Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
του Δημήτρη Φρέσκου
Όταν είδαν το φως της δημοσιότητας οι πρώτες εικόνες του Αυτόνομου Εναέριου Οχήματος Πολλαπλών Χρήσεων (UΑV) με την ονομασία «Αρχύτας», οι Τούρκοι έσπευσαν να λοιδορήσουν το εγχείρημα και την Ελληνική Κυβέρνηση. Το παρομοίασαν περισσότερο με προϊόν για χομπίστες, που βρίσκει κανείς σε κατάστημα παιχνιδιών, παρά με πτητική μηχανή που θα απειλούσε καθ’ οποιονδήποτε τρόπο την drone-κυριαρχία τους στην περιοχή. Οι Tούρκοι «αναλυτές» εκτιμούσαν τότε, πριν από 14 μήνες, πως ο «Αρχύτας» δεν θα έφτανε ποτέ στην παραγωγή.
Και, όμως, το ελληνικό πείσμα, οι γρήγορες ενέργειες των συναρμόδιων υπουργείων και η άμεση εξασφάλιση οικονομικών πόρων, έφεραν σε χρόνο ρεκόρ το πρώτο Ελληνικό αυτόνομο εναέριο όχημα, ένα βήμα πριν τη βιομηχανική γραμμή παραγωγής. Είναι έτοιμο σχεδόν 100% και απομένουν μόνο οι τελευταίες λεπτομέρειες στον σχεδιασμό του, μέχρι να μπορεί και τυπικά να ξεκινήσουν οι δοκιμές και η παραγωγή του σε αριθμούς ικανούς, να εξασφαλίσουν την κάλυψη, σε 24ωρη βάση, του Αιγαίου και του Έβρου με συνεχόμενες περιπολίες από αέρος.
Η κατασκευή του πρώτου ελληνικού drone από την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, με τη συνεργασία τριών πανεπιστημίων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, συνεχίζεται σε πυρετώδεις ρυθμούς και δεν απέχει πολύ η ημέρα επίδειξης των ικανοτήτων του στο πεδίο.
Γιατί οι Τούρκοι πρέπει ανησυχούν…
Το βασικό πλεονέκτημα του Ελληνικού ιπτάμενου οχήματος που ετοιμάζει η ΕΑΒ, σε συνεργασία με τα τρία Πανεπιστήμια, είναι πως αξιοποιεί τεχνολογία παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιούν τα μαχητικά 5ης γενιάς, όπως το Αμερικανικό F35. Έχει τη δυνατότητα απογείωσης και προσγείωσης Vertical Takeoff And Landing-VTOL UAV, χωρίς την ανάγκη αεροδρομίου, είναι σχεδόν αόρατο στα εχθρικά ραντάρ και διαθέτει εξελιγμένα ηλεκτρονικά συστήματα, τα οποία δεν έχουν εμφανιστεί σε καμία άλλη υλοποίηση αντίστοιχου μεγέθους drone σταθερής πτέρυγας.
Το “MADE IN GREECE” Αρχύτας έχει σημαντικό μέγεθος και βάρος περίπου τα 200 κιλά. Είναι ένα αερόχημα τύπου blended wing, με σχεδιασμό που διαφοροποιείται σε σχέση με άλλα UAV, καθώς διαθέτει διατάξεις με έλικες (VTOL), που του επιτρέπουν να απογειώνεται και να προσγειώνεται καθέτως. Ένα από τα πλεονεκτήματα του είναι αυξημένη του αυτονομία, συνεπεία των μικρών του διαστάσεων. Ενώ τα συμβατικά αυτόνομα εναέρια οχήματα (drone) πολλαπλών χρήσεων μπορούν να πετούν για 20 με 30 λεπτά, αυτό που ετοιμάζει η Ελλάδα θα μπορεί να βρίσκεται στον αέρα για περισσότερο από 2 ώρες.
Η ΕΑΒ με τις σχεδιαστικές ομάδες των τριών Πανεπιστημίων ετοιμάζουν, μάλιστα, και μια ειδική ενισχυμένη έκδοση του «Αρχύτα». Θα μπορεί να βρίσκεται αδιάκοπα στον αέρα για 10 ώρες, ώστε να μεταδίδει από αέρος τη διαχείριση μιας κρίσιμης κατάστασης. Η μεγάλης αυτονομίας έκδοση θα χρησιμοποιείται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως πυρκαγιές, πλημμύρες και άλλες φυσικές καταστροφές. Το UAV μπορεί να μεταφέρει κρίσιμα υλικά, μέχρι και τα 25 κιλά.
Ο «Αρχύτας» θα είναι μόνο η αρχή της δημιουργίας τέτοιων συστημάτων, αφού στόχος της σύμπραξης είναι να οδηγήσει στη δημιουργία πολλών τύπων UAV με πολλαπλές επιχειρησιακές δυνατότητες, με δυνατότητα πτήσης για ημέρες ολόκληρες σε διάφορες αποστολές.
Το πρώτο αποτέλεσμα για τον «Αρχύτα» θα το δούμε σε δύο χρόνια από σήμερα, όταν ολοκληρωθούν οι δοκιμές του πρωτοτύπου, με τον συγκεκριμένο χρόνο ανάπτυξης να είναι εξαιρετικά μικρός για τέτοιου είδους συστήματα. Η ΕΑΒ θα παράγει το σύνολο του αεροσκάφους, με εξαίρεση εξειδικευμένους ηλεκτρονικούς αισθητήρες και συστήματα που θα έχουν προέλευση το εξωτερικό, μέχρι να ολοκληρωθούν συμφωνίες συμπαραγωγής.
Η Ελληνική ΠΑ έχει ενημερωθεί, ήδη, για τις δυνατότητες του ελληνικού αεροχήματος που καλύπτει τις επιχειρησιακές της ανάγκες και του Πολεμικού Ναυτικού, αλλά και του Στρατού ξηράς.
Η σχεδίαση του μη επανδρωμένου αεροχήματος που θα επιφορτιστεί με την επιτήρηση των χερσαίων και θαλασσίων συνόρων της χώρας, προέρχεται από την ομάδα του ΑΠΘ, υπό τον καθηγητή Κύρο Υάκινθο.
Το όνομα του προγράμματος UAV έχει λάβει την ονομασία του από τον αρχαίο μαθηματικό, αστρονόμο, μουσικό και φιλόσοφο Αρχύτα, που γεννήθηκε το 428 π.Χ. στον Τάραντα της Μεγάλης Ελλάδας. Ο Αρχύτας θεωρείται από τους μεγαλύτερους διανοητές της ελληνικής αρχαιότητας. Ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε μαθηματικές αρχές στη μηχανική και ο πρώτος που χρησιμοποίησε την αρχή της δράσης αντίδρασης, πάνω στην οποία στηρίζεται η λειτουργία των πυραύλων και των αεριωθουμένων αεροπλάνων. Σύμφωνα με μαρτυρία του Φαβωρίνου, ιστορικού των αρχαίων παραδόσεων και του Ρωμαίου Αύλου Γέλλιου -που μεταφέρει τις απόψεις του Πλίνιου του Πρεσβυτέρου από το βιβλίο του «Φυσική Ιστορία»- ο Αρχύτας επινόησε και κατασκεύασε ένα αεριοπροωθούμενο περιστέρι, που αποκλήθηκε «πετομηχανή» ή «περιστερά».
Εντός χρονοδιαγράμματος η παραγωγή του Ελληνικού HUV
O πρώτος τύπος της τελικής, προς παραγωγή, μορφής του αεροχήματος αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του Ιουλίου. Το πρόγραμμα ανάπτυξής του χρηματοδοτεί το Υπουργείο Οικονομικών, ως κύριος μέτοχος της ΕΑΒ, ενώ καθίσταται αντιληπτή η σημασία της ύπαρξης πολιτικής–κυβερνητικής υποστήριξης για την ταχεία δρομολόγηση αναπτυξιακών προγραμμάτων της Αμυντικής Βιομηχανίας, που αναμένεται να αποφέρουν οφέλη στους εμπλεκόμενους φορείς και την ελληνική οικονομία.
Η συνολική χρηματοδότηση ανέρχεται σε €1,5 εκατ. και η διάρκεια του προγράμματος είναι 2,5 έτη. Στο drone είχε αναφερθεί και ο υπουργός Οικονομικών, κος Χρήστος Σταϊκούρας, διατυπώνοντας με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο το κυβερνητικό ενδιαφέρον για την υλοποίηση του εγχειρήματος. «Το πρόγραμμα “Αρχύτας” έχει στόχο τον σχεδιασμό και τη βιομηχανική παραγωγή του πρώτου αυτόνομου εναέριου οχήματος (drone) πολλαπλών χρήσεων, με συνεργασία της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) και τριών Ελληνικών Πανεπιστημίων.
Η δέσμευσή μας ότι οι Έλληνες πολίτες που χρηματοδοτούν το πρόγραμμα “Αρχύτας”, δια του υπουργείου Οικονομικών, θα ενημερώνονται για την εξέλιξη των εργασιών με πραγματικά στοιχεία, ανά τρίμηνο, αλλά και σε άλλα κομβικά σημεία της εξέλιξης του έργου, ισχύει απολύτως. Η Ελλάδα κάνει τα βήματα, που πρέπει».
Η εκταμίευση των απαραίτητων, για το πρόγραμμα «Αρχύτας», κονδυλίων γίνεται ανά τετράμηνο, ώστε η εξέλιξη του project να ακολουθεί το συμφωνημένο χρονοδιάγραμμα.
Η συνεργασία της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) με τα Πανεπιστήμια Αριστοτέλειο Θεσσαλονίκης, Δημοκρίτειο Θράκης και Θεσσαλίας, για το σχεδιασμό και τη βιομηχανική παραγωγή του πρώτου ελληνικού αυτόνομου εναέριου οχήματος (drone) πολλαπλών χρήσεων, τέθηκε σε λειτουργία την 1η Σεπτεμβρίου και μετρά, ήδη, 9,5 μήνες.
