Δημοσιεύθηκε στην έντυπη TODAY PRESS
Ο παγκόσμιος προβληματισμός που προκάλεσαν τα σχέδια του Τραμπ για Καναδά, Παναμά και Γροιλανδία (για αρχή) αντανακλά τη νέα πραγματικότητα στην παγκόσμια τάξη ενός πολυπολικού κόσμου, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η αναβίωση των «αυτοκρατοριών». Έναν αιώνα μετά την κατάρρευση των μεγάλων ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αρκετές δεκαετίες μετά τη διάλυση των υπολοίπων.
Κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, η ιστορία φαίνεται να βρίσκεται σε μια αντίθετη κίνηση. Τρία χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, οι Βρετανοί, στριμωγμένοι ανάμεσα στη «φιλική» επιδρομή των Αμερικάνων, την εχθρική παρουσία των Σοβιετικών και τον ξεσηκωμό των Ινδών, αρχίζουν να εγκαταλείπουν το «πετράδι του στέμματος», την Ινδία, μέσα στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου που άρχιζε.
Οι Βρετανοί, με τα ισχυρά αντανακλαστικά τους, διέκριναν ότι η εποχή τους τελείωνε και το σημαντικό ήταν πλέον να φύγουν αξιοπρεπώς, με την ελπίδα να διατηρήσουν το διεθνές στάτους της Μεγάλης Δύναμης, Το ίδιο που έχει καταλάβει κι επιχειρεί σήμερα ο Τραμπ: να κρατήσει τις ΗΠΑ ως μεγάλο παίκτη μέσα στη σκακιέρα του πολυπολικού κόσμου, μετά την κατάρρευση της Δύσης.
Το 1897, οι Άγγλοι απολάμβαναν την εικόνα μιας αυτοκρατορικής χώρας, που έχει επιβάλει στο ένα τρίτο του πλανήτη τη γλώσσα της, το χρήμα της, τις μηχανές της και τη δικαιοσύνη της (όπως η Αμερική στον 20ο αιώνα). Το να δουν την Αγγλία να υποβιβάζεται στο επίπεδο των άλλων εθνών θεωρείτο αδιανόητο. Κι όμως, οι αντιπρόσωποι του Παναφρικανικού Κογκρέσου έρχονταν να καταγγείλουν μέσα στο Μάντσεστερ τον βρετανικό ιμπεριαλισμό.
Το 1949, ένας άλλος ιμπεριαλισμός, ο Γαλλικός, αναγκάστηκε να παραχωρήσει στα τρία κράτη της Ινδοκίνας την ανεξαρτησία τους, για να διασωθεί. Αλλά, μετά τη στρατιωτική ήττα τους στο Ντιεν Μπιεν Φου, τα τελευταία γαλλικά στρατεύματα εγκαταλείπουν οριστικά την Ινδοκίνα, τον Απρίλιο του 1956. Η εφημερίδα Le Monde σχολίαζε τότε: «Αφού δεν ήμασταν σε θέση να έχουμε μια ανεξάρτητη διπλωματική πολιτική, αφεθήκαμε να οδηγηθούμε από τους συμμάχους μας, τους Αμερικάνους, σε μια κατάσταση, από την οποία δεν μπορούμε σήμερα παρά να αποσυρθούμε, χωρίς μεγαλοπρέπεια».
Μερικά χρόνια μετά, στα τέλη Ιουνίου του 1962, στο Οράν, μέσα στις φλόγες και τα αίματα θα τελειώσει η αυτοκρατορική περιπέτεια της υπερπόντιας Γαλλίας. Την 1η Ιουλίου 1962, ο πληθυσμός της Αλγερίας ψηφίζει μαζικά την ανεξαρτησία της χώρας και η γαλλική παρουσία στην Αλγερία τελειώνει οριστικά.
Αν, όμως, στα μέσα του 20ου αιώνα, οι γαλλικές πολιτικές και στρατιωτικές αρχές δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν στο έλεος ενός κομμουνιστικού κόμματος τα κράτη της Ομοσπονδίας της Ινδοκίνας, στα τέλη του ίδιου αιώνα, η τελευταία αυτοκρατορία που κατέρρευσε ήταν αυτή του πιο ισχυρού Κομμουνιστικού Κόμματος της ιστορίας.
Η σοβιετική αυτοκρατορία κατέρρευσε μπροστά στα μάτια μας το βράδυ των Χριστουγέννων του 1991. Στις 7:30 εκείνη την Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου, τέσσερεις σοβιετικοί στρατιωτικοί της φρουράς του Κρεμλίνου κατέβασαν την κόκκινη σημαία που κυμάτιζε εκεί από το 1917. Η τρίχρωμη ρώσικη σημαία άρχισε να κυματίζει στο Κρεμλίνο, που πέρασε ξανά στη Ρωσία μετά το τέλος της ΕΣΣΔ. Για πολλούς ήταν κάτι το απίστευτο. Κανείς Δυτικός κρεμλινολόγος δεν το είχε προβλέψει καν σαν ενδεχόμενο.
«Ο εικοστός αιώνας μάς επιβεβαίωσε άλλη μια φορά τη φήμη του ὡς αιώνας νεκροθάφτης των αυτοκρατοριών», θα γράψει στη γαλλική Le Monde ο ΖανΠιερ Ῥιοὐ. Με τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους χάθηκαν πολλές αυτοκρατορίες: η Αυστροουγγρική, η Οθωμανική, η Γερμανική, η Τσαρική καi, τέλος, η Ναζιστική. Με την απο-αποικιοποίηση τέλειωσαν και οι υπόλοιπες: η Βρετανική, η Γαλλική, η Βέλγικη και η Ολλανδική, πολύ πριν γίνει η «λεηλασία» της ΕΣΣΔ.
Τώρα, ο 21ος αιώνας μάς επιφυλάσσει νέες εκπλήξεις, καθώς ακούγεται ηχηρά ο γδούπος της πτώσεως της ευρωπαϊκής Δύσης, διαψεύδοντας «άοπλους προφήτες», τους οποίους η ιστορία περιγελά, κατά τον Μακιαβέλλι. Ο Ντόναλντ Τραμμπ, ως νέος Μακιαβέλλι, θέλει να ξαναγράψει, ερήμην της Ε.Ε., τον χάρτη της υδρογείου.
Το σχέδιο της Λέσχης της Ρώμης
Μια εξαίσια νωπογραφία της πολιτικής παρακμής, όπου η αίσθηση της ιστορίας συναντά την πραγματικότητα, μάς δίνει ο Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα (1896-1957) στο μοναδικό βιβλίο του, τον «Γατόπαρδο».
Ο Σικελός αριστοκράτης, με βυζαντινές ρίζες, Λαμπεντούζα, Δούκας της Πάρμα, αναφέρεται στην εποχή που ο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι ενώνει τη Σικελία με την υπόλοιπη Ιταλία και μια νέα τάξη μεσοαστών και τοκογλύφων, χωρίς τη φινέτσα των αληθινών ευγενών, διαδέχεται την παλιά αριστοκρατία.
Ο πρωταγωνιστής του Γατόπαρδου, Δον Φαμπρίτσιο Κορμπέρα, πρίγκιπας της Σαλίνα, βλέποντας τον αργό θάνατο του κόσμου του, όντας στωικός και σνομπ, λέει με πικρία: «Χρειάζονται μεγάλες αλλαγές για να μένουν τα πράγματα πάντα ἴδια»!
Δεν χρειάζεται να έχει κάποιος το «χιούμορ» του Δον Φαμπρίτσιο για να καταλάβει ότι και σήμερα κάτι ανάλογο συμβαίνει. Βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας, μετά από μία «ρωμαϊκή» φιέστα με αρκετό κιτς στο Καπιτώλιο, στην Ουάσιγκτον, έναν μαινόμενο Τραμπ να μεταμορφώνεται από ανήμπορος πλανητάρχης σε φιλόδοξο Αμερικάνο αυτοκράτορα με διάθεση επαναχάραξης της γεωγραφίας.
Και δεν είναι ο μόνος, καθώς πολλοί ηγέτες κουνούν με τα χέρια τους τούς ανάλογους χάρτες τους, Είδαμε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, να το κάνει αυτό επανειλημμένα, ονειρευόμενος το Μεγάλο Ισραήλ. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ἐρντογάν μιλάει συχνά για τη «Γαλάζια Πατρίδα», που είναι ο καημός του, και προσβλέπει στη νέα Οθωμανική αυτοκρατορία. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν θέλει να τελειώνει με το τραύμα από τη στρατηγική ήττα της Περεστρόικα και να αποκαταστήσει την ιστορική Ρωσία.
Η Ε.Ε. βλέπει τον Ευρασιατικό χώρο ως έναν αιώνιο ανταγωνιστή με τεράστιο πλούτο στην κατοχή του, που θέλει να τον ελέγξει ή να τον κατέχει. Αυτό συμβαίνει εδώ και αρκετούς αιώνες. Είναι η σύγκρουση των πολιτισμών. Για άλλη μια φορά ενσταλάζεται η ναζιστική ιδεολογία στις νέες γενιές στην Ευρώπη.
Δεν είναι μυστικό ότι ο Όλαφ Σολτζ, η Ούρσουλα φον ντερ Λάϊιεν, η Αναλένα Μπέρμποκ και ο Ντόναλντ Τασκ είναι απόγονοι Ναζί. Και αυτοί οι άνθρωποι οδηγούν σήμερα την Ε.Ε. σε μια νέα ολοκληρωτική αυτοκρατορία. Πρόκειται! για ένα πολύπλοκο σύστημα : μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, ψευδο-ακαδημαϊκά έργα, πολιτιστικοί οργανισμοί, δεξαμενές σκέψης (think tanks) που διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην Ε.Ε. οι ψευδείς πηγές ειδήσεων παρουσιάζονται ως οι μόνες αληθινές και σχετικές. Το πρόσχημα είναι η «υπεράσπιση της Δημοκρατίας», δηλαδή ο παγκόσμιος Δυτικός ιμπεριαλισμός. Στην ουσία, όλα στρέφονται κατά της Ανατολής, ειδικά της Ρωσίας και της Κίνας, η οποία είναι η πραγματικά νέα, μεγάλη, οικονομική Αυτοκρατορία του 21ου αιώνα, όπως και ήταν μέχρι τις αρχές της νεωτερικής εποχής, πριν από την αποικιοκρατία.
Όταν ο Βενετσιάνος έμπορος Μάρκο Πόλο πήγε στην Κίνα, στα τελευταία χρόνια του 13ου αιώνα, είδε πολλά θαυμαστά πράγματα : τυπογραφία, πυρίτιδα και άνθρακα, γυαλιά όρασης, την πυξίδα κ.ο.κ. Ένα από τα πράγματα που τον εξέπληξαν περισσότερο, όμως, ήταν μια νέα εφεύρεση, που είχε επιβληθεί το 1260 από τον Κουμπλάι Χαν. Ήταν το χαρτονόμισμα! Ο Μάρκο Πόλο δεν πίστευε στα μάτια του, όταν είδε τι έκανε ο Χαν: μια νέα μορφή χρήματος που βασιζόταν μόνο στη δύναμη της κρυπτογραφίας. Ο Μάρκο Πόλο είχε δίκιο να εκπλαγεί τότε, αφού τα μέσα του εμπορίου και της χρηματοδότησης είναι εφευρέσεις με τον ίδιο τρόπο που είναι οι ανακαλύψεις της επιστήμης.
Σήμερα η Κίνα εντυπωσιάζει πάλι με τις ανακαλύψεις της στην Τεχνητή Νοημοσύνη, και όχι μόνο. Η παρουσία της και μόνο έχει ανατρέψει τη μεταπολεμική παγκόσμια τάξη, συν την άνοδο του Παγκόσμιου Νότου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εμφάνιση των υπερηχητικών πυραυλικὠν συστημάτων μεσαίου βεληνεκούς Oreshnik από την πλευρά της Ρωσίας και η κυκλοφορία του νέου μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης DeepSeek από την Κίνα παγιώνουν μια νέα γεωπολιτική ισορροπία μακριά από τη φθίνουσα ισχύ της Δύσης. Χρειάστηκε μόλις η πρώτη εμφάνιση στην αγορά μιας μόνο εφαρμογής “Τεχνητής Νοημοσύνης” από μια κινέζικη εταιρεία, την DeepSeek, για να κλονιστεί η Δυτική αγορά τεχνολογίας -που ήθελαν να την «πουλάνε» σαν «παγκόσμια» προκαλώντας πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια απώλειες σε μια μέρα στους Δυτικούς τεχνολογικούς κολοσσούς.
Επομένως, όλα συντείνουν στο ότι έρχεται μία εναρμόνιση, ένα περιφερειοποιημένο μοντέλο του παγκόσμιου συστήματος για να επιτρέπει την επίλυση των συγκρούσεων μέσω της συνεργασίας, το οποίο, χώρες με αυτοκρατορικό παρελθόν και συγκεντρωτικά καθεστώτα -όπως η Ρωσία, το Ιράν, η Κίνα- προσπαθούν να διαμορφώσουν απέναντι στη Δύση.
Οι χώρες αυτές, καθώς θέλουν να ηγηθούν ξανά στον πρώην αυτοκρατορικό τους χώρο, υιοθέτησαν Δυτικά πρότυπα στην ανάπτυξη της οικονομίας/τεχνολογίας, αποφεύγοντας να εφαρμόσουν τους Δυτικούς θεσμούς που χαρακτηρίζουν τον Δυτικό κοινοβουλευτισμό. Αμφισβητώντας μάλιστα την Δυτική αντίληψη, συνεργάζονται μεταξύ τους κατά της Δύσης, δημιουργώντας εναλλακτικούς στρατηγικούς πόλους.
Τα σχέδια, λοιπόν, του Τραμπ για Καναδά, Μεξικό κ.λπ., την ενίσχυση δηλαδή μιας αμερικάνικης αυτοκρατορίας, που θα έχει εγκαταλείψει τη μονοκρατορία, εναρμονίζονται με αυτήν την πραγματικότητα. Πρέπει, όμως, να πούμε ότι τα σενάρια αυτά βασίζονται σε ένα παλιότερο Σχέδιο της Λέσχης της Ρώμης από το 1974 «για τη δημιουργία 10 βασιλείων»! Μια νέα, τεχνολογική, Φεουδαρχία (Technofeudalism).
