Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Υποχωρούν μέρα με την ημέρα οι υποθέσεις εργασίας για τα αίτια του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών παραμένοντας αταλάντευτο το κυριότερο ζητούμενο, ο προσδιορισμός και η έναρξη της δίκης. Η αμφισβήτηση των ιδιωτών εμπειρογνωμόνων, σε συνδυασμό με την έλλειψη ουσιαστικών στοιχείων από το σημείο της μοιραίας σύγκρουσης των δύο τρένων λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 στον Ευαγγελισμό της Λάρισας, επιφέρει βαρύτατα πλήγματα στην αξιοπιστία όσων επί 25 μήνες «κρατούν ανοιχτή» τη δικογραφία των 57 νεκρών και των δεκάδων τραυματισμένων.
Ανοιχτά πλέον συγγενείς θυμάτων αμφισβητούν τους ειδικούς επικαλούμενοι εκθέσεις άλλων οι οποίες δεν αναφέρονται σε ύπαρξη καυσίμων στην εμπορική αμαξοστοιχία ενώ ο υπουργός Δικαιοσύνης Γ. Φλωρίδης και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης επιτίθενται στον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Δημήτρη Βερβεσό λέγοντας ότι απέκρυψε στοιχεία έρευνας που ο ίδιος είχε παραγγείλει με πολιτική πρόθεση να μειώσει την κυβέρνηση.
Σε αυτόν τον ιδιότυπο θεσμικό πόλεμο εισέρχονται ο ένας μετά τον άλλοι βουλευτές και στελέχη της αντιπολίτευσης εκφυλίζοντας τον δημόσιο διάλογο και «καίγοντας» στοιχεία της υπόθεσης πριν ακόμη εκδοθεί και σταλεί στον ειδικό εφέτη ανακριτή η δεύτερη επίσημη έκθεση κρατικής αρχής, δηλαδή του Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Για την πρώτη, του εθνικού οργανισμού διερεύνησης ατυχημάτων (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) δεν μιλά κανείς… δυνατά καθώς ο εποπτευόμενος από το Δημόσιο φορέας στα αποτελέσματα του που παρουσίασε προ εβδομάδων, στις 28 Φεβρουαρίου, κάνει λόγο για ποσότητα καυσίμου 3-4 τόνων στο εμπορικό τρένο, το κατερχόμενο κανονικά από τη Θεσσαλονίκη που συγκρούστηκε με το ανερχόμενο λανθασμένα από την καθοδική γραμμή.
Οι αμφιβολίες
Τα όσα βέβαια έρχονται αυτές τις μέρες στο φως της δημοσιότητας, δεν είναι καινούρια. Οι εργαζόμενοι στον ΟΣΕ και τη Hellenic Train οι οποίοι θρηνούν 11 νεκρούς στο δυστύχημα, ήγειραν από τότε αντιρρήσεις για τα όσα ακούγονταν επιμένοντας ότι τα πράγματα ήταν πιο απλά. Εν προκειμένω στις 6 Μαρτίου 2023 υποστήριζαν ότι με την ισχυρή μετωπική σύγκρουση η θερμοκρασία ξεπέρασε το όριο αυτανάφλεξης, έσπασε το δοχείο, εκτοξεύτηκαν τα λάδια συνολικού όγκου 5 τόνων και των 2 ηλεκτραμαξών και τα τρένα πήραν φωτιά δημιουργώντας αυτό το τεράστιο «μανιτάρι».
Ο καθηγητής Λιόλιος
Ο κ. Θεόδωρος Λιόλιος, καθηγητής πυρηνικής φυσικής και Διευθυντής τομέα Φυσικών Επιστημών των στρατιωτικών σχολών, εμμένει στην αρχική του θέση ότι το καύσιμο δεν ήταν η αιτία της φωτιάς και η ανάφλεξη προήλθε από διαρροή αερίων. «Επί 25 χρόνια διδάσκω τις εκρήξεις. Ήταν απλό να καταλάβω ότι δεν έγινε έκρηξη και βλέπω ότι το αναπαράγουν όλοι πλέον. Δεν προκλήθηκε ωστικό κύμα άρα είχαμε ανάφλεξη η οποία συνάδει με διαρροή και ανάφλεξη αερίου» υπογραμμίζει.
Κατά την άποψη του ο σπινθήρας προκλήθηκε από τα καλώδια υψηλής τάσης εξηγώντας ότι ήταν αδύνατο να συνδέονται τα προϊόντα που μετέφερε το εμπορικό τρένο με την ανάφλεξη στο πρώτο βαγόνι. Αναλύοντας το οπτικό υλικό δηλώνει πως πριν τη σύγκρουση ανάβει ένα μικρό φως και έπεται η σύγκρουση. Ξεσπά εστία που εξελίσσεται σε φωτιά επεκταθείσα στο βαγόνι του κυλικείου ωστόσο τα διπλανά βαγόνια μένουν σχεδόν ανεπηρέαστα. Έτσι, υποστηρίζει ότι το υγραέριο ήταν εντός του επιβατικού τρένου και όχι στο εμπορικό και δεν σχετίζεται με χημικά. Τονίζει πως η ανάφλεξη από τη διαρροή ήταν αιτία της ασφυξίας των θυμάτων τα οποία έχασαν τις αισθήσεις τους και δεν κατάφεραν να σωθούν.
Ανάφλεξη
Για τα έλαια του μετασχηματιστή ο κ. Λιόλιος παραθέτει τα εξής: « Είναι λάθος ότι τα έλαια του μετασχηματισμού δεν αναφλέγονται υπό ηλεκτρικό τόξο. Αν διαβάσετε τη σχετική επιστημονική μελέτη εξηγεί πως ένα καλώδιο υψηλής τάσης (παρόμοιας με των «Τεμπών») προκάλεσε έκρηξη ( βραχυκύκλωμα – ηλεκτρικό τόξο) και φωτιά στο μετασχηματιστή της μηχανής ηλεκτροκίνησης ενός τρένου, πως συντηρήθηκε η φωτιά και πόσο δύσκολο ήταν να σβήσει με εξωτερική ρίψη νερού. Έσβησε μόνο όταν οι πυροσβέστες πλησίασαν τον μετασχηματιστή και έριξαν το ειδικό υγρό (SCBA)». Και καταλήγει διαβεβαιώνοντας ότι: «Θα συνεχίσω να ενημερώνω την κοινή γνώμη και να διορθώνω τα σφάλματα των υπολογισμών για την πυρόσφαιρα καθώς και για τις πιθανές πηγές της φωτιάς».
Εργαζόμενοι
Από την πλευρά τους ο πρόεδρος των εργαζόμενων στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ Νίκος Κιουτσιούκης δηλώνει: «Αποζητούμε ό,τι και οικογένειες των 57 θυμάτων…Δεν υπήρχε εύφλεκτο υλικό πάνω στο τρένο. Και το λέω μετά βεβαιότητας, γιατί έχω τη γνώμη των συναδέρφων μου, που ήταν από την πρώτη ημέρα εκεί και τη δεύτερη ημέρα ήμουν και εγώ στον τόπο του δυστυχήματος και δεν μπορώ να διανοηθώ πως 7-8 άτομα διαφορετικών εταιρειών συνέπραξαν μαζί με τους τελωνειακούς υπαλλήλους για να φορτωθούν».
Για τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ
Αναφορικά με το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ περί «αγνώστου εύφλεκτου υλικού» , εκφράζει πάντα αντίθετη άποψη: « Αποκλείεται κάτι τέτοιο, ούτε μία στο εκατομμύριο. Ακόμα και σε μπιτόνια των 20 λίτρων να βάζανε στον θάλαμο μηχανοδήγησης με την είσοδο πλάτους 70 πόντων, αυτό το περιβόητο πτητικό υγρό όπως αναφέρουν οι εμπειρογνώμονες έπρεπε να τοποθετηθούν 125 μπιτόνια. Αν εσείς πιστεύετε ότι μέσα σε ένα τόσο μικρό χώρο μπορούν να τοποθετηθούν 125 μπιτόνια και να μην βρεθεί ούτε ίχνος από αυτά τα μπιτόνια… τότε οι συζητήσεις προσκρούουν στη λογική άσε που δεν θα εξεταστούν καν στο δικαστήριο». Από την άλλη «κάποιος πρέπει να μας εξηγήσει τι έγινε αυτό το πτητικό υγρό, πέταξε και βρέθηκε κάτω, δεν βρέθηκε πάνω στη γραμμή στην οποία έπεσε η εμπορική αμαξοστοιχία, δεν βρέθηκε στην πλαγιά του βουνού όπου οι συγγενείς των παιδιών έχουν βάλει τις φωτογραφίες τους; Γιατί δεν λαμβάνουμε υπόψιν αυτά που λέει το Γενικό Χημείο του Κράτους ότι δηλαδή και οι επιβατάμαξες και οι μηχανές τα υλικά για τα οποία χρησιμοποιούνται για τη βαφή τους και για τη συντήρησή τους έχουν μέσα και υγρά…».
Η έκθεση Δέδε
Στην πραγματογνωμοσύνη του η οποία συντάχθηκε τον Ιανουάριο του 2024 πριν καν συγκροτηθεί ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ο μηχανολόγος – μηχανικός Αν. Δέδες, εντεταλμένος των δικηγορικών συλλόγων, διαπίστωνε με τα δεδομένα εκείνης της εποχής πως : «με τη σύγκρουση λοιπόν η μεγάλη ποσότητα του λαδιού διασκορπίστηκε στο σημείο και αναμίχτηκε εκτοξευόμενο, σαν εκνέφωμα με το οξυγόνο της ατμόσφαιρας. Είχαμε λοιπόν δύο εστίες πυροδότησης η μία στο ύψος των σιδηροτροχιών (κάτω ακριβώς από τους μετασχηματιστές), που πυροδοτήθηκε από τους σπινθήρες της τριβής λόγω τροχοπέδησης και μια δεύτερη πυροδότηση, που έγινε στο εκνέφωμα που είχε κατακλίσει τον χώρο πάνω από τις οροφές, όπου με την αποκοπή του αγωγού παροχής ρεύματος στον παντογράφο δημιουργήθηκε Arc Flash, με αποτέλεσμα να έχουμε την δεύτερη μεγάλη λάμψη, η οποία πυροδότησε το εκρηκτικό μείγμα των παραγώγων χημικών στοιχείων του ελαίου ψύξης μαζί με το οξυγόνο και διατήρησε την λάμψη. Όταν μειώθηκαν τα προϊόντα της καύσης η “μπάλα”, άρχισε σταδιακά να μειώνει την διάμετρό της και τελικά μετά λίγα δευτερόλεπτα κατέπεσε».
Πολυτεχνείο
Από την πλευρά του, ο εφέτης ανακριτής Λάρισας Σ. Μπακαϊμης αναμένει μέσα στον Απρίλιο το πόρισμα του Πολυτεχνείου για την πρόκληση της πυρόσφαιρας. Ο επίκουρος καθηγητής της Σχολής Χηµικών Μηχανικών, Δημήτρης Καρώνης και η ομάδα του, εκτιμάται ότι έχει ολοκληρώσει τη λεπτομερή έκθεση του στην οποία περιέχονται τα αποτελέσματα των ερευνών της ειδικής ομάδας της πυροσβεστικής στο Κουλούρι όπου έχουν συλλεγεί τα συντρίμμια των συρμών, μαζί με τα συμπεράσματα από τη δειγματοληψία του μεταλλουργού επιστήμονα για το εάν και πού εξαπλώθηκε η φωτιά. Επίσης, θα συμπεριλαμβάνει τα στοιχεία γνησιότητας των βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας τα οποία πιστοποιήθηκαν από τα εγκληματολογικά εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ. Έως σήμερα κανένα υλικό από τις κάμερες των 13 σταθμών του ΟΣΕ μεταξύ Θεσσαλονίκης και Λάρισας δεν έχει σταλεί στη Δικαιοσύνη.
