Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
της Κωνσταντίνας Δ. Καρακώστα
Επίκουρης Καθηγήτριας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας
Αν η Αριστερά στην Ελλάδα έψαχνε έναν καθρέφτη, η τελευταία δημοσκόπηση της Prorata για το ΕΝΑ τής τον έδειξε με ανελέητη καθαρότητα. Η εικόνα είναι θλιβερή. Μια παράταξη, που κάποτε υποτίθεται πως εξέφραζε το αγνό και αμόλυντο αίτημα για τη δικαιοσύνη και την κοινωνική πρόοδο, έχει καταντήσει μια κουρασμένη ομάδα στελεχών που τσακώνονται. Όπως προκύπτει από τα δημοσκοπικά δεδομένα, το 32% των ίδιων των αριστερών ψηφοφόρων δηλώνει ότι η έννοια της Αριστεράς έχει απαξιωθεί. Όχι από τους «κακούς δεξιούς», αλλά από τους ίδιους που αυτοτιτλοφορούνται ως «σωτήρες του λαού».
Και πώς να μη συμβαίνει αυτό; Ο χώρος είναι σε ελεύθερη πτώση. Ο ΣΥΡΙΖΑ, που έταζε «ελπίδα», η λυρική γοητεία της πρώτης φοράς Αριστεράς και το νέο κόμμα που δημιουργεί ο τότε αρχηγός του δεν αποσαφήνισαν ποτέ που ανήκουν. Είναι αριστεροί; Είναι κέντρο-αριστεροί, είναι ένα κόμμα συλλογικό ή αρχηγικό; Είναι της αστικής τάξης ή των λαϊκών στρωμάτων; Το ΠΑΣΟΚ από την πλευρά του ψάχνει ακόμα τι είναι. Τα μικρότερα μορφώματα της Αριστεράς ανακυκλώνουν τις ίδιες ιδέες, πιστεύοντας ότι με τον περισπούδαστο πολιτικό βολονταρισμό τους μπορούν να επιτύχουν. Δεν έχει καταλάβει η σύγχρονη Αριστερά ότι έχει απωλέσει τον «επαναστατικό λόγο», την επαναστατική αιτία. Μετονόμασε «επαναστατικό» οτιδήποτε τυμβωριχικό, οτιδήποτε περιθωριακό, οτιδήποτε προκλητικό ακόμη και για τα ιερά σύμβολα του Έθνους.
Ο Τσίπρας παριστάνει τον απόμαχο επαναστάτη που αναπολεί τα νιάτα του στο Μαξίμου, ο Ανδρουλάκης χάνεται στη «μεσαία γραμμή» σαν πλοίο χωρίς ραντάρ, η Νέα Αριστερά είναι ανύπαρκτη, η Κωνσταντοπούλου άφησε την Καρυστιανού και έπιασε τον Ρούτσι ενώ ο Κασσελάκης… κάνει βίντεο με σκυλάκια. Ο λαός ζητά όραμα και η Αριστερά του δείχνει stories. Και μετά αναρωτιούνται γιατί το 26% των πολιτών δεν εμπιστεύεται κανέναν.
Η κατάντια δεν σταματά εκεί. Από δεκαπέντε πεδία πολιτικής, η Αριστερά θεωρείται αξιόπιστη μόλις σε τρία: αναδιανομή πλούτου, δικαιώματα εργαζομένων, κοινωνική στέγη. Σε όλα τα υπόλοιπα —από την παιδεία μέχρι την ασφάλεια— οι πολίτες στρέφονται στο Κέντρο ή τη Δεξιά. Ναι, ακόμη και στην «επάρατη Δεξιά» που η Αριστερά υποτίθεται πως θα «εξαφάνιζε». Μόνο που η Δεξιά προχωρά, ενώ η Αριστερά ακόμη ψάχνει ποιος της φταίει. Και το χειρότερο είναι ότι προχωρά με έναν τρόπο που δεν αφήνει πολλά περιθώρια να επιβεβαιώνεται το αφήγημα για κοινωνική ευαίσθητη Αριστερά και αντιλαϊκή νεοφιλελεύθερη Δεξιά.
Η αλήθεια είναι σκληρή, αλλά αναπόφευκτη: Το 2015 εκείνοι που έστηναν αντίσκηνα και αγανακτισμένοι χόρευαν με τα νταούλια δεν επέλεξαν την Αριστερά για ιδεολογικούς λόγους. Δεν επέλεξαν τον αρχηγό της Αριστεράς, επειδή ήταν Αριστερός. Οι ψηφοφόροι δεν επέλεξαν με ιδεολογικό πρόσημο. Ο Τσίπρας επιλέχτηκε γιατί ήταν διαφορετικός. Επιλέχτηκε ως ένα διαφορετικό πολιτικό προϊόν. Ήταν η μια από εκείνες της εποχές της Ιστορίας που κυριαρχούσαν τα άτομα και όχι τα όσα ιδεολογικά εμφορούνται από τα άτομα.
Βέβαια, εν προκειμένω υπάρχει πρόβλημα και σε αυτό. Από τι άραγε εμφορούνταν ο αρχηγός της τότε Αριστεράς όταν αποφάσιζε συγκυβέρνηση με την ακροδεξιά λαϊκιστική παρόξυνση του Πάνου Καμμένου και των ΑνΕλ; Και μη ξεχνάτε, μαζί του τότε ήταν και η Κωνσταντοπούλου και τα μέλη της Νέας Αριστεράς και ο Βαρουφάκης με το κόμμα του. Αυτή η υποκρισία είναι που έχει κουράσει την κοινωνία και έχει οδηγήσει σε αυτά τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης.
