Είναι «γκαντέμης» ο Μητσοτάκης, όπως έλεγε ο παραιτηθείς πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά που ζήτησε από τους ψηφοφόρους του «να σπάσουν το ρόδι» και τελικά «έσπασε τα μούτρα» του ή ο πρωθυπουργός έχει πέσει στο «λάκκο των λεόντων», της πιο μεγάλης παγκόσμιας κρίσης, της κλιματικής αλλαγής που δείχνει τα δόντια της σε όλη τη Μεσόγειο;
Αν εξαιρέσουμε τα τρολ της ηττημένης αριστεράς που ικανοποιούνται με μεταφυσικές εξηγήσεις στα social media τις τελευταίες μέρες και επιρρίπτουν τις ευθύνες, για τις μεγάλες καταστροφές από τις πυρκαγιές, στο «41τακατο», δηλαδή το 41% που ψήφισε Μητσοτάκη, οι υπόλοιποι μαζί με την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, έχουν άλλη άποψη. Πως δυστυχώς, τα πράγματα χρόνο με το χρόνο θα γίνονται χειρότερα ανεξάρτητα από κυβερνήσεις.
Κάποτε είχαμε ένα μεγάλο καύσωνα κάθε πέντε με δέκα χρόνια, τώρα έχουμε κάθε δεύτερο χρόνο και σε λίγο κάθε χρόνο έναν και δύο και τρεις. Έκθεση του Πανεπιστημίου της Αθήνας που δημοσίευσε πρόσφατα η Καθημερινή επισημαίνει πως «άνοδος κατά 0,5°C σε περιοχές όπως η Μεσόγειος αυξάνει κατά 30 ημέρες τη διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών και κατά 5 τις ημέρες καύσωνα».
Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι τι λέει ο κάθε ένας, που βαπτίζεται μόνος του επιστήμονας, ειδικός, μαζί και δημοσιογράφος, αλλά αν μπορεί και πως η κρατική μηχανή να αντιμετωπίζει τις πυρκαγιές την ώρα που ξεσπούν, γιατί η καθυστέρηση στην επέμβαση επιφέρει τραγικά αποτελέσματα όπως στη Ρόδο, στην ανατολική και δυτική Αττική και δυο χρόνια πριν στην Βαρυμπόμπη.
Η αντιμετώπιση μιας πυρκαγιάς σε πρώτο επίπεδο πρέπει να γίνεται από την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά δυστυχώς στη χώρα μας, με ελάχιστες εξαιρέσεις, βρίσκεται σε ύπνωση. Όσα χρήματα κι αν περάσουν από τα χέρια της, οι αγροτικοί και δασικοί δρόμοι δεν θα καθαριστούν όπως πρέπει, τα ξερόκλαδα δεν θα φύγουν από τα δάση, οι χωματερές δεν θα κλείσουν, οι δασικές περιοχές δεν θα οριοθετηθούν, οι απαγορεύσεις της νομοθεσίας δεν θα τηρηθούν. Με λίγα λόγια η τοπική αυτοδιοίκηση αδυνατεί να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που της παρέχει το κράτος και η νομοθεσία για την πυρασφάλεια. Ούτε καν τις εθελοντικές ομάδες, δεν μπορεί αξιόπιστα να ενισχύσει με εξοπλισμό.
Έτσι η πολιτεία αποφάσισε να δημιουργήσει Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, στο πλαίσιο του Επιτελικού Κράτους, για να συντονίζει σε πανελλαδικό επίπεδο τις πυροσβεστικές δυνάμεις.
Πολιτική Προστασία σε κρίση
Αλλά και το υπουργείο στο οποίο προστέθηκε και ο τίτλος της κλιματικής αλλαγής, υπό τον κ. Κικίλια τώρα, έδειξε ανίσχυρο να αντιμετωπίσει την «καταιγίδα» των φετινών πυρκαγιών που ακόμα καίνε νησιά και ηπειρωτική χώρα. Μόνη μέχρι στιγμής επιτυχία αυτού του νέου σχεδιασμού αποτελεί το «112» και οι εκκενώσεις πληθυσμού από τις φλεγόμενες περιοχές, δηλαδή η προστασία της ανθρώπινης ζωής, που μέχρι τώρα έχει στεφθεί από επιτυχία. Και μόνο η εκκένωση σε σύντομο χρονικό διάστημα 20.000 και πλέον ανθρώπων στη Ρόδο, αποτελεί ένα μικρό θαύμα για την ελληνική κρατική μηχανή.
Ωστόσο η κυβέρνηση Μητσοτάκη, θα πρέπει να δει την πολιτική προστασία από νέα ματιά. Με έναν νέο σύγχρονο σχεδιασμό σε πολλαπλά επίπεδα, νομοθετικό, επιχειρησιακό, υποδομών, εκπαίδευσης με πρώτο στόχο την πρόληψη και δεύτερο την άμεση επέμβαση στις πυρκαγιές στο πλαίσιο μιας ολοκληρωτικής πολιτικής θωράκισης της χώρας από το φαινόμενο της κλιματικής κρίσης.
Γιατί η κλιματική αλλαγή δεν είναι πια μια θεωρία που ο Τραμπ και οι «τραμπίστες» του κόσμου έλεγαν ότι δεν ισχύει, είναι μια πραγματικότητα που ζούμε καθημερινά και εξελίσσεται με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς από ότι προβλέπουν οι επιστήμονες.
Σε μερικές δεκαετίες η νότια Ελλάδα και μεσογειακές περιοχές των άλλων κρατών, θα μοιάζουν ολοένα και περισσότερο με χώρες της Βόρειας Αφρικής.
-Στη Σικελία αυτές τις μέρες, έχουν αναπτυχθεί περισσότερα από πενήντα μέτωπα φωτιάς, προκαλώντας εκκενώσεις χωριών ενώ οι καπνοί έκλεισαν ακόμα και το αεροδρόμιο του Παλέρμο.
-Σύμφωνα με το μεγαλύτερο κέντρο θαλάσσιων ερευνών της Ισπανίας, τα νερά της Μεσογείου κατέγραψαν την υψηλότερη θερμοκρασία στα χρονικά. Έφτασε τους 28,5 βαθμούς.
– Μελέτη του 2010 του πανεπιστημίου της Βέρνης για την κλιματική αλλαγή υπολόγισε πως η ένταση, η διάρκεια και ο αριθμός των κυμάτων καύσωνα στην ανατολική Μεσόγειο έχουν πολλαπλασιαστεί και τα 6 ή 7 φορές σε σχέση με τη δεκαετία του ‘60.
Η αμέλεια που γίνεται τραγωδία
Απότοκος της καταστροφικής πορείας του κλίματος είναι οι πυρκαγιές που ζούμε και θα ζήσουμε με αυξανόμενο ρυθμό και ένταση. Γι’ αυτό η κυβέρνηση θα πρέπει να προετοιμάσει την κοινή γνώμη για το ζοφερό μέλλον. Ίσως να χρειάζεται ένα σοκ, μια εντυπωσιακή εκστρατεία ενημέρωσης, για να αλλάξουμε τις συνήθειες μας, να ακολουθούμε τους κανόνες και τις οδηγίες των ειδικών, να κάνουμε οικονομία στο νερό και να είμαστε έτοιμοι κάθε στιγμή με ασφαλισμένα τα σπίτια μας, για να αντιμετωπίσουμε το κόστος μιας μεγάλης πυρκαγιάς που μπορεί να προκύψει από ανθρώπινη αμέλεια και να εξελιχθεί σε τραγωδία.
Απλά, να υπενθυμίσω πως το 2009 η μεγάλη πυρκαγιά στην Ηλεία, ξεκίνησε από μια 70χρονη που τηγάνιζε στην αυλή της. Η εγκληματική αμέλεια της έκαψε όλη την περιοχή μέχρι την αρχαία Ολυμπία, κατέστρεψε περιουσίες, σπίτια και οδήγησε στο θάνατο 65 ανθρώπους.
Το 2018 ένας ηλικιωμένος στο Νταού Πεντέλης, με 9 μποφόρ, έβαλε φωτιά να κάψει ξερόκλαδα και προκάλεσε τη μεγαλύτερη τραγωδία στη χώρα με 104 νεκρούς στο Μάτι, δεκάδες τραυματίες και ανυπολόγιστες ζημιές σε περιουσίες.
Πριν λίγες μέρες στην Κεφαλονιά σε μια βάφτιση οι γονείς είχαν τη φαεινή ιδέα με σαράντα βαθμούς θερμοκρασία, να ρίξουν πυροτεχνήματα! Έπιασε φωτιά! Συνελήφθησαν δυο, επιβλήθηκε πρόστιμο και η υπόθεση εστάλη στον εισαγγελέα.
Οι ευθύνες για νέο κράτος στον Μητσοτάκη
Ένα πλαίσιο αυστηρότερων ποινών, μπορεί να λογικέψει κάποιους αλλά δεν λύνει το πρόβλημα της προστασίας των δασών και των περιουσιών. Η αποφυγή τόσα χρόνια ενός ουσιαστικού σχεδίου προστασίας τους, έχει επιφέρει σειρά από επιπτώσεις στο περιβάλλον της χώρας μας που δύσκολα ανατρέπονται.
Ωστόσο εκείνος που επωμίζεται όλη την ευθύνη είναι ο πρωθυπουργός, που πρέπει να οικοδομήσει ένα νέο κράτος που τώρα δείχνει ανύπαρκτο. Ένα κράτος, αξιόπιστο, λειτουργικό με υποδομές στη διάθεσή του για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών και όποιων άλλων φυσικών καταστροφών προκύψουν από την κλιματική κρίση.
Η κλιματική κρίση όμως δεν θα πρέπει, σε καμιά περίπτωση, να μπει μπροστά ως δικαιολογία για όσα συμβαίνουν στη χώρα. Όπως δεν δικαιολογείται ένα νησί, η Ρόδος καίγεται πάνω δέκα μέρες, τώρα.
