Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Γράφει ο ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός Κωνσταντίνος Μπούρας
Σπανίως το Αποτρόπαιο βρίσκει δρόμο να περάσει μέσα από το Αισθητικό, δεδομένου ότι όπως είπε ο Αριστοτέλης «Ηθική και Αισθητική συμβαδίζουν».
Παρ’ όλα αυτά, ο ύστερος Γκόγια, ο Αρτώ, ο Ρεμπώ, ο Βαν Γκογκ, ο Γκωγκέν, ο Ντοστογιέφσκι, ο Ευριπίδης των «Βακχών», ο Ζιώγας των μονοπράκτων του (που λειτούργησαν και ως κύκνειο εκδοτικό άσμα), ο Μπόροβτζικ τού «Κτήνους», ο Ζενέ στις «Δούλες», ο Ταχτσής στο «Τρίτο Στεφάνι», ο Παπαδιαμάντης στη «Φόνισσα», ο Καρυωτάκης, ο Φιλύρας, ο Λαπαθιώτης, ο Βιζυηνός, ο Ίβυκος, η αυτόχειρ Σαπφώ, η αυτοκαταστροφική Μαρία Πολυδούρη (και τόσες, τόσοι άλλοι) τολμούν να «θέσουν τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων» και να μιλήσουν για τη «Σκιά» που αναφαίνεται «εις το βάθος τής Συνειδήσεως» κι αναμένεται οσονούπω να φωτιστεί από τα ανώτερα ανθρωπιστικά Ιδανικά.
Πήγα στο Θέατρο Κορύβαντες, στην οδό Μυλλέρου 78, στο Μεταξουργείο, ακριβώς επάνω από τις κινηματογραφικές σιδηροδρομικές γραμμές, απέναντι από αποθήκες ρακοσυλλεκτών, διαβαίνοντας ανάμεσα από σύγχρονους «Αθλίους», και διαπίστωσα έκπληκτος ότι (ακόμα και συνεκδοχικώς) ότι ο Βασίλης Ζιώγας των «Μονοπράκτων» αγγίζει την «Ανθρώπινη Κωμωδία» κατά Μπαλζάκ με τον τρόπο τού Νομπελίστα Λουίτζι Πιραντέλλο στο ημιτελές κι ανολοκλήρωτο θεατρικό του έργο «Οι Γίγαντες τού βουνού».
Περάσαμε από την «Θεία Κωμωδία» του Δάντη στην αποκαθήλωση και υποβάθμιση κάθε έννοιας «Θεϊκότητας» προς όφελος των επιστημονικών χρηστικών ευρεσιτεχνιών τής Πρώτης Βιομηχανικής Επανάστασης, που ξόρκισε τους καβαφικούς Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες στα χημικά ερέβη τού Συλλογικού Ασυνείδητου, αποδυναμώνοντάς τους λόγω υλιστικής «Κοινωνίας τής Αφθονίας» ενισχύοντάς τους όμως σε μια σειρά παράλογων-ανορθολογικών παραισθητικών εκδηλώσεων τής Πανανθρώπινης Ψυχής.
Ο Βασίλης Ζιώγας τολμάει και ψάχνει μέσα στην λαογραφική παράδοση σκοτεινές σελίδες με δυσοίωνες τελετουργίες μαγικού τύπου. Εξάλλου, η τρίμορφη Εκάτη, καθώς και οι φρικιαστικές Ερινύες δεν εκθρονίστηκαν ούτε καν από τους περίφημους «Θεούς τού Ολύμπου». Η μαγική αντίληψη τού κόσμου είναι το αντίβαρο στην υπερβολικό ορθολογισμό. Η νοησιαρχία γέννησε τόσο τον Σουρεαλισμό όσο και το λεγόμενο «θέατρο τού Παράλογου». Όλη η Τέχνη τού εικοστού αιώνα χαρακτηρίζεται από αυτή την τάση αμφισβήτησης τού τεχνοκρατικού πολιτισμού. Και με εργαλείο την κατεδαφιστική ισοπεδωτική «αποδόμηση» περάσαμε από τη Νεωτερικότητα στον Μεταμοντερνισμό, όμως αντίπαλον δέος τού πυθαγόρειου κάλλους και τής αρμονικής αρχιτεκτονικής «χρυσής τομής» δεν διαφαίνεται στον πολιτιστικό ορίζοντα…
Ο Βασίλης Ζιώγας είναι ένας προφητικός δραματουργός που δεν έχει εξαντλήσει ακόμα τα κειμενικά αποθέματά του. Ας τον ανά-καλύψουμε συνδημιουργώντας μία καινούργια Αναγέννηση.
