Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε ανακοίνωση-σοκ χθες Τρίτη, λέγοντας πως θέλει οι ΗΠΑ να αποκτήσουν «τον έλεγχο» της Λωρίδας της Γάζας «μακροπρόθεσμα», πρόταση που θα μπορούσε να «αλλάξει την ιστορία» κατά τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Ο αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε επίσης την ιδέα οι κάτοικοι του παλαιστινιακού θυλάκου, που έχει υποστεί ανυπολόγιστη καταστροφή από τον πόλεμο, να πάνε να ζήσουν στην Ιορδανία ή στην Αίγυπτο, παρά την απόρριψη της ιδέας από το Αμάν, το Κάιρο και τους ίδιους τους Παλαιστίνιους.
«Οι ΗΠΑ θα πάρουν τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας και θα κάνουμε δουλειά μ’ αυτή», είπε ο αμερικανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου μετά τη «φανταστική» συνάντησή του με τον κ. Νετανιάχου. Παρομοίασε για ακόμη μια φορά τον παλαιστινιακό θύλακο με «εργοτάξιο κατεδάφισης».
«Θα πάρουμε την ιδιοκτησία και θα αναλάβουμε την ευθύνη για την εξουδετέρωση όλων των επικίνδυνων βομβών που δεν έχουν εκραγεί και όλων των όπλων», συνέχισε τονίζοντας πως η κυβέρνησή του θα φροντίσει να «ισοπεδωθούν», θα «ξεφορτωθεί» τα κτίρια που «έχουν καταστραφεί» και να «αναπτυχθεί» ο παλαιστινιακός θύλακος.
Δεν επεκτάθηκε στο πώς σκοπεύει να το κάνει αυτό, μιλώντας για «μακροπρόθεσμο» σχέδιο. Διαβεβαίωσε πως άλλες χώρες στην περιοχή «λατρεύουν» την ιδέα, χωρίς να αναφερθεί σε κάποια ονομαστικά. Διαβεβαίωσε ακόμη πως το σχέδιο θα φέρει «σταθερότητα» στην περιοχή.
Δεν πρόκειται για απόφαση που πήρε «ελαφρά», ενώ φαντάστηκε ότι ο θύλακος θα μετατραπεί στην «Κυανή Ακτή της Μέσης Ανατολής».
Εμφανώς ευτυχής που του δόθηκε η ευκαιρία να δείξει πόσο καλή είναι η σχέση τους, μολονότι οι δυο τους είχαν διαφωνίες στο παρελθόν, ο κ. Νετανιάχου εξήρε τον κ. Τραμπ, τον «καλύτερο φίλο που είχε ποτέ το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο», κατ’ αυτόν.
Και οι δυο άνδρες εξάλλου διαβεβαίωσαν πως η εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία είναι κάτι που επίκειται, «θα γίνει».
Ο κ. Τραμπ διαβεβαίωσε πως το σχέδιό του «θα δημιουργήσει χιλιάδες επί χιλιάδων θέσεων εργασίας» και «θα είναι κάτι για το οποίο η Μέση Ανατολή θα μπορεί να είναι περήφανη». Ερωτηθείς ποιος θα ζήσει εκεί, είπε πως θα γίνει σπίτι για ανθρώπους «από όλο τον κόσμο».
Ο κ. Νετανιάχου χαρακτήρισε την ιδέα «αντισυμβατική» και «φρέσκια».
Ούτε ο αμερικανός πρόεδρος ούτε ο ισραηλινός πρωθυπουργός απάντησαν στην ερώτηση με ποια νομική βάση θα γινόταν κάτι τέτοιο, που θα ανέτρεπε την πολιτική των ΗΠΑ όσον αφορά το Μεσανατολικό εδώ και δεκαετίες.
Ο αμερικανός πρόεδρος προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και καταδικαστικών δηλώσεων σε διεθνή κλίμακα με την πρότασή του «να καθαριστεί» και «να νοικοκυρευτεί» η Λωρίδα της Γάζας, που συνεπάγεται τη μετεγκατάσταση των κατοίκων της, «ενάμισι εκατομμυρίου» κατ’ αυτόν, σε «πιο ασφαλείς» και «πιθανόν πιο άνετες» περιοχές, όπως στην Ιορδανία ή στην Αίγυπτο – και οι δυο χώρες απέρριψαν κάθε τέτοιο ενδεχόμενο.
Χθες έκανε παρόμοια σχόλια, τονίζοντας πως οι Παλαιστίνιοι θα φύγουν οριστικά από τη Λωρίδα της Γάζας και θα πάνε σε «ωραία σπίτια» όπου θα μπορούν να είναι «ευτυχισμένοι και να μην δέχονται πυρά, να μη σκοτώνονται».
Η κυβέρνηση του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν είχε ταχθεί εναντίον του εκτοπισμού των Παλαιστινίων από τον θύλακο.
Αψηφώντας τις αντιδράσεις, ο αμερικανός πρόεδρος αυξάνει την πίεση και διαβεβαιώνει πως εννοεί να δει την ιδέα -που δεν απέχει πολύ από της προθέσεις παρατάξεων της ισραηλινής άκρας δεξιάς- να υλοποιείται.
Την ερχόμενη Τρίτη θα υποδεχθεί τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα Β΄ στον Λευκό Οίκο. Μίλησε τηλεφωνικά με τον αιγύπτιο ομόλογό του Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι προ ημερών.
Ήδη πριν από τις δηλώσεις-σοκ του αμερικανού προέδρου, ηγετικό στέλεχος της Χαμάς, ο Σάμι Αμπού Ζούχρι, κατακεραύνωσε χθες βράδυ τις δηλώσεις του για τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων, στις οποίες βλέπει «συνταγή για να προκληθεί χάος» στην Εγγύς Ανατολή.
Από την πλευρά του, ο παλαιστίνιος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη, ο Ριάντ Μανσούρ, κάλεσε τους ηγέτες του κόσμου να «σεβαστούν τον πόθο του παλαιστινιακού λαού» να ζήσει στη Λωρίδα της Γάζας.
Η συνάντηση Τραμπ-Νετανιάχου καταγράφτηκε σε κρίσιμη στιγμή, καθώς ξανάρχισαν οι λεπτές έμμεσες διαπραγματεύσεις για τη συνέχιση της εφαρμογής συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός η οποία τέθηκε σε ισχύ τη 19η Ιανουαρίου.
Η Χαμάς ανακοίνωσε χθες «οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση» της «άρχισαν».
Το Ισραήλ από την πλευρά του ανέφερε πως θα στείλει «στα τέλη της εβδομάδας» αντιπροσωπεία στο Κατάρ -το εμιράτο είναι μια από τις τρεις χώρες που μεσολαβούν στις διαπραγματεύσεις, οι άλλες δυο είναι η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ – για τις συνομιλίες.
Στην ίδια τη Λωρίδα της Γάζας, χιλιάδες Παλαιστίνιοι που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους εξαιτίας του πολέμου επωφελήθηκαν από την κατάπαυση του πυρός για να επιστρέψουν στα σπίτια και στη γη τους, αποφασισμένοι να ξαναφτιάξουν ό,τι καταστράφηκε από την αρχή.
Πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι γύρισαν έτσι στο βόρειο τμήμα του θυλάκου, που έχει υποστεί εξαιρετικά εκτεταμένες καταστροφές.
«Ο Τραμπ κι ο Νετανιάχου πρέπει να καταλάβουν την πραγματικότητα του παλαιστινιακού λαού. Είναι λαός ριζωμένος βαθιά στη γη του, δεν πρόκειται να την εγκαταλείψουμε», είπε ο Χατέμ Άζαμ, κάτοικος της Ράφας, στη νότια Λωρίδα της Γάζας.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που προσκλήθηκε στον Λευκό Οίκο μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία την 20ή Ιανουαρίου – τεκμήριο, αν χρειαζόταν κάποιο, του πόσο στενή είναι η σχέση των δυο χωρών.
Οι δυο ηγέτες ορκίστηκαν επίσης πως θα κάνουν το παν προκειμένου το Ιράν να μην αποκτήσει ποτέ πυρηνικό οπλοστάσιο, με τον αμερικανό πρόεδρο να διαμηνύει πως θα ασκήσει «μέγιστη πίεση» στην Τεχεράνη.
Η πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στον στρατό του Ισραήλ και τη Χαμάς επέτρεψε ως τώρα να αφεθούν ελεύθεροι 18 ισραηλινοί όμηροι και σε αντάλλαγμα κάπου 600 Παλαιστίνιοι που κρατούνταν σε ισραηλινές φυλακές, καθώς και να αυξηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια που εισέρχεται στον θύλακο υπό πολιορκία.
Η δεύτερη φάση στη θεωρία θα επιτρέψει την απελευθέρωση των τελευταίων ομήρων και τον οριστικό τερματισμό του πολέμου, έναυσμα του οποίου ήταν η άνευ προηγουμένου έφοδος του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023.
Αφού απελευθερωθούν οι όμηροι κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης, οι μαχητές του ισλαμιστικού κινήματος θα έχουν ακόμη στα χέρια τους κάπου πενήντα ομήρους, ζωντανούς και νεκρούς.
Συνολικά είχαν απαχθεί 251 άνθρωποι κατά τη διάρκεια της εφόδου της Χαμάς, που είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.210 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα.
Οι ευρείας κλίμακας ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων στη Λωρίδα της Γάζας έκτοτε είχαν αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 47.487 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με τα δεδομένα του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, τα οποία χαρακτηρίζονται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ.
