«Πρόκειται για υβριδικό πόλεμο», δήλωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μιλώντας ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο και απαντώντας στην ερώτηση που κατατέθηκε για τις πρόσφατες παραβιάσεις του εναέριου χώρου και κρίσιμων υποδομών σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ.
Στην έναρξη της ομιλίας της, η φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στα περιστατικά και δήλωσε ότι «κάτι νέο και επικίνδυνο συμβαίνει στους ουρανούς μας. Μόνο τις τελευταίες δύο εβδομάδες, μαχητικά παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας και drones πέταξαν πάνω από κρίσιμες τοποθεσίες στο Βέλγιο, την Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Δανία και τη Γερμανία». Η ίδια μίλησε για «ανησυχητικό μοτίβο αυξανόμενων απειλών, σε ολόκληρη την Ένωσή μας», ενώ έκανε αναφορά σε υποθαλάσσια καλώδια που έχουν κοπεί, αεροδρόμια και κόμβους logistics που έχουν παραλύσει από κυβερνοεπιθέσεις, και εκλογές που έχουν στοχοποιηθεί από εκστρατείες κακόβουλης επιρροής. «Αυτά τα περιστατικά είναι σχεδιασμένα να κινούνται στη σκιά της αμφισημίας. Δεν πρόκειται για τυχαίες παρενοχλήσεις. Είναι μια συνεκτική και κλιμακούμενη εκστρατεία για να ανησυχήσουν τους πολίτες μας, να δοκιμάσουν την αποφασιστικότητά μας, να διχάσουν την Ένωσή μας και να αποδυναμώσουν τη στήριξή μας προς την Ουκρανία».
Η ίδια απάντησε και σε όσους μπορεί να κάνουν λόγο για «συμπτώσεις» λέγοντας πως «πρόκειται για μια εσκεμμένη και στοχευμένη εκστρατεία σε γκρίζες ζώνες κατά της Ευρώπης. Και η Ευρώπη πρέπει να απαντήσει. Πρέπει να διερευνήσουμε κάθε περιστατικό. Και δεν πρέπει να διστάσουμε να αποδώσουμε ευθύνες. Διότι κάθε τετραγωνικό εκατοστό του εδάφους μας πρέπει να προστατεύεται».
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έδειξε τη Ρωσία πίσω από τα περιστατικά αυτά και όπως είπε είναι εκείνη που «επιδιώκει να σπείρει τη διχόνοια. Εμείς απαντάμε με ενότητα», ενώ τόνισε χαρακτηριστικά ότι «η αντιμετώπιση του ρωσικού υβριδικού πολέμου δεν αφορά μόνο παραδοσιακή άμυνα».
Επαναξοπλισμός της Ευρώπης
Η φον ντερ Λάιεν μίλησε για την κρισιμότητα του επαναξοπλισμού της Ευρώπης και το σχέδιο Readines που θα κινητοποιήσει έως και 800 δισ. ευρώ για την άμυνα και περιλαμβάνει χρηματοδοτικά μέσα όπως το SAFE, σε στενό συντονισμό με το ΝΑΤΟ, λέγοντας ότι «η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στις μεταβαλλόμενες μορφές πολέμου» και ότι «πρέπει να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε σε πραγματικό χρόνο».
Η ίδια εξήγησε τους στόχους της αμυντικής θωράκισης μέσα από τρεις άξονες. «Το πρώτο αφορά τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας. Αναφέρομαι σε πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες όπως η Eastern Flank Watch και το Τείχος κατά των Drones. Το Τείχος κατά των Drones είναι η απάντησή μας στη νέα πραγματικότητα του πολέμου».
Εργαλείο και για τη μετανάστευση
«Το “Τείχος κατά των Drones” (Drone Wall) θα επιτηρεί και θα προστατεύει τους ουρανούς, τις θάλασσες και το έδαφος των ανατολικών μας μελών. Αλλά δεν αφορά μόνο τα ανατολικά σύνορα. Χρειαζόμαστε προσέγγιση 360 μοιρών. Το αντι-drone σύστημα θα αποτελέσει ασπίδα για ολόκληρη την Ένωση, συμπεριλαμβανομένου και του Νότιου Μετώπου. Και πρέπει να σχεδιαστεί ώστε να καλύπτει ένα ευρύ φάσμα προκλήσεων: από την ανταπόκριση σε φυσικές καταστροφές, έως την αντιμετώπιση του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος. Από την παρακολούθηση της εργαλειοποιημένης μετανάστευσης, έως τον έλεγχο του ρωσικού σκιώδους στόλου. Τα αυτόνομα συστήματα βρίσκονται στο επίκεντρο της ασφάλειας του 21ου αιώνα. Και η Ευρώπη πρέπει να είναι στην αιχμή», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν.
Το δεύτερο σημείο αφορά τις κρίσιμες αμυντικές ικανότητες. Όπως είπε η Πρόεδρος «έχουμε ήδη εντοπίσει εννέα κρίσιμες ικανότητες -από την αντιαεροπορική άμυνα, έως τον κυβερνοπόλεμο και τον ηλεκτρονικό πόλεμο. Για καθεμία, θα δημιουργήσουμε ‘Συλλογικούς Συνασπισμούς Ικανοτήτων’ -ομάδες κρατών μελών που θα δεσμευτούν να παραδώσουν από κοινού».
Στο τρίτο σημείο η ίδια αναφέρθηκε στην ισχυρή ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, λέγοντας πως «μπορούμε να βασιζόμαστε στη δική μας παραγωγική βάση, ειδικά σε περιόδους κρίσης». «Για τον λόγο αυτό, τουλάχιστον 65% κάθε έργου που χρηματοδοτείται από το SAFE πρέπει να εδρεύει εντός της Ένωσης. Τα ευρωπαϊκά κονδύλια πρέπει να αποδίδουν στην ευρωπαϊκή οικονομία. Αλλά πέρα από τη χρηματοδότηση, πρέπει να άρουμε και τα εμπόδια που περιορίζουν τη βιομηχανία μας», δήλωσε, κάνοντας αναφορά στο Defence Omnibus, το νέο σχέδιο δράσης για την πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες και την ενίσχυση της καινοτομίας στην ευρωπαϊκή βιομηχανία με κάθε δυνατό τρόπο.
