Δημοσιεύτηκε στην ψηφιακή εφημερίδα Ipaper
του Βαγγέλη Πετριτζίκη
Μέλους Κ.Ε. ΠΑΣΟΚ – Ψυχολόγου
Το άσυλο δεν είναι πρόσχημα ατιμωρησίας. Είναι εγγύηση ελευθερίας. Ο ρόλος του είναι να προστατεύει τη γνώση από τον αυταρχισμό – όχι να την υπονομεύει με τη σιωπή απέναντι στη βία.
Η δήθεν λύση της πανεπιστημιακής αστυνομίας αποδείχθηκε φιάσκο: ένα επικοινωνιακό εργαλείο χωρίς κοινωνική νομιμοποίηση και χωρίς θεσμική ρίζωση. Απέτυχε γιατί ποτέ δεν σχεδιάστηκε για να ενισχύσει την ακαδημαϊκή κοινότητα· σχεδιάστηκε για να τη φοβίσει.
Το πανεπιστήμιο οφείλει να είναι ένας ζωντανός οργανισμός που αναπνέει μαζί με την κοινωνία και εξελίσσεται σύμφωνα με τις ανάγκες της. Δεν μπορεί να μένει στάσιμο, ούτε να λειτουργεί με όρους παρελθόντος. Απαιτείται ένας ακαδημαϊκός χώρος ανοιχτός, δημοκρατικός, ασφαλής, εξωστρεφής και δίκαιος – ένα ίδρυμα που θέτει στο επίκεντρο τον άνθρωπο, τη γνώση και την κοινωνική αποστολή του.
Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόσβαση πρέπει να είναι ανοιχτή αλλά και ασφαλής. Η ύπαρξη ψηφιακής κάρτας εισόδου, η διαφανής διαχείριση επισκεπτών και η παρουσία υπηρεσιών φύλαξης με εκπαιδευμένο προσωπικό, το οποίο υπάγεται στις πανεπιστημιακές αρχές, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την προστασία της κοινότητας, χωρίς να θίγεται η αυτονομία της. Ένας τέτοιος θεσμός δεν διοικείται με διαταγές, αλλά με συναινέσεις, διαλόγους και συλλογικές διαδικασίες που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα και τη νομιμοποίησή του.
Παράλληλα, είναι αναγκαία η εξωστρέφεια και η ουσιαστική σύνδεση με την κοινωνία. Η διασύνδεση με την αγορά εργασίας, τα ερευνητικά κέντρα και την τοπική κοινότητα καθιστά το ίδρυμα φορέα ανάπτυξης και καινοτομίας.
Τέλος, η ισότητα ευκαιριών και η αξιοκρατία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός υγιούς ακαδημαϊκού περιβάλλοντος. Η φοιτητική μέριμνα, με ενίσχυση της στέγασης, της σίτισης και των υποτροφιών, προσφέρει τις προϋποθέσεις για ουσιαστική συμμετοχή στη μάθηση, ανεξαρτήτως κοινωνικής ή οικονομικής καταγωγής.
Η κρίση του δημόσιου πανεπιστημίου δεν μπορεί να επιλυθεί με κατασταλτικά μέτρα και αστυνόμευση στους διαδρόμους της γνώσης. Θα ξεπεραστεί μόνο όταν το πανεπιστήμιο ξαναγίνει χώρος εμπιστοσύνης – και κυρίως, ελπίδας. Όταν ξαναγίνει κοινότητα μάθησης, ελευθερίας και προοπτικής. Τότε και μόνο τότε, θα μπορούμε να μιλάμε για ένα ίδρυμα αντάξιο του ρόλου του στο σήμερα και το αύριο.
