Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Βασίλη Κορκίδη, προέδρου Ε.Β.Ε.Π. & Π.Ε.Σ. Αττικής
Επιμέλεια: Μάρθα Λεκκάκου
Ο ναυπηγοεπισκευαστικός τομέας της χώρας, αφυπνίστηκε, μετά από έναν κύκλο 25 ετών συνεχούς απώλειας της ανταγωνιστικότητας, μέχρι την ολική παρακμή που τον έριξε σε «κωματώδη» κατάσταση.
Το γεγονός προσλαμβάνει ιδιαίτερης σημασίας για την χάραξη μιας αναπτυξιακής πολιτικής που θα καταστήσει «απτή» την έννοια της «γαλάζιας οικονομίας» για την οποία γίνεται πολύς λόγος τελευταία. Η δυναμική επιστροφή της ναυπηγικής βιομηχανίας της χώρας επαναφέρει στο προσκήνιο την Ελλάδα, σε μία κρίσιμη χρονική συγκυρία όπου η «πράσινη μετάβαση» της ναυτιλίας, αλλά και η ανάπτυξη του διακινούμενου δια θαλάσσης παγκόσμιου εμπορίου έχει προκαλέσει «ασφυξία» στις ναυπηγικής γυάρδες των ασιατικών ναυπηγείων με τα βιβλία των παραγγελιών να «δείχνουν» συνεχή απασχόληση σε ορίζοντα τριετίας. Η συγκυρία αυτή χαρακτηρίζεται «ευτυχής» γιατί οι ελληνικές ναυπηγικές μονάδες μπορούν πλέον να διεκδικήσουν ένα σημαντικό κομμάτι της «νέας πίτας» των παραγγελιών για νεότευκτες μονάδες.
Με την επιτυχημένη επανεκκίνηση του Νεωρίου και της Ελευσίνας, αλλά και λίαν προσεχώς του Σκαραμαγκά, σε συνδυασμό με τη διαχρονική παρουσία των μικρότερων Ναυπηγείων και της Ζώνης του Περάματος, η Ελλάδα, μπορεί να επανατοποθετηθεί ανταγωνιστικά στη διεθνή αγορά, μέσα από ένα μοντέλο λειτουργίας, και υπό μια σειρά προϋποθέσεων που συνιστούν επί της ουσίας ένα νέο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί. Οφείλω να επισημάνω ότι το βασικό στοίχημα, για την επίτευξη του οποίου απαιτείται η αρωγή της πολιτείας, είναι να απαλλάξουμε τον άρτι «αφυπνισθέντα Γίγαντα» από τον «πονοκέφαλο» του ξυπνήματος που μπορεί να προκληθεί από στρεβλώσεις και άστοχες πολιτικές του παρελθόντος, τα αποτελέσματα των οποίων «πλήρωσε» η ελληνική οικονομία, «βίωσαν» οι επιχειρήσεις της ναυπηγοεπισκευής και δημιουργήθηκε ο κίνδυνος απώλειας μίας τεχνογνωσίας με ιστορία στην διαδρομή των αιώνων.
Ουσιαστικά, η πρόκληση, στην παρούσα φάση, είναι η από το μηδέν, θα τολμούσα να πω, σχηματοποίηση ενός θεσμικού πλαισίου με ένα «manual», από τα συναρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης, Οικονομικών, Εργασίας, Ναυτιλίας και Άμυνας, οι σημερινές ηγεσίες των οποίων ήδη έχουν δώσει τα πρώτα δείγματα γραφής. Μιας και μιλάμε, μάλιστα, για βαπόρια, «έχουν δώσει το στίγμα τους» ώστε τα ναυπηγεία να γίνουν στην πράξη η βιομηχανική υποδομή της ναυτιλίας της χώρας, οι αρετές της οποίας, με το επιχειρηματικό μοντέλο, την τεχνογνωσία και την αξιοποίηση του έμψυχου δυναμικού, την έχουν καταστήσει ηγέτιδα δύναμη στο παγκόσμιο ναυτιλιακό στερέωμα.
Η ίδρυση της Ένωσης Ελληνικών Ναυπηγείων αποτελεί ένα πρώτο αλλά ουσιαστικό βήμα για την ενεργοποίηση εκείνου του ναυπηγικού cluster που θα συσπειρώσει ένα σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων όλων των μεγεθών που δραστηριοποιούνται γύρω από τον ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα, αλλά και στη προμήθεια και παραγωγή υλικών για πλοία και πλωτά ναυπηγήματα, καθώς και προσφοράς υπηρεσιών. Όταν μιλάμε για γαλάζια οικονομία πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τη σημασία και το ρόλο αυτού του cluster και τι ακριβώς μπορεί να συνεισφέρει στην περεταίρω ανάπτυξη της οικονομίας. Όπως χαρακτηριστικά έχω πει, όλοι καταλαβαίνουμε την σημασία, να κάνουμε «εξαγωγές στην αυλή μας».
Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς αισθάνεται δικαιωμένο, για τη προσπάθεια που κατέβαλε στην επανεκκίνηση του ναυπηγικού τομέα και στη διαδικασία προσέλκυσης επενδυτικού ενδιαφέροντος. Και δικαιώθηκε όταν υπογράφηκε η συμφωνία χρηματοδότησης ανάμεσα στον αμερικανικό αναπτυξιακό οργανισμό DFC και τον όμιλο της ΟΝΕΧ για την παροχή 125 εκατ. δολ. στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, μέσω ομολογιακού δανείου, αλλά και με την ανακοινωθείσα συνεργασία της ONEX Elefsis Naval & Maritime Shipyards με τον ιταλικό ναυπηγικό όμιλο Fincantieri, η οποία, μεταξύ των άλλων, περιλαμβάνει μια νέα γραμμή παραγωγής πλοίων υπό την σκέπη της αμυντικής ναυπηγικής βιομηχανίας. Επίσης, σημαντική είναι η συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Attica Group και της ONEX στο υπουργείο Ανάπτυξης, ύψους 1 δισ. ευρώ, με επίκεντρο την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου της στα ναυπηγεία Ελευσίνας και Σύρου. Αυτές ήταν και οι πρώτες «χειροπιαστές» επενδυτικές συμφωνίες, που όλοι ευχόμαστε να ακολουθήσουν και άλλες έχοντας στο μυαλό μας ότι ο ακτοπλοϊκός στόλος της χώρας σύντομα θα χρειαστεί ανανέωση με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που έχει θέσει ο ΙΜΟ. Πέραν τούτου, σε πρόσφατη συνάντηση της CLIA, του φορέα που καλύπτει τις επιχειρήσεις του τομέα της κρουαζιέρας, με το Ε.Β.Ε.Π, διαπιστώθηκε ενδιαφέρον για εργασίες dry dock, αλλά και για επισκευές κρουαζιερόπλοιων που έχουν ελληνικά λιμάνια home port, και όχι μόνο. Και αυτή είναι μία θετική ένδειξη. Επιδιώκουμε ο Πειραιάς να συμμετάσχει στο «πάρτι» του dry dock, του τομέα των κρουαζιερόπλοιων. Ήδη τα πρώτα στοιχεία κάνουν λόγο για 2.000 ημέρες dry dock, στην διετία καθώς οι εταιρίες που διαχειρίζονται κρουαζιερόπλοια οδηγούν τις «παλαιότερες» μονάδες για να αναμόρφωση των χώρων ψυχαγωγίας και ενδιαίτησης, πέραν των άλλων τεχνικών παρεμβάσεων σε συστήματα ασφαλούς πλεύσης κλπ, για να «απαντήσουν» στον ανταγωνισμό που δημιουργούν οι νεότευκτες μονάδες.
Σημειώνεται ότι η κρουαζιέρα στην Ελλάδα αποτελεί μετά την πανδημία μια «εκρηκτική» επιχειρηματική δραστηριότητα. Τα έσοδα της χώρας πέρυσι εκτιμάται ότι ξεπέρασαν τα 700 εκατ. ευρώ που συνιστά ιστορικό ρεκόρ. Φέτος μόνον στον Πειραιά αναμένονται 1.042 προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων, εκ των οποίων οι 700 θα έχουν ως home porting τον Πειραιά. Επίσης, στη Θεσσαλονίκη για φέτος έχουν ήδη προγραμματιστεί 81 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, από 68 πέρυσι. Κατά συνέπεια δεν πρέπει να χαθεί η ευκαιρία για το cluster που προανέφερα να διεκδικήσει και από εκείνο το κομμάτι της πίτας είτε στους τροφοεφοδιασμούς είτε στην προώθηση ανταλλακτικών και άλλων αναλωσίμων.
Το Επιμελητήριο μας στην κορυφή της ατζέντας του διατηρεί την πολιτική στήριξης στον ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο, αλλά και στο σύνολο των δραστηριοτήτων ναυτιλιακών επιχειρήσεων που βρίσκονται υπό την «ομπρέλα του», χάρη στις οποίες έχουν ήδη αναπτυχθεί επικερδείς συνεργασίες. Σε μια παγκόσμια αγορά πολλά υποσχόμενη, πρέπει να αναπτύξουμε εκ νέου τη δυναμική ενός τομέα παραδοσιακά σημαντικό για μια χώρα ναυτιλιακή η «καρδιά» της οποία «κτυπά» στον Πειραιά. Η ναυτιλία των Ελλήνων είναι εδώ και η ναυπηγική βιομηχανία ανοίγει νέους οικονομικούς ορίζοντες στη χώρα μας.
