Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
Οι παρουσιάσεις βιβλίου έχουν αποκτήσει μέσα στην πρώτη εικοσαετία τού εικοστού πρώτου αιώνα μία αυτονομία παραστατικού γεγονότος που λειτουργεί και δραματοθεραπευτικά και ομοιοπαθητικά ίσως. Σίγουρα, όλος αυτός ο πνευματικός και λογοτεχνικός-καλλιτεχνικός οργασμός εμπλουτίζει την σύγχρονο πανανθρώπινο πολιτισμό και επηρεάζει (μέσω του τουρισμού) την παγκόσμια περιρρέουσα ατμόσφαιρα στον ενιαίο ψηφιακό χωροχρόνο. Σταχυολογούμε λοιπόν:
ΧΟΡΟΣ: Η Κάρμεν σε διεθνές μπαλέτο στην πάντα ενημερωμένη, παγκόσμια Ελληνική Λυρική Σκηνή στο ΊΔΡΥΜΑ ΝΙΑΡΧΟΥ.
Με την Ορχήστρα, τους Α΄ Χορευτές, τους Σολίστ, τους Κορυφαίους και το Corps de ballet της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Από τις πλέον ευφάνταστες, ευρηματικές, επιτελεστικές, τελεσφόρες, τελετουργικές χορογραφίες που έχουν παρουσιαστεί στην Ελλάδα.
Ενθουσιώδες το κοινό τής δίωρης παράστασης.
Το ανανεωτικό πνεύμα και η αναδημιουργίες τιμούν την μετανεωτερική μεταβατική μεταιχμιακή εποχή μας, με την μοναδική προϋπόθεση ότι προηγείται πολύχρονη μελέτη, συστηματική έρευνα, ομαδικό πνεύμα, γνώση, μεράκι, ταλέντο… Το μεταμοντέρνο ως ευλογία.
ΘΕΑΤΡΟ: «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα»,
Άρτιο «καλογραμμένο έργο» του Ματέι Βίζνιεκ σε σκηνοθεσία Αικατερίνης Παπαγεωργίου στο Θέατρο ΜΠΕΛΛΟΣ.
Ανατριχιαστικής επικαιρότητας παράσταση, καταδεικνύει όλο το φάσμα τής ανθρώπινης εξαθλίωσης που επιφέρει ο «Πατήρ Πάντων Πόλεμος» (σύμφωνα με τον Ηράκλειτο), μόνον που εδώ ο πατριαρχικός αυταρχισμός υποχωρεί στο τέλος κάτω από την θηλυκή διαλλακτικότητα, που όσο σκληρή κι αν αναγκάζεται να γίνει, συνθηκολογεί με τα ζωντανά και επικοινωνεί με τα πεθαμένα, ποιητική αδεία και στον χώρο τού «μαγικού θεάτρου», όπου καταφεύγουν οι καθημερινοί μας εφιάλτες προκειμένου να μεταβολιστούν.
Εξαιρετικοί συντελεστές, ρυθμικό θέαμα που σου κόβει την ανάσα, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα αισθητικών (από το κιτς, στο λούμπεν, στο απογειωμένο κι απογειωτικό). Παίζουν (αλφαβητικά): Αλέξανδρος Βάρθης, Τάσος Λέκκας, Μάνια Παπαδημητρίου, Δημήτρης Πετρόπουλος, Ελίζα Σκολίδη.
Η σκηνική παρουσία τού φαντάσματος τού σκοτωμένου γιου, οι πρωτεϊκές αλλαγές ρόλων από τους δραστικούς κι επιδραστικούς τεχνίτες τού Διονύσου διευρύνουν τον σκηνικό χώρο προσδίδοντάς τους άλλες, ονειρικές, μεταφυσικές, διαχρονικές, υπερτοπικές διαστάσεις.
Πλήρη διδαχών «Παγώνια» της Στέλλας Ζαφειροπούλου σε σκηνοθεσία Τάσου Πυργιέρη στο BIOS ΜΑΙΝ.
Ναι, «ο σκοπός ΔΕΝ αγιάζει τα μέσα», εάν ακόμη αναρωτιέστε. Το θέατρο είναι σχολείο, ναός, διδασκαλείο, ιερό διαμεσολαβημένης εμπειρίας, μεταλαμπάδευσης γνώσης, μετάδοσης ιδεών, διάδοσης υψηλών νοημάτων…
Τρεις νέοι καλλιτέχνες σε ένα περίεργο παίγνιο (κι όχι μόνον ερωτικό) αναζητούν να πιάσουν την καλή, να γίνουν κάποιοι, να ξεφύγουν από τη μιζέρια, να μην ξαναμετράνε τα σεντς, να μην νιώθουν στερημένοι ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ, ακόμα κι αν πρέπει «να πατήσουν επί πτωμάτων». Τα καταφέρνουν; Επιβιώνουν; Αντέχουν τις τύψεις συνειδήσεως; Ποια είναι η παράπλευρη απώλεια και ποιο το αντισταθμιστικό όφελος; Σκληρό έργο, με φωναχτές ερμηνείες, φρενιτικούς ρυθμούς, εκκωφαντικές «μουσικές». Εάν το ηχητικό τοπίο δεν ήταν ρυθμισμένο σε τόσο υψηλή ένταση, ενδεχομένως να μην περνούσαν τόσο αποτελεσματικά τα ατομικά και κοινωνικά αντανακλαστικά που υπακούνε σε σκοτεινά ένστικτα.
Σημαντικοί και οι τρεις συμπρωταγωνιστές: Γιώργος Παπαπαύλου, Φιόνα Γεωργιάδη, Πέτρος Σκαρμέας.
Ισότιμοι / ισότιμες. Κανείς / καμία δεν ξεχωρίζει στους αρχετυπικούς ρόλους τους.
Τα συμβολικά «παγώνια» που μπορεί να πάσχουν εν τέλει από αχρωματοψία (ή τα ίδια ή οι θεατές-δέκτες τής υπερβάλλουσας ματαιοδοξίας τους) είναι ένα πολύ καλό μοτίβο για να προβληματιστούμε πάνω στην καθημερινή μας συμπεριφορά. Είπαμε, το θέατρο είναι και σχολείο και εκκλησία και ευκτήριος οίκος και γίνεται «το σπίτι μας» όταν βιώνουμε πράγματα πρωτόγνωρα, εκπληκτικά, εξαντλητικά των προφάσεων στις οποίες καταφεύγουμε όταν τα αληθινά, λογικά επιχειρήματα σώνονται. Περί συνειδητών επιλογών ο λόγος. Ο Ορθολογισμός είναι πάντα η ενδεικτικότερη λύση στις κοινωνικές επιλογές μας.
ΒΙΒΛΙΑ: Αλεξάνδρα Ροζοκόκη (εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια), Σενέκας: Agamemnon, Εκδόσεις Κοράλλι, Αθήνα 2024, σελ. 260, €19.08.
Η δεινή, δεινότατη ερευνήτρια τής Ακαδημίας Αθηνών και επαρκώς εξοπλισμένη με Κλασική Φιλολογική αρματωσιά Δρ Αλεξάνδρα Ροζοκόκη, παραδίδει εδώ ένα έργο που θα μπορούσε να εκληφθεί και σαν “opus magnum” εάν δεν ήταν απλώς μία ψηφίδα στο πολύπλευρο πνευματικό δυναμικό της που την ωθεί σε μια διαρκή προσφορά στα Νεοελληνική Γράμματα, ενόσω η επιρροή της στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι τόσο σημαντική που απορώ πως δεν έχει ακόμη συμπεριληφθεί στον βραχύ κατάλογο των υποψηφίων για τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία Μετάφρασης.
Μετά Λόγου Γνώσεως, την προτείνω ασμένως στην αρμόδια Επιτροπή (που θα συσταθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού για την βιβλιοπαραγωγή τρέχοντος έτους – συμπεριλαμβανομένης τής Λατινικής Γραμματείας, επί τέλους, ελπίζω), δεδομένου ότι: η αποδεδειγμένη φιλολογική επάρκεια συμβαδίζει και συνδυάζεται με πρώτης τάξεως (και αξίας) ενδεδειγμένη λογοτεχνικότητα, αισθητικό ύφος και προσωδιακό ρυθμό απαράμιλλα. Πρόκειται για μια πλήρη, σεμνή, αναδημιουργία που τείνει προς το «Υψηλόν» (κατά Λογγίνον). Σήμερα που οι Ανθρωπιστικές Σπουδές βάλλονται διεθνώς ως δήθεν περιττές και τα Κλασικά Γράμματα υποσκελίζονται από ναρκοθετημένες «πολιτικές ορθότητες» είναι περισσότερο από κάθε άλλη φορά σημαντικώς επείγον να επικεντρωθούμε στους συνειδητούς φωτισμένους εργάτες, που ως μεταξοσκώληκες, μέλισσες, μέρμηγκες, αλλά και τζίτζικες ταυτόχρονα υπηρετούν το απαραίτητο ανθρωπιστικό ιδανικό τής Δημοκρατίας, της Ελευθερίας, της Ισονομίας, της Ομόνοιας, της Ευδοκίας… Τα ανθρώπινα δικαιώματα ξεκινάνε από την γλώσσα και πολλές φορές τελειώνουν εκεί.
Αναγγελία Γάμου:
O Μαλβίν Ταφά (Malvin Tafa) του Χάμζα (Ηamza) και της Σοσέ (Sose) το γένος Αγαλλιού (Agalliu) που γεννήθηκε στο Libofshe Fier Albania (Λιμπόφσε Φίερ Αλβανία) και κατοικεί στην Αθήνα και η Ευαγγελία Βλάχου του Νικολάου και της Ζωής το γένος Σκορδά που γεννήθηκε στο Χολαργό και κατοικεί στην Αθήνα, θα έλθουν σε γάμο που θα γίνει στην Αθήνα.
