του Δ. Κωνσταντακόπουλου
Oι καύσωνες θα γίνουν τόσο ακραίοι στις επόμενες δεκαετίες που θα καταστήσουν ορισμένες περιοχές του κόσμου μη κατοικήσιμες, αν δεν ληφθούν μέτρα ανακοπής της κλιματικής αλλαγής, όπως προειδοποίησαν, με κοινή έκθεσή τους, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και ο Ερυθρός Σταυρός-Ερυθρά Ημισέληνος.
Οι καύσωνες προβλέπεται να «ξεπεράσουν τα ανθρώπινα φυσιολογικά και κοινωνικά όρια» στο Σαχέλ, στο Κέρας της Αφρικής και στη νότια και νοτιοδυτική Ασία, προκαλώντας μεγάλης έκτασης οδύνη και απώλειες ζωής, παραιτέρω ένταση των ανισοτήτων και νέα μεταναστευτικά ρεύματα, σύμφωνα με τους δύο διεθνείς οργανισμούς. Σημειωτέον ότι, γεωγραφικά, μπορεί να θεωρηθεί και η Κύπρος ως μετέχουσα στη νοτιοδυτική Ασία.
Οι φετινές οικονομικές καταστροφές σε χώρες όπως η Σομαλία ή το Πακιστάν συνιστούν μία προειδοποίηση για ένα μέλλον με πιο φονικές, πιο συχνές και πιο έντονες ανθρωπιστικές κρίσεις εξαιτίας υψηλών θερμοκρασιών. Κατά τους δύο οργανισμούς, είναι απαραίτητο να παρθούν, άμεσα, αποφασιστικά μέτρα για την αποτροπή επαναλαμβανόμενων θερμικών καταστροφών και για την προστασία από τα χειρότερα αποτελέσματα της ακραίας ζέστης.
Στην έκθεση των δύο οργανισμών αναφέρεται ότι είναι πιθανό να αντιμετωπίσουμε ακραία ζέστη που θα καταστήσει αδύνατο στο κράτος να προσφέρει αποτελεσματική προστασία για όλους.
Το συνδυασμένο αποτέλεσμα της γήρανσης του πληθυσμού, της υπερθέρμανσης και της αστικοποίησης μπορεί να προκαλέσει σημαντική αύξηση του αριθμού ανθρώπων που θα κινδυνεύσουν στις επόμενες δεκαετίες στις «αναπτυσσόμενες» χώρες. Οι προβλεπόμενοι θάνατοι από ακραία ζέστη στις επόμενες δεκαετίες είναι αφύσικα υψηλοί και συγκρίσιμοι με τους αριθμούς θανάτων από καρκίνο ή από μολυσματικές ασθένειες. Τα φαινόμενα πλήττουν διαφορετικά κάθε κοινωνική ομάδα, εγκαθιστώντας μία νέα μορφή ανισότητας μπροστά στον θάνατο. Οι πιο τρωτοί, αυτοί που θα κινδυνεύσουν περισσότερο από αρρώστια και θάνατο, θα είναι οι εργάτες γης, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες και οι γυναίκες που θηλάζουν. Όσο συνεχίζεται ανεξέλεγκτη η κλιματική κρίση, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως η ακραία ζέστη και οι μεγάλες πλημμύρες, θα πλήξουν χειρότερα τους πιο ευάλωτους, όπως τόνισε ο επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων του ΟΗΕ, Martin Griffiths.
Και βεβαίως πουθενά δεν θα είναι πιο βίαιες οι συνέπειες από όσο στις χώρες που ήδη αντιμετωπίζουν πείνα, συγκρούσεις και φτώχεια.
Οι δύο οργανισμοί πρότειναν μία σειρά μέτρων προσαρμογής και άμβλυνσης των συνεπειών των ακραίων καυσώνων λόγω της κλιματικής αλλαγής. Μεταξύ αυτών η παροχή έγκαιρης προειδοποίησης στον πληθυσμό και τις αρχές, η χρηματοδότηση τοπικών δράσεων, η δημιουργία καλύτερων καταφυγίων από την υψηλή θερμοκρασία και «κέντρων ψύξης» και η εμπλοκή των ίδιων των κοινοτήτων στην τροποποίηση των αναπτυξιακών σχεδίων τους για να πάρουν υπόψιν τους τις πιθανές συνέπειες των κυμάτων ακραίας ζέστης.
Η προσπάθεια προστασίας από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης είναι ασφαλώς απαραίτητες, διερωτάται όμως κανείς μήπως θα ήταν καλύτερα το κύριο μέτωπο των προσπαθειών να είναι η προσπάθεια αντιστροφής της κλιματικής αλλαγής.
Δυστυχώς, με τον τρόπο που (δεν) κινείται η ανθρωπότητα σήμερα, δηλαδή τα κράτη, κινδυνεύει να μην αντιμετωπίσει εγκαίρως την κλιματική κρίση και να την καταστήσει μη αντιστρέψιμη.
