Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Η 4η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, αποτέλεσε και εφέτος μια ευκαιρία να αναλογιστούμε τη σχέση μας με τα ζώα, την ευθύνη που έχουμε για την προστασία τους αλλά και την υπεράσπιση των διεθνώς αναγνωρισμένων δικαιωμάτων τους. Τα τελευταία χρόνια, η ευαισθητοποίηση γύρω από τα θέματα της ευζωίας των ζώων έχει αυξηθεί σημαντικά, με ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να συνειδητοποιούν την ανάγκη για δράση και λήψη οργανωμένων μέτρων.
Η Today Press συνάντησε τη Σταματίνα Σταματάκου, διευθύντρια της Zero Stray Academy.
Η κ. Σταματάκου είναι γνωστή για την ακτιβιστική της δράση και την αφοσίωσή της στην προστασία των ζώων-συντροφιάς και μη- ενώ η πορεία της ως δημοσιογράφος και υπέρμαχος των δικαιωμάτων των ζώων την έχει καταστήσει μία από τις πιο δυναμικές φωνές στο χώρο της φιλοζωίας στην Ελλάδα. Με την πολύτιμη εμπειρία και γνώση της, μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τα θέματα που αφορούν τα ζώα συντροφιάς, τη σημασία της Παγκόσμιας Ημέρας των Ζώων καθώς και την αναγκαιότητα τήρησης της νέας νομοθεσίας και συγκεκριμένα τη δυνατότητα αποστολής δείγματος Γενετικού Υλικού Ζώου Συντροφιάς για τους ιδιοκτήτες που για διάφορους λόγους δεν επιθυμούν να προχωρήσουν στην στείρωση του ζώου τους.
4 Οκτωβρίου, γιορτάσαμε την Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, μια ημέρα αφιερωμένη στη φροντίδα και την προστασία τους. Ποιος είναι ο ρόλος αυτής της ημέρας στην προώθηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα δικαιώματα των ζώων και την ευζωία τους;
Η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων έχει ως κύριο σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη φροντίδα, την προστασία και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ζώων, ή ακριβέστερα των μην ανθρώπινων ζώων. Όλα τα παραπάνω δεν εξαντλούνται στα ζώα συντροφιάς αλλά αφορούν το σύνολο των ζώων. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια ημέρα υπενθύμισης, ευαισθητοποίησης και αφορμής για προβληματισμό. Πρέπει όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε την ευθύνη μας και να πάψουμε να στεκόμαστε αμέτοχοι απέναντι στην ανεύθυνη και βίαιη μεταχείριση τους. Η ημέρα αυτή αποτελεί επίσης μια ευκαιρία για να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ πολιτικών και κρατικών φορέων, φιλοζωικών σωματείων και οργανώσεων και πολιτών, ώστε να προωθηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι πρακτικές προστασίας των ζώων και να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου.
Πέρα από τον εορτασμό της ημέρας, η Ελλάδα πρόσφατα έκανε ένα σημαντικό βήμα σχετικά με τη νομοθεσία για τα ζώα συντροφιάς. Πείτε μας για τις καινοτομίες της νομοθεσίας και τι ακριβώς προβλέπει για την αποστολή γενετικού υλικού ζώων συντροφιάς αντί της στείρωσης.
Σωστά, το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο φέρνει αρκετές καινοτομίες στον τομέα της ευζωίας των ζώων συντροφιάς και όχι μόνο. Αν και εκκίνησε ως νόμος για τα ζώα συντροφιάς, γίνεται ομπρέλα για κάθε είδους ζώο καθιστώντας την κακοποίηση, τον βασανισμό και τη θανάτωση ως ποινικό αδίκημα με δίωξη ακόμη και σε βαθμό κακουργήματος.
Επίσης, οι ιδιοκτήτες των σκύλων ή γατών που δεν επιθυμούν να στειρώσουν το ζώο τους, έχουν την υποχρέωση να αποστέλλουν δείγμα γενετικού υλικού στο Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς (ΕΦΑΓΥΖΣ), το οποίο υπάγεται στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ). Η διαδικασία αυτή γίνεται αποκλειστικά από κτηνίατρο, ο οποίος συλλέγει το γενετικό υλικό και το αποστέλλει στο εργαστήριο για φύλαξη και ανάλυση. Το μέτρο αυτό είναι πολύ σημαντικό καθώς φιλοδοξεί να δώσει ένα τέλος στην ανεξέλεγκτη αναπαραγωγή των ζώων συντροφιάς, την παράνομη αναπαραγωγή τους, τη μείωση του αριθμού των αδέσποτων αλλά και να βοηθήσει στην αποτροπή των εγκαταλείψεων μιας και η γενετική ταυτοποίηση μπορεί να οδηγήσει στον ιδιοκτήτη που έχει εγκαταλείψει το ζώο του.
Γιατί η στείρωση είναι τόσο σημαντική και ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της αποστολής γενετικού υλικού σε σχέση με τη στείρωση;
Η στείρωση είναι μια αποδεδειγμένα αποτελεσματική μέθοδος για τον έλεγχο του πληθυσμού των ζώων συντροφιάς, αποτρέποντας την ανεπιθύμητη αναπαραγωγή και μειώνοντας τον αριθμό των αδέσποτων. Αποτελεί επίσης μια μέθοδο πρόληψης διάφορων προβλημάτων υγείας που συνδέονται με το αναπαραγωγικό σύστημα των ζώων. Ωστόσο, ορισμένοι ιδιοκτήτες μπορεί να μην επιθυμούν τη στείρωση για διάφορους λόγους.
Η δυνατότητα αποστολής γενετικού υλικού αποτελεί μια εναλλακτική λύση για τους ιδιοκτήτες αυτούς. Με αυτή τη διαδικασία, πιστεύω πως θα μειωθούν τα περιστατικά εγκατάλειψης καθώς θα είναι πιο εύκολη η ταυτοποίηση των γεννητόρων σε περίπτωση εγκατάλειψης νεογέννητων ζώων, ενώ παράλληλα περιορίζεται η ανεξέλεγκτη αναπαραγωγή τους. Το έργο αυτό αποτελεί μια καινοτομία-όπως είπα και νωρίτερα-,καθώς η επιστήμη της γενετικής διαδραματίζει πλέον σπουδαίο ρόλο στην προστασία των ζώων.
Πώς διασφαλίζεται ότι η αποστολή γενετικού υλικού δεν θα χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για την αποφυγή υπόλοιπων υποχρεώσεων των ιδιοκτητών απέναντι στα ζώα τους;
Η επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την τήρηση αυστηρών κανόνων και της νομοθεσίας. Ο νόμος είναι σαφής: η αποστολή γενετικού υλικού δεν αποτελεί μια απλή εναλλακτική στη στείρωση, αλλά μια διαδικασία που έχει στόχο την αποτροπή εγκληματικών πράξεων εις βάρος των ζώων και τη μείωση του αριθμού των αδέσποτων. Είναι σημαντικό, ωστόσο, οι ιδιοκτήτες να κατανοήσουν ότι η επιλογή αυτή δεν τους απαλλάσσει από την ευθύνη τους για την συνολική ευζωία του ζώου τους.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα για τη βελτίωση της προστασίας των ζώων στην Ελλάδα, δεδομένης αυτής της νέας νομοθεσίας;
Το έργο που γίνεται με την αποστολή γενετικού υλικού είναι ένα σημαντικό βήμα, αλλά δεν πιστεύω πως πρέπει να σταματήσουμε εδώ. Θα πρέπει να συνεχιστεί η ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τη νομοθεσία, τις υποχρεώσεις όλων μας απέναντι στα ζώα, να ενισχυθεί η συνεργασία των δήμων με τους εθελοντές και να εξασφαλιστεί η σωστή εφαρμογή των νόμων. Επίσης, η ενίσχυση του θεσμού της υιοθεσίας αδέσποτων ζώων και η δημιουργία προγραμμάτων ευαισθητοποίησης, θα βοηθήσουν στη μείωση του αριθμού των αδέσποτων. Ο τελικός στόχος όλων μας είναι η δημιουργία μιας κοινωνίας όπου τα ζώα συντροφιάς θα απολαμβάνουν την προστασία που δικαιούνται, ενώ οι άνθρωποι θα συνειδητοποιούμε πλήρως τις ευθύνες μας απέναντί τους.
