Τον συνολικό σχεδιασμό και τη στρατηγική της για την ενίσχυση και βελτίωση των υποδομών της χώρας παρουσίασε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, στο Συνέδριο του Συνδέσμου Ελληνικών Εταιρειών – Γραφείων Μελετών (ΣΕΓΜ).
Μέσα από τις τοποθετήσεις τους, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας, ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Νίκος Ταχιάος και ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών Δημήτρης Αναγνώπουλος, τόνισαν τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν οι μελετητές και οι μελετητικές εταιρείες στον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση των έργων υποδομής, ενσωματώνοντας τεχνολογία, αειφορία και καινοτομία σε κάθε στάδιο της διαδικασίας.
Η σημασία της τεχνολογίας και του αειφόρου σχεδιασμού για το μέλλον των υποδομών και της ανάπτυξης βρέθηκαν στο επίκεντρο της ομιλίας του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρίστου Δήμα.
Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών υπογράμμισε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μια τροχιά σταθερής και πολυδιάστατης αναπτυξιακής δυναμικής, όπου οι υποδομές αποτελούν θεμέλιο λίθο της εθνικής στρατηγικής για βιώσιμη ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή και τεχνολογικό εκσυγχρονισμό. Στο πλαίσιο αυτό, οι μελετητικές και συμβουλευτικές εταιρείες καλούνται να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο ως φορείς σύλληψης, τεκμηρίωσης και διασφάλισης της ποιότητας των έργων.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Από το πρώτο σχέδιο μέχρι την τελική κατασκευή, η συμβολή σας διατρέχει οριζόντια κάθε στάδιο του κύκλου ζωής του έργου. Πρόκειται για μια σύνθετη εργασία που απαιτεί διατομεακές συνέργειες και ενισχύει τους δεσμούς ανάμεσα στον μελετητικό και συμβουλευτικό κλάδο».
Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών αναφέρθηκε επίσης στη σημασία της τεχνολογίας και της ψηφιακής μετάβασης, όπως η μοντελοποίηση των έργων (BIM – Building Information Modeling), οι γεωχωρικές εφαρμογές και τα ευφυή συστήματα διαχείρισης έργων.
«Τα εργαλεία αυτά προσφέρουν νέες τεχνικές και επιχειρησιακές δυνατότητες που συμβάλλουν στην παραγωγή έργων σε λιγότερο χρόνο και με εξοικονόμηση πόρων. Αντίστοιχα, η τεχνολογική εξέλιξη επηρεάζει δυναμικά και τον τομέα των Μεταφορών, με την ενσωμάτωση καινοτόμων λύσεων, όπως τα ευφυή συστήματα μεταφορών (ITS), η αυτόνομη οδήγηση, η ηλεκτροκίνηση, οι τεχνολογίες εναλλακτικών καυσίμων και η ψηφιοποίηση των δικτύων», συμπλήρωσε ο κ. Δήμας.
Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών επεσήμανε πως ο αειφόρος σχεδιασμός περιλαμβάνει αρχές όπως η ενεργειακή αποδοτικότητα, η αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), η ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και ο περιορισμός του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
«Αυτές οι αρχές αποτελούν θεμελιώδη κριτήρια στον σχεδιασμό των έργων που δρομολογεί και υλοποιεί το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών», τόνισε ο κ. Δήμας, εκφράζοντας τη βούληση να συνεχιστεί η άμεση συνεργασία μεταξύ του ΣΕΓΜ και του Υπουργείου.
«Επιδιώκουμε να διατηρήσουμε αυτόν τον ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με την κοινότητα των μελετητών, γιατί έτσι πιστεύουμε ότι θα αντιμετωπίσουμε καλύτερα τις σύνθετες και μεγάλες προκλήσεις στο πεδίο της παραγωγής δημόσιων έργων», κατέληξε στην τοποθέτησή του ο κ. Δήμας.
Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Νίκος Ταχιάος στον χαιρετισμό του, στο δείπνο που ακολούθησε το συνέδριο, αναφέρθηκε στη συνεργασία με τους εκπροσώπους των μελετητών και των γραφείων μελετών, και στις βασικές αρχές με τις οποίες το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προσεγγίζει τις επισημάνσεις και τα αιτήματά τους.
Ο κ. Ταχιάος ανέδειξε τη σημασία των μελετών στην εκτέλεση των έργων υποδομής, επισημαίνοντας ότι «οι Κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη έχουν μετατρέψει την Ελλάδα σε ένα πολύ μεγάλο εργοτάξιο». Αναφέρθηκε στα πιο σημαντικά έργα που είτε υλοποιούνται είτε έχουν ήδη ολοκληρωθεί, όπως η ολοκλήρωση του Μετρό Θεσσαλονίκης και η επέκτασή του προς Καλαμαριά, η παράδοση του αυτοκινητόδρομου Ε65 το 2026, καθώς και η παράδοση του αυτοκινητόδρομου Πάτρα – Πύργος σε δύο χρόνους: μέχρι το τέλος Ιουλίου 2025 το τμήμα από τον Αλισσό έως τον Πύργο και μέχρι τον Νοέμβριο 2025 το τμήμα από το Μιντιλόγλι έως τον Αλισσό. Επιπλέον, αναφέρθηκε στη συμβασιοποίηση του τρίτου και μεγαλύτερου τμήματος κατασκευής του ΒΟΑΚ (Χανιά – Ηράκλειο), καθώς και στο αεροδρόμιο του Καστελλίου, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημασία των συνοδών οδικών, υδραυλικών και αντιπλημμυρικών έργων.
Ο Υφυπουργός Υποδομών, στη συνέχεια, επεσήμανε την επιλογή των σύγχρονων χρηματοδοτικών εργαλείων με τα οποία εκτελούνται και λειτουργούν τα δημόσια έργα, δηλαδή των Παραχωρήσεων και των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), επικαλούμενος το έργο της Υπερυψωμένης Λεωφόρου (Flyover) στη Θεσσαλονίκη, το οποίο «ξεκίνησε πριν ενάμιση χρόνο και τρέχει με μοναδικούς ρυθμούς για να παραδοθεί στην ώρα του, τον Μάιο του 2027». Τόνισε, δε, ότι η εκτέλεσή του με μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων διασφαλίζει την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων.
Ακόμα, ο Υφυπουργός κ. Ταχιάος σημείωσε ότι «σήμερα υπάρχει πολύ μεγάλη ταύτιση απόψεων» μεταξύ των μελετητών και των γραφείων μελετών κάτι το οποίο χαρακτήρισε ως ωρίμανση του κλάδου. Έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι «τα μητρώα μελετών υπάρχουν για να πιστοποιούν, όχι για να ρυθμίζουν την αγορά ή να επιβαρύνουν τους φορείς είτε πρόκειται για φυσικά πρόσωπα είτε για εταιρείες», ενώ διευκρίνισε ότι και η πληροφορική πρέπει να διευκολύνει το Δημόσιο, χωρίς να αυξάνει τη γραφειοκρατία. Ο κ. Ταχιάος δεσμεύτηκε για βελτιωτικές παρεμβάσεις που θα γίνουν στο θεσμικό πλαίσιο έως τον Δεκέμβριο, καθώς αυτό σχεδιάστηκε την προηγούμενη δεκαετία σε ένα εντελώς διαφορετικό οικονομικό περιβάλλον, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι είναι «ανοιχτός ακόμα και σε ριζοσπαστικές αποφάσεις», ενώ διαβεβαίωσε ότι και οι υπηρεσίες του Υπουργείου αντιμετωπίζουν τα προβλήματα με διαθεσιμότητα και ανοιχτό πνεύμα.
Ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών Δημήτρης Αναγνώπουλος περιέγραψε τις προκλήσεις κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού και της υλοποίησης των έργων, που μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν την ανάγκη για νέους μηχανικούς, την ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, τους περιορισμούς του θεσμικού πλαισίου, την εύρεση χρηματοδότησης και την αποτελεσματική παρακολούθηση και συντήρηση των έργων.
Ιδιαίτερη μνεία έκανε ο κ. Αναγνώπουλος στην παράμετρο της κλιματικής κρίσης λέγοντας ότι τα έργα υποδομής πρέπει να ενσωματώνουν προδιαγραφές για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, όπως έργα αντιπλημμυρικής και αντιπυρικής προστασίας, ανθεκτικές υποδομές μεταφορών και ενέργειας, καθώς και χρήση βιώσιμων και ανθεκτικών υλικών.
Ο κ. Αναγνώπουλος τόνισε τη σημασία της συνεργασίας με τον μελετητικό κόσμο για τον σχεδιασμό και την ωρίμανση έργων.
Όπως είπε: «Η συνεργασία με τον μελετητικό κόσμο, που εκπροσωπείται εδώ από τον ΣΕΓΜ, είναι θεμελιώδης. Εσείς είστε οι πρώτοι που «πιάνετε το μολύβι» και δίνετε σχήμα και προδιαγραφές στα έργα του αύριο. Και για αυτό, η σχέση μας πρέπει να είναι συνεχής, δομημένη και παραγωγική. Σε κάθε περίπτωση, η απόδοση της δικής σας πολύπλευρης εμπειρίας σε ένα μεγάλο εύρος σύνθετων και απαιτητικών έργων σε όλη την επικράτεια αλλά και το εξωτερικό, προσδίδουν υπεραξία και υποστηρίζουν το έργο του Υπουργείου για τον σχεδιασμό και τη βέλτιστη ωρίμανση έργων, επιτυγχάνοντας δραστική μείωση προβλημάτων κατά την κατασκευή αλλά και των αναγκών στη φάση συντήρησης».
