Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Γιάννη Καντέλη
Ύστερα από ένα δεκαήμερο ανατροπών στην υπόθεση των Τεμπών η κυβέρνηση καταφέρνει να πάρει μία πρώτη ανάσα από την πίεση που δέχθηκε επί δύο και πλέον μήνες, ευελπιστεί να αντιστρέψει σταδιακά, αλλά σταθερά, το κλίμα που καλλιεργήθηκε από την αντιπολίτευση και εστιάζει στην παραγωγή απτού έργου όσον αφορά τη λειτουργία και την ασφάλεια του σιδηρόδρομου.
Τρία είναι τα κρίσιμα γεγονότα που διαψεύδουν τα όσα κυριάρχησαν στο δημόσιο διάλογο, εκθέτοντας τους κύριους εκφραστές του αφηγήματος περί συγκάλυψης.
Η αρχή έγινε με την πιστοποίηση της γνησιότητας των βίντεο που δείχνουν την πορεία της εμπορικής αμαξοστοιχίας και αποδεικνύουν ότι δεν μετέφερε άγνωστο φορτίο στα ανοιχτά βαγόνια. Ακολούθησε η αποκάλυψη του πορίσματος Δέδε, το οποίο είχε παραγγείλει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας και παραδόθηκε στον ανακριτή ήδη από τις αρχές του 2024, γνωμοδοτώντας πως η πυρόσφαιρα μπορεί να προκλήθηκε από τα έλαια σιλικόνης. Κάτι που γνώριζε ο πρόεδρος του ΔΣΑ, Δημήτρης Βερβεσός, αφού ήταν αυτός που το παρέδωσε στον κ. Μπακαΐμη, αλλά δημοσίως υποστήριζε τα αντίθετα αποκρύπτοντας τα αποτελέσματα του πορίσματος. Και ο τρίτος σταθμός αυτής της πορείας είναι τα τραγελαφικά που έγιναν αυτή την εβδομάδα με τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ και τις αποκαλύψεις από ερευνητές του πανεπιστημίου της Γάνδης. Όπως δήλωσαν ουδέποτε κλήθηκαν να διερευνήσουν το δυστύχημα και ουδέποτε πραγματοποίησαν οποιαδήποτε προσομοίωση για λογαριασμό του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, προσθέτοντας πως το πανεπιστήμιο περιλαμβάνεται στο πόρισμα «με παραπλανητικό τρόπο, ώστε να φαίνεται ότι εγκρίνουμε όσα περιλαμβάνονται σε αυτήν, κάτι που στην πραγματικότητα δεν ισχύει».
Συνεργάτες του πρωθυπουργού, περιγράφοντας την αλληλουχία των γεγονότων τονίζουν πως με τα όσα έρχονται στο φως «καταρρέει το αφήγημα της συγκάλυψης», υπό το βάρος του οποίου η κυβέρνηση βρέθηκε στα σχοινιά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης «παραπλάνησαν την κοινή γνώμη». Σε αυτή τη διαδρομή κομβικό ρόλο έπαιξαν πρόσωπα που τώρα ερευνώνται από τη Δικαιοσύνη για το αν διαθέτουν πράγματι τα προσόντα ώστε να εμφανίζονται ως «πραγματογνώμονες». «Γεννώνται ερωτήματα γι’ αυτούς οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ που εμφανίζονται εδώ και πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ως «ειδικοί και πραγματογνώμονες» και είναι εγγεγραμμένοι σε άλλα ταμεία από αυτά τα οποία είναι εγγεγραμμένοι αντίστοιχα οι μηχανικοί», σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη φωτογραφίζοντας τον κ. Λακαφώση, ο οποίος τους τελευταίους δύο μήνες παρελαύνει από τους τηλεοπτικούς δέκτες υποστηρίζοντας τη θεωρία του παράνομου φορτίου, αλλάζοντας σταδιακά τον όγκο και το σημείο που βρισκόταν αυτό πάνω στην εμπορική αμαξοστοιχία. Δεν παραλείπουν, ορισμένες πηγές, να θέτουν ερωτήματα για το ρόλο που έπαιξε στο συγκεκριμένο κομμάτι του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ το νούμερο δύο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων, αφού ο κ. Ακού ήταν αυτός που επέμεινε να μπει το συγκεκριμένο κομμάτι, παρά τα ερωτήματα που έθεσε τότε ο κ. Παπαδημητρίου. Η κυβέρνηση δεν θέλει να διαταραχθούν οι σχέσεις με έναν ευρωπαϊκό οργανισμό, που επιβλέπει, μάλιστα, την επίλυση των προβλημάτων στην Ελλάδα. Ωστόσο, μετά την αλλαγή ηγεσίας την προηγούμενη εβδομάδα, υποστηρίζουν πως θα διερευνηθεί ο ρόλος του.
«Αποδεικνύεται σταδιακά ότι πρόκειται για αντιστροφή συγκάλυψη. Τη συγκάλυψη της αλήθειας από την αντιπολίτευση», είναι η φράση που χρησιμοποιούν, πλέον, όλα τα κυβερνητικά στελέχη και θα αποτελέσει το επόμενο διάστημα τη βασική αιχμή της αντεπίθεσης προς τα άλλα κόμματα. Τα ευρήματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων επιβεβαιώνουν την αντιστροφή του κλίματος, αποδεικνύοντας, παράλληλα, πως θα απαιτηθεί χρόνος για να πειστεί η ελληνική κοινωνία για το μέγεθος «της εξαπάτησης και του αποπροσανατολισμού που επιχείρησε η αντιπολίτευση σε συνεργασία με ορισμένα μέσα ενημέρωσης», όπως σημειώνουν στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου.
Στη μέτρηση της MRB η αναφορικά με την υπόθεση των Τεμπών, έχει υποχωρήσει το ποσοστό όσων βλέπουν συγκάλυψη (71,8% από 75,2% που ήταν τον Μάιο) και, αντιστοίχως, το ποσοστό όσων βλέπουν διαφάνεια ανέβηκε στο 21,2% από το 17,8%. Σύμφωνα με την ίδια μέτρηση, σε σχέση με την τραγωδία στα Τέμπη, το σοβαρότερο θέμα είναι οι παραλείψεις/αστοχίες/αιτίες που προκάλεσαν το δυστύχημα και προϋπήρχαν (41,2%), το ότι πιθανά δεν έχει εξασφαλιστεί ακόμα η ασφάλεια των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα (29,6%) και οι διαδικασίες που τηρήθηκαν μετά το δυστύχημα από όλους τους εμπλεκόμενους θεσμούς (25,9%). Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι θα απαιτηθεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ώστε η επίδραση της αποκάλυψης των τουλάχιστον αντιφατικών πορισμάτων για τα Τέμπη να περιορίσει τη δημοκοπική εκτίναξη που παρουσιάζουν αντισυστημικά κόμματα που πρωταγωνίστησαν σε αυτή την προσπάθεια, όπως η Πλεύση Ελευθερίας και η Ελληνική Λύση.
Τα βήματα για τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρόμου
Στο κυβερνητικό επιτελείο αναγνωρίζουν ότι αυτό που θα διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην προσπάθεια της κυβέρνησης να την ακούσουν ξανά οι πολίτες για το συγκεκριμένο θέμα και να πειστούν για την ειλικρινή πρόθεση της να εκσυγχρονιστεί ο σιδηρόδρομος, ώστε να μην ξαναζήσουμε κάτι παρόμοιο, είναι να παρουσιάσει σε σύντομο χρονικό διάστημα έργο που θα επιβεβαιώνει πως κάτι αλλάζει προς τη σωστή κατεύθυνση. Το βάρος έχει πέσει στον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών Κώστα Κυρανάκη, ο οποίος έχει δεσμευτεί πως το επόμενο τρίμηνο οι αλλαγές θα είναι ορατές σε όλους. Πρώτο βήμα είναι η ανασυγκρότηση της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, καθώς αυτή την εβδομάδα θα ανακοινωθεί η νέα διοίκηση της Ανεξάρτητης Αρχής, αφού η θητεία της προηγούμενης έχει ολοκληρωθεί εδώ και δύο χρόνια. Παράλληλα, θα παρουσιαστούν νέα τεχνολογικά μέσα για να κάνει πιο αποτελεσματικά τη δουλειά της που είναι η ορθή λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου. Επίσης, θα γίνουν fast track προσλήψεις για να καλυφθούν οι απαραίτητες θέσεις με ανθρώπους που θα έχουν την εμπειρία και τις γνώσεις για να χειριστούν τα νέα ψηφιακά εργαλεία και αναβαθμίσουν τη λειτουργία της ΡΑΣ.
Ακολουθεί στο υπουργικό συμβούλιο της 28ης Απριλίου η παρουσίαση του νομοσχεδίου που έχει ετοιμάσει ο κ. Κυρανάκης, σε συνεργασία με τον Αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη, για το νέο πλαίσιο λειτουργίας του σιδηρόδρομου.
Αμέσως θα λειτουργήσει η νέα εταιρεία που θα προέλθει από τη συγχώνευση ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΟΣΕ και θα περιλαμβάνονται μέτρα για την καλύτερη λειτουργία του δικτύου. Θα επανέλθει ο προϊστάμενος αμαξοστοιχίας, θα δημιουργηθεί πανελλαδικό κέντρο ασφαλείας που θα ελέγχει τα τοπικά κέντρα τηλεδιοίκησης. Εντός τριών μηνών θα λειτουργήσει το σύστημα γεωεντοπισμού των συρμών με απόκλιση πέντε εκατοστών. Πρόκειται για μία ψηφιακή πλατφόρμα που θα είναι προσβάσιμη σε όλους τους πολίτες, οι οποίο θα έχουν ανά πάσα στιγμή πρόσβαση στην κίνηση των τρένων. Στο ίδιο διάστημα υπάρχει η πρόθεση να προχωρήσει η αξιολόγηση του προσωπικού με ψυχομετρικά τεστ που θα γίνουν υπό την επίβλεψη του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας που έχει τη μεγαλύτερη εμπειρία, από την εκπαίδευση πιλότων για τις πιο ακραίες συνθήκες. «Στρατιωτική πειθαρχία» θα υπάρξει και στη συνέχεια, καθώς μετά από κάποιο λάθος, ο υπάλληλος που το έκανε θα στέλνεται για επανεκπαίδευση και στο τρίτο λάθος θα προβλέπεται η απόλυση του. Θα υπάρξει, επίσης, μελέτη για την αναθεώρηση του κανονισμού κίνησης που παραμένει ίδιος από το 1960, με τους σταθμούς να επικοινωνούν μεταξύ τους με τηλεγραφήματα για την κίνηση στο δίκτυο. Πλέον, «μπαίνουμε στην ψηφιακή εποχή», όπως σημειώνει αρμόδια πηγή για τα νέα συστήματα που θα τεθούν σε λειτουργία.