Οι πρόσφατες εμπορικές αποφάσεις της νέας προεδρίας Τραμπ φέρνουν ισχυρούς τριγμούς στις ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, με αιχμή τη φέτα και το ελαιόλαδο. Η επιβολή δασμών σε εμπορικά προϊόντα και τρόφιμα από τις ΗΠΑ δημιουργεί νέα δεδομένα στην αγορά.
Φέτα και ελαιόλαδο στο στόχαστρο των δασμών
Οι ΗΠΑ αποτελούν σταθερά τον 5ο μεγαλύτερο προορισμό για τα ελληνικά εξαγώγιμα προϊόντα, με την αξία των εξαγωγών να φτάνει το 2024 τα 2,41 δισ. ευρώ. Από αυτά, το ελαιόλαδο και η φέτα αποτελούν δύο από τα σημαντικότερα προϊόντα:
-
Το ελληνικό ελαιόλαδο βρέθηκε στην 8η θέση των εξαγώγιμων προϊόντων προς ΗΠΑ, με εξαγωγές ύψους 74,89 εκατ. ευρώ.
-
Η φέτα και τα υπόλοιπα γαλακτοκομικά προϊόντα έφτασαν τα 74,92 εκατ. ευρώ, στην 7η θέση της λίστας.
Η επιβολή πρόσθετων τελωνειακών επιβαρύνσεων στα δύο αυτά προϊόντα αναμένεται να δημιουργήσει πιέσεις στις τιμές λιανικής στις ΗΠΑ, ενώ ενδέχεται να οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης ή μεταστροφή εισαγωγέων σε άλλες προέλευσης προϊόντα.
Ελληνικές εξαγωγές: Πώς διαμορφώνεται το τοπίο
Παρά το δυσμενές διεθνές περιβάλλον, το εμπορικό ισοζύγιο με τις ΗΠΑ παραμένει πλεονασματικό (εξαίρεση το 2022 λόγω αυξημένων εισαγωγών καυσίμων), με τον όγκο διμερούς εμπορίου να φτάνει τα 4,573 δισ. ευρώ το 2024, αυξημένος κατά 26,3% σε σύγκριση με το 2023.
Ωστόσο, οι πρόσφατοι δασμοί στην ευρωπαϊκή αγροδιατροφή έρχονται να απειλήσουν την πορεία αυτή. Τα προϊόντα όπως το ελαιόλαδο, που είχε μέχρι σήμερα καλή σχέση ποιότητας/τιμής στην αμερικανική αγορά, ενδέχεται να χάσουν έδαφος.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ:
-
Το ελαιόλαδο αποτελεί ένα από τα 10 κορυφαία ελληνικά βιομηχανικά εξαγόμενα προϊόντα στις ΗΠΑ.
-
Η φέτα και τα λοιπά γαλακτοκομικά συγκαταλέγονται επίσης στον βασικό εξαγωγικό κορμό της χώρας.
Ο κίνδυνος για τις μικρομεσαίες εξαγωγικές επιχειρήσεις
Οι μικρομεσαίοι παραγωγοί που εξάγουν προϊόντα ΠΟΠ όπως η φέτα ή εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, είναι αυτοί που πιθανώς θα δεχθούν το μεγαλύτερο πλήγμα. Οι δασμοί αυξάνουν το τελικό κόστος των προϊόντων, και σε μια ανταγωνιστική αγορά όπως αυτή των ΗΠΑ, η παραμικρή διαφορά στην τιμή μπορεί να αποβεί καθοριστική.
