Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Το δημογραφικό είναι το πραγματικό μας πατριωτικό στοίχημα. Ως μητέρα, γνωρίζω πως το δημογραφικό δεν λύνεται με αριθμούς αλλά με πίστη στη ζωή.
Η Ελλάδα χρειάζεται συνέχεια, συνέπεια και πίστη στην οικογένεια, γιατί το μέλλον του τόπου εξαρτάται από το αν θα τολμήσουμε να γεννήσουμε ξανά ελπίδα.
Το δημογραφικό δεν είναι μια ακόμη πολιτική ατζέντα για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Είναι το πραγματικό μας πατριωτικό στοίχημα. Είναι η πιο ουσιαστική πρόκληση που έχουμε μπροστά μας, γιατί αφορά όχι μόνο τη σημερινή γενιά, αλλά το αν θα υπάρχει αύριο μια Ελλάδα με ζωντανές οικογένειες, σχολεία γεμάτα παιδιά, ενεργό παραγωγικό ιστό και βιώσιμο κοινωνικό κράτος. Δεν μιλάμε για αριθμούς. Μιλάμε για την ίδια τη συνέχεια του Έθνους.
Τα τελευταία χρόνια, η χώρα μας βλέπει τη γεννητικότητα να υποχωρεί δραματικά. Το 2023 καταγράφηκαν περίπου 71.500 γεννήσεις, ελαφρώς λιγότερες από το 2022, ενώ οι θάνατοι ξεπέρασαν τις 130.000. Το φυσικό ισοζύγιο παραμένει αρνητικό, με τον δείκτη γονιμότητας να κυμαίνεται γύρω στο 1,3 παιδιά ανά γυναίκα, πολύ μακριά από το 2,1 που χρειάζεται για να διατηρηθεί ο πληθυσμός. Η διάμεση ηλικία των Ελλήνων αγγίζει τα 46,5 έτη, και ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων πλησιάζει το 37%. Πρόκειται για αριθμούς που δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού.
Από το 2019 και μετά, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο τιμόνι, αντιμετώπισε το δημογραφικό όχι ως αποσπασματική κοινωνική πολιτική, αλλά ως κεντρικό εθνικό στόχο. Ένα σύνθετο πρόβλημα που χρειάζεται πολυεπίπεδες λύσεις: μέτρα στήριξης, υποδομές, φορολογικά και στεγαστικά κίνητρα, αλλά και αλλαγή νοοτροπίας. Η πρώτη μεγάλη τομή ήρθε με την καθιέρωση του επιδόματος γέννησης των 2.000 ευρώ, ένα ουσιαστικό βοήθημα για κάθε νέα οικογένεια στην πιο απαιτητική της στιγμή. Παράλληλα μειώθηκε ο ΦΠΑ σε βασικά βρεφικά και παιδικά είδη, και δόθηκαν φορολογικές ελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά.
Η ισότητα
Εξίσου σημαντικό ήταν το βήμα για την ισότητα στην ανατροφή των παιδιών, με την καθιέρωση της άδειας πατρότητας 14 ημερών και της αμειβόμενης γονικής άδειας για κάθε γονιό. Για πρώτη φορά το κράτος έδωσε ένα σαφές μήνυμα ότι η μητρότητα δεν είναι ατομική υπόθεση και ότι η πατρότητα δεν είναι βοήθεια αλλά ευθύνη. Παράλληλα, επεκτάθηκε το ολοήμερο νηπιαγωγείο και δημοτικό μέχρι τις 17:30, ενώ δημιουργήθηκε το πρόγραμμα «Νταντάδες της Γειτονιάς» και ενισχύθηκαν τα vouchers για βρεφονηπιακούς και ΚΔΑΠ, δίνοντας πραγματικές λύσεις εκεί όπου η καθημερινότητα των γονιών πιέζεται.
Εξαιρετικής σημασίας υπήρξε και η μεταρρύθμιση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Αυξήθηκε το όριο ηλικίας στα 54 έτη και ενισχύθηκε η πρόσβαση στις θεραπείες μέσω ΕΟΠΥΥ. Χιλιάδες ζευγάρια που μέχρι χθες έβλεπαν το όνειρο της οικογένειας να απομακρύνεται, σήμερα μπορούν να ελπίζουν ξανά. Αυτό δεν είναι απλώς κοινωνική πολιτική. Είναι πράξη βαθιάς ανθρωπιάς και εμπιστοσύνης στη ζωή.
Στο θέμα της στέγης, που αποτελεί ίσως το πιο κρίσιμο εμπόδιο για τη δημιουργία οικογένειας, ήρθαν τα προγράμματα «Σπίτι μου», «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» και «Κάλυψη». Με χαμηλότοκα δάνεια για νέους 25–39 ετών, επιδότηση ενοικίου και αξιοποίηση ανενεργών κατοικιών, οι νέοι άνθρωποι έχουν πλέον πρόσβαση σε αξιοπρεπή στέγη. Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, η ελληνική πολιτεία ασχολήθηκε σοβαρά με το αυτονόητο: ότι χωρίς σταθερή στέγη, δεν μπορείς να χτίσεις οικογένεια.
Η ίδρυση του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας επισφράγισε θεσμικά αυτή τη νέα φιλοσοφία. Για πρώτη φορά, η οικογενειακή πολιτική απέκτησε δικό της υπουργείο, δικό της προϋπολογισμό, δική της στρατηγική. Δεν είναι πια ένα παράρτημα άλλων τομέων, αλλά βασικός άξονας εθνικής πολιτικής. Είναι σαφές μήνυμα ότι η κυβέρνηση βλέπει το δημογραφικό ως θέμα επιβίωσης της πατρίδας, όχι απλώς κοινωνικής ευαισθησίας.
Τα αίτια της κρίσης
Φυσικά, τα αίτια της κρίσης είναι βαθύτερα και πολυεπίπεδα. Η αργοπορημένη ενηλικίωση, η ανασφάλεια, το υψηλό κόστος σπουδών και στέγης, η εργασιακή πίεση, η καθυστέρηση γάμου και τεκνοποίησης, η αδυναμία συνδυασμού καριέρας και οικογένειας, η έλλειψη υποδομών στήριξης, η αύξηση της υπογονιμότητας. Όλα αυτά συνθέτουν ένα κοινωνικό φαινόμενο που δεν αντιστρέφεται απλώς με οικονομικά κίνητρα. Θέλει αλλαγή νοοτροπίας, παιδεία, καλλιέργεια εμπιστοσύνης και ένα συνολικό όραμα ζωής.
Ως νέα γυναίκα, 37 ετών, εργαζόμενη και μητέρα, ζω στην πράξη όσα περιγράφω. Ξέρω πώς είναι να προσπαθείς να ισορροπήσεις ανάμεσα στην επαγγελματική ευθύνη, την κοινωνική προσφορά και την ουσιαστική ανατροφή και φροντίδα του παιδιού σου. Ξέρω επίσης πως καμία πολιτική δεν μπορεί να σε πείσει να γίνεις γονιός, αν δεν νιώσεις ότι η κοινωνία σε στηρίζει πραγματικά. Η μητρότητα δεν χρειάζεται εξιδανίκευση, χρειάζεται σεβασμό, πρακτική βοήθεια και κατανόηση. Και αυτό είναι το στοίχημα της εποχής μας: να γίνει η απόφαση για το πρώτο, το δεύτερο ή το τρίτο παιδί φυσική και εφικτή επιλογή, όχι πολυτέλεια.
Η επόμενη μέρα απαιτεί συνέπεια και βάθος. Χρειάζονται τοπικές στρατηγικές για τις περιοχές που ερημώνουν, κίνητρα για δεύτερο και τρίτο παιδί, προγράμματα επανένταξης μητέρων στην εργασία, καλύτερη πληροφόρηση για τα υφιστάμενα μέτρα και ακόμη πιο ενεργή εμπλοκή των επιχειρήσεων στη στήριξη των γονιών. Η κοινωνία συνολικά πρέπει να αλλάξει οπτική. Οι πατέρες να διεκδικήσουν τον ρόλο τους, οι εργοδότες να δείξουν πραγματική ευελιξία, και οι γειτονιές να ξαναγίνουν κοινότητες αλληλεγγύης.
Το δημογραφικό δεν θα αλλάξει με ευχές ούτε με λόγια συμπάθειας. Θέλει σχέδιο δεκαετίας και κοινωνικό συμβόλαιο υπέρ της οικογένειας. Από το 2019 μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έβαλε τις βάσεις. Έπιασε κρίσιμα σημεία της εποχης μας όπως κόστος, χρόνος, δομές, στέγη, υγεία, θεσμική στήριξη. Οι αριθμοί μπορεί να παραμένουν δύσκολοι, αλλά το πλαίσιο πολιτικής είναι πια συνεκτικό και σοβαρό. Το ζητούμενο είναι να υπάρξει συνέχεια, συνέπεια και κοινωνική συστράτευση.
Εθνική υπόθεση
Ως πολιτικό στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος, της Νέας Δημοκρατίας, πιστεύω βαθιά ότι το δημογραφικό είναι υπόθεση εθνική, όχι κομματική. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει αποδείξει ότι προσεγγίζει το ζήτημα με σοβαρότητα, συνέπεια και μακρόπνοο σχεδιασμό. Νιώθω τιμή αλλά και ασφάλεια που ανήκω σε μια παράταξη που δεν κρύβεται πίσω από τις δυσκολίες αλλά δίνει μάχες ουσίας. Γιατί το δημογραφικό δεν είναι μια υπόθεση αριθμών. Είναι μια υπόθεση ψυχής, πίστης και ευθύνης απέναντι στο αύριο της πατρίδας μας.
Η Ελλάδα έχει αποδείξει διαχρονικά ότι όταν πιστεύει σε έναν σκοπό, μπορεί να υπερβεί κάθε δυσκολία. Έτσι και τώρα, με σχέδιο, συνέπεια και εργατικότητα, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη εργάζεται αθόρυβα αλλά αποφασιστικά, για να στηρίξει την οικογένεια, να αναγεννήσει την ελπίδα και να διασφαλίσει ότι η πατρίδα μας θα έχει αύριο. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις, υπάρχει όμως πίστη, ευθύνη και κοινό όραμα. Αν μείνουμε ενωμένοι, με αγάπη για τον τόπο και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας, τότε ναι, μπορούμε να ξαναγράψουμε το πιο όμορφο κεφάλαιο της ελληνικής ιστορίας: εκείνο που μιλά για ζωή, προκοπή και συνέχεια.
