Μητσοτάκης: Με μοντέλο ΔΕΗ ο νέος ΟΣΕ -«Έχουμε τη δύναμη να γυρίσουμε τη σελίδα από ένα χθες που πλήγωσε την ελληνική κοινωνία»

Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στις επικείμενες αλλαγές στον ΟΣΕ με το νομοσχέδιο που παρουσίασε ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης.

Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε πως η αναβάθμιση της ασφάλειας στον ΟΣΕ αποτελεί «κρίσιμη προτεραιότητα» για την κυβέρνηση και τόνισε ότι «μέσα στην ημέρα» θα ανακοινωθούν τα έργα για την αποκατάσταση των ζημιών στη Θεσσαλία, μετά τις καταστροφές από τις θεομηνίες Daniel και Elias. Σημείωσε ότι το χρονοδιάγραμμα προβλέπει ολοκλήρωση σε 15 μήνες, με τον βασικό σιδηροδρομικό άξονα να διαθέτει, στο τέλος της αποκατάστασης, σύστημα τηλεδιοίκησης και αυτόματης πέδησης.

Με αφορμή τις επιτυχημένες δοκιμές του συστήματος ETCS, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι από τον Σεπτέμβριο, αυτό το σύστημα θα εγκατασταθεί σε όλα τα τρένα της κεντρικής σιδηροδρομικής γραμμής.

Αναφερόμενος στο νέο Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας, το οποίο θα παρακολουθεί τους συρμούς με μεγάλη ακρίβεια, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επικείμενη δημιουργία της πλατφόρμας railway.gov.gr, που θα επιτρέπει στους πολίτες να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο την εκτέλεση των δρομολογίων.

Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως ο στόχος είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στα τρένα, μέσω «τολμηρών μεταρρυθμίσεων», με αυστηρές ποινές για παραβάσεις και με στόχο την καλύτερη διοίκηση του ΟΣΕ.

«Θέλουμε να κάνουμε τον ΟΣΕ νέα ΔΕΗ», ανέφερε, εξηγώντας ότι το σχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του θα ενσωματώνει τις συστάσεις της ΕΕ και θα επικεντρώνεται στην πρόληψη των κινδύνων. Υπογράμμισε πως όλες οι ενδοεπικοινωνίες θα καταγράφονται, ενώ η αξιολόγηση των υπευθύνων θα περιλαμβάνει και ψυχομετρικά τεστ.

Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης την επιστροφή του προϊσταμένου αμαξοστοιχίας και τη δημιουργία νέας μονάδας επιθεωρητών, οι οποίοι θα εισηγούνται κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης του πρωτοκόλλου.

Τέλος, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι οι αλλαγές στον ΟΣΕ θα απαιτήσουν χρόνο και συνέπεια, καθώς «θα αλλάξουν πολλά από όσα παρέμειναν αμετάβλητα για δεκαετίες». Αναφερόμενος στην Hellenic Train, είπε ότι η εταιρεία θα προχωρήσει σε νέες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας νέου τροχαίου υλικού.

«Πρέπει να δώσουμε απάντηση στο συλλογικό πένθος με ένα έργο που θα φέρει πραγματικά αποτελέσματα», κατέληξε, τονίζοντας πως η κυβέρνηση έχει τη δύναμη να «γυρίσει τη σελίδα» μετά την τραγωδία των Τεμπών.

Όλη η εισήγηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο υπουργικό συμβούλιο

Η σημερινή μας συνεδρίαση επικεντρώνεται σε μία από τις πιο κρίσιμες κυβερνητικές προτεραιότητες, που δεν είναι άλλη από τη δραστική αναβάθμιση του επιπέδου ασφάλειας αλλά και ποιότητας των τρένων στη χώρα.

Προφανώς δεν είναι μία διαδικασία η οποία ξεκινά τώρα, είναι όμως μία διαδικασία η οποία επιταχύνεται, και μέσα στην ημέρα, μάλιστα, στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υπογράφονται οι συμβάσεις για την αποκατάσταση των υποδομών στη Θεσσαλία τις οποίες κατέστρεψε o «Daniel» λίγο μετά την ολοκλήρωση της σύμβασης 717, τον Σεπτέμβριο του 2023.

Το χρονοδιάγραμμα του έργου είναι «σφιχτό», είναι 15 μήνες και στο τέλος της υλοποίησής του όλος ο βασικός εθνικός σιδηροδρομικός άξονας δεν θα διαθέτει απλά πλήρη τηλεδιοίκηση και σηματοδότηση, αλλά και επιπλέον αυτόματη πέδηση.

Ήδη το συγκεκριμένο σύστημα, το ETCS, το οποίο φρενάρει ή και ακινητοποιεί τους συρμούς όταν παραβιάζονται οι κανόνες κίνησης, δοκιμάστηκε με επιτυχία και μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα έχει τοποθετηθεί σε κάθε αμαξοστοιχία η οποία θα ταξιδεύει στην κεντρική γραμμή της χώρας.

Παράλληλα, προωθείται μια ακόμα σημαντική πρωτοβουλία, που δεν είναι άλλη από μία νέα μέθοδο για τον ακριβή γεωεντοπισμό των τρένων σε πραγματικό χρόνο. Πρόκειται για μία πρόσθετη δικλίδα ασφαλείας, η οποία ουσιαστικά θα αποκλείει στο εξής τη σύγκρουση δύο τρένων.

Και αυτό διότι ενώ τα συμβατικά συστήματα GPS δίνουν πληροφορίες με απόκλιση έως και 15 μέτρα, το Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας, το οποίο ιδρύεται χρησιμοποιώντας αυτή τη νέα τεχνολογία, θα παρακολουθεί τους συρμούς με απόκλιση εκατοστών. Έτσι θα εντοπίζεται εξ αρχής κάθε πιθανό πρόβλημα, τόσο σε μονή όσο και σε διπλή γραμμή.

Και γρήγορα επίσης αυτή η νέα πλατφόρμα, την οποία ονομάζουμε railway.gov.gr, θα μπορεί να είναι ανοιχτή σε όλους τους πολίτες, ώστε να διαπιστώνεται και η αξιοπιστία στον χρόνο εκτέλεσης των δρομολογίων.

Με άλλα λόγια, μιλάμε για πολλές συνδυαστικές κινήσεις, οι οποίες έχουν ως κύριο σκοπό να αποκαταστήσουν το αίσθημα εμπιστοσύνης των επιβατών στα ελληνικά τρένα.

Γι’ αυτό και οι παρεμβάσεις που θα συζητήσουμε σήμερα είναι τολμηρές, με ένα πλαίσιο το οποίο είναι πολύ πιο αυστηρό, με μεγαλύτερη ευελιξία στις προσλήψεις αλλά και στις απολαβές των εργαζόμενων, αλλά και μία πιο αποτελεσματική διοίκηση η οποία θα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει και στελέχη από τη διεθνή αγορά.

Για να το πούμε διαφορετικά, ο σκοπός μας είναι ο συγκεκριμένος Οργανισμός να εξελιχθεί ουσιαστικά σε μια νέα ΔΕΗ, την οποία θυμίζω ότι παραλάβαμε το 2019 πρακτικά χρεοκοπημένη για να είναι σήμερα μία υγιής και δυναμική επιχείρηση, αναπτυσσόμενη, πρωταγωνίστρια στην αγορά ενέργειας στη νοτιοανατολική Ευρώπη και όχι μόνο στην πατρίδα μας.

Αυτός ο νέος ΟΣΕ, λοιπόν, θα ενσωματώνει στη λειτουργία του το σύνολο των συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των επιστημονικών πορισμάτων, τόσο ως προς τις υποδομές και τις σιδηροδρομικές δραστηριότητες όσο και προς τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, αλλά και ως προς τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ο οποίος επίσης ενισχύεται περαιτέρω, γιατί έχει ζωτική σημασία η πρόληψη δυνητικών κινδύνων και όχι η διαπίστωσή τους.

Γι’ αυτό και μαζί με τα τεχνολογικά μέσα ενισχύεται, με πρωτοβουλία του Αναπληρωτή Υπουργού, και η βιντεοεπιτήρηση κρίσιμων σιδηροδρομικών δομών. Όλες οι ενδοεπικοινωνίες θα καταγράφονται σε ψηφιακή βάση δεδομένων και με αυτόν τον τρόπο, άλλωστε, θα μπορεί να αξιολογείται και πιο εύκολα και η απόδοση των εργαζόμενων, ιδίως όσων είναι σε θέσεις ευθύνης και διαχειρίζονται ανθρώπινες ζωές.

Και εκεί η επιλογή θα πρέπει να γίνεται πια με πολύ πιο αυστηρά κριτήρια και με τακτικά ψυχομετρικά τεστ του προσωπικού, αλλά και με πρακτική εκπαίδευση η οποία θα συμπεριλαμβάνει πλέον και προσομοιωτές, όπως γίνεται και στην αεροπορική εκπαίδευση.

Παράλληλα, είναι εισήγηση του Υπουργείου, σωστή κατά την εκτίμησή μας, να επαναφέρουμε τον προϊστάμενο αμαξοστοιχίας, ο οποίος με βάση τη δική του εμπειρία θα μπορεί να εντοπίζει κινδύνους, βεβαίως προληπτικά, και ταυτόχρονα δημιουργείται και μια ειδική μονάδα επιθεωρητών για την τήρηση του Γενικού Κανονισμού Κίνησης. Αυτή θα αποτελεί και το όργανο το οποίο θα εισηγείται τυχόν κυρώσεις σε περίπτωση που παραβιάζεται το πρωτόκολλο.

Σκοπός μας είναι να εμπεδωθεί μια νέα κουλτούρα ασφάλειας και επαγγελματισμού σε όλα τα επίπεδα, με κίνητρα για καλές επιδόσεις, όσο και αυστηρούς κανόνες, αυστηρότατες διαδικασίες, που θα αποτρέπουν ολέθριες παραλείψεις και τραγικά λάθη, ώστε η ευθύνη του κράτους να συνδυάζεται καθημερινά και με την ευσυνειδησία των ίδιων των εργαζόμενων.

Ο αρμόδιος Υπουργός θα παρουσιάσει σε λίγο αναλυτικότερα τις νέες ρυθμίσεις.

Εκείνο το οποίο προσωπικά θα ήθελα να τονίσω είναι ότι συνεχίζεται και επιταχύνεται μία τεράστια πρωτοβουλία εκσυγχρονισμού του ελληνικού σιδηρόδρομου, αξιοποιώντας τόσο την ευρωπαϊκή συνδρομή όσο και τα δικά μας διδάγματα από την ανάταξη άλλων προβληματικών επιχειρήσεων.

Πρόκειται, επίσης, για ένα εγχείρημα το οποίο θα απαιτήσει συνέπεια και προφανώς κάποιο χρόνο. Αλλά είναι ένα εγχείρημα το οποίο καθίσταται πια απολύτως απαραίτητο, έστω και αν τώρα θα χρειαστεί να αλλάξουν πολλά, όσα δεν άλλαξαν εδώ και δεκαετίες.

Να επισημάνω ότι αυτόν τον σχεδιασμό τον πλαισιώνει, προφανώς, και η Hellenic Train, η οποία πολύ σύντομα θα κληθεί να προχωρήσει και εκείνη στις δικές της επενδύσεις, με αιχμή την προμήθεια ενός νέου τροχαίου υλικού.

Να κλείσω λέγοντας και πάλι ότι, ως πολιτεία, οφείλουμε να δώσουμε απάντηση στο συλλογικό πένθος των Τεμπών, καταπολεμώντας ουσιαστικά τα αίτια που προκάλεσαν αυτή την τραγωδία. Όχι με εύκολα λόγια και θολά σενάρια, αλλά με ένα δύσκολο έργο το οποίο θα φέρει σύντομα ορατό αποτέλεσμα. Αντιμετωπίζοντας τον σιδηρόδρομο της χώρας ως ένα ακόμα πεδίο αναμέτρησης με ένα κακό παρελθόν, το οποίο θέλουμε να αφήσουμε οριστικά πίσω μας και αποδεικνύοντας στους πολίτες ότι έχουμε τη δύναμη να γυρίσουμε τη σελίδα από ένα χθες το οποίο πλήγωσε βαθιά την ελληνική κοινωνία.

Θα το καταφέρουμε, όπως καταφέραμε να κάνουμε πράξη και πολλά από όσα ορισμένοι επέμεναν ότι «αυτά δεν γίνονται στην Ελλάδα».

Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση, σε συνεργασία με τον υπουργό Χρήστο Δήμα, θα παρουσιάσουν το κυβερνητικό σχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του ΟΣΕ. Σύμφωνα με τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη, το μοντέλο που θα ακολουθηθεί θα βασίζεται στις επιτυχημένες πρακτικές που χρησιμοποιήθηκαν για την εξυγίανση και τον εκσυγχρονισμό της ΔΕΗ.

Στο κρίσιμο ζήτημα της ασφάλειας του σιδηροδρομικού δικτύου, το νέο νομοσχέδιο περιλαμβάνει σημαντικές καινοτομίες, όπως:

• Τη δημιουργία Ενιαίου Κέντρου Εποπτείας της κυκλοφορίας στο σιδηροδρομικό δίκτυο.

• Την τοποθέτηση πομποδέκτη σε όλα τα τρένα για τον εντοπισμό τους σε πραγματικό χρόνο.

• Την επαναφορά του προϊσταμένου αμαξοστοιχίας, ο οποίος είχε καταργηθεί τα προηγούμενα χρόνια.

• Την παραμονή δύο μηχανοδηγών σε κάθε δρομολόγιο, με την προσθήκη κάμερας μέσα στην καμπίνα του μηχανοδηγού για την ενίσχυση της εποπτείας.

Παράλληλα, οι κανονισμοί λειτουργίας του ΟΣΕ αυστηροποιούνται, με τις παραβάσεις να κατηγοριοποιούνται σε διάφορες κλίμακες κινδύνου. Σοβαρές παραβάσεις θα οδηγούν ακόμη και σε απόλυση, ενώ για λιγότερο σοβαρές παραβάσεις, όπως η μη αλλαγή επικοινωνίας από GSMR σε VHF, θα προβλέπεται επανεκπαίδευση.

Επιπλέον, θα εφαρμοστούν αυστηρότερα κριτήρια αξιολόγησης για τους εργαζομένους, όπως ψυχομετρικά τεστ και εξετάσεις για την ενδεχόμενη χρήση ναρκωτικών ουσιών.