του Pierre Haski (*)
Τις ίδιες ημέρες με τον Εμανουέλ Μακρόν βρίσκονταν στο Πεκίνο οι υπουργοί Εξωτερικών του Ιράκ και της Σαουδικής Αραβίας, με σκοπό να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους υπό την κινεζική αιγίδα. Λίγες ημέρες νωρίτερα είχε επισκεφθεί τη χώρα ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, τον οποίο ακολούθησε ο πρωθυπουργός της Μαλαισίας, Ανουάρ Ιμπραήμ. Για να μην αναφέρουμε και τον υπουργό Εξωτερικών της Ονδούρας, που είχε έλθει να εισπράξει τα ανταλλάγματα για την αποκήρυξη της Ταϊπέι προς χάριν του Πεκίνου…
Πώς εξηγείται αυτή η διπλωματική φρενίτιδα ύστερα από τρία χρόνια απομόνωσης, και λίγες ημέρες αφού σφραγίστηκε η «αιώνια φιλία» μεταξύ Ρωσίας και Κίνας κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Σι Τζινπίνγκ στη Μόσχα; Και μάλιστα σε μία στιγμή που οι πολιτικές επαφές με τις ΗΠΑ βρίσκονται στο σημείο μηδέν μετά την υπόθεση των «μπαλονιών»;
Πρέπει να αναλύσουμε αυτό το παράδοξο αν θέλουμε να καταλάβουμε πώς αλλάζει ο κόσμος. Η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ χρησιμοποιεί ένα διπλό λεξιλόγιο, με μοναδικό στόχο την προετοιμασία της και την ενίσχυσή της ενόψει της επικείμενης σύγκρουσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Από τη μία πλευρά, ο Κινέζος Πρόεδρος επαναλαμβάνει την πολιτική αλληλεγγύη του προς τον Πούτιν λέγοντας στη Μόσχα ότι «θα γίνουν στον κόσμο αλλαγές που δεν έχουμε δει εδώ κι εκατό χρόνια και θα τις κάνουμε μαζί». Από την άλλη, λέει στον Γάλλο ομόλογό του ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «δεν είναι δικός μας πόλεμος».
Η νεο-ιμπεριαλιστική Κίνα δεν έχει συμμάχους, παρά μόνο συμφέροντα. Και αυτά τα συμφέροντα της επιβάλλουν να παίζει σε πολλά μέτωπα μαζί. Με τον Πούτιν κατά της Δύσης. Με την Ευρώπη στο όνομα μίας «πολυπολικότητας» που έχει αντιαμερικανική διάσταση. Με τον Νότο για να σπάσει το μέτωπο που επιχειρούν οι ΗΠΑ. Και, τέλος, κατά της Ταϊβάν, της «καρδιάς των κινεζικών φιλοδοξιών», όπως την αποκάλεσε η Λαϊκή Ημερησία, το κεντρικό όργανο του κόμματος.
Αυτή η πολυπρόσωπη στρατηγική εξηγεί την παρέλαση τόσων ηγετών σε λίγες ημέρες. Εξηγεί γιατί όσο οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι η Κίνα είναι περιθωριοποιημένη τόσο η Κίνα θα ξεδιπλώνει τα εργαλεία επιρροής της. Αρκεί να μιλήσει κανείς με τους Γάλλους επιχειρηματίες που συνόδευσαν τον Μακρόν για να καταλάβει το μέγεθος αυτής της επιρροής.
Αυτές οι διπλωματικές ασκήσεις θα συνεχιστούν όσο παραμένουν αναλλοίωτες οι σινοαμερικανικές σχέσεις. Αυτό που θέλουν οι τρίτες χώρες, όπως και μέρος της Ευρώπης, είναι να μην παρασυρθούν σε έναν ψυχρό, αν όχι θερμό, πόλεμο. Θα έχουν τον χρόνο; Σε αυτήν την ερώτηση ήθελαν να απαντήσουν πηγαίνοντας στο Πεκίνο.
(*) Ο Πιερ Ασκί είναι αρθρογράφος του περιοδικού L’ Obs
