Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδρίασε για να ενημερωθεί από τον Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, Καρίμ Καν, σχετικά με το Νταρφούρ. Η ενημέρωση επικεντρώθηκε στις δικαστικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της δίκης του ‘Αλι Κουσάιμπ, πρώην ηγέτη της πολιτοφυλακής Janjaweed, ο οποίος κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας κατά την περίοδο 2003-2004 στο Νταρφούρ. Οι τελικές αγορεύσεις ολοκληρώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2024, και η απόφαση αναμένεται μέσα στο 2025.
Ο κ. Καν ανέδειξε τις συνεχιζόμενες έρευνες για άλλους υπόπτους με εντάλματα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, συμπεριλαμβανομένου του πρώην Προέδρου του Σουδάν, Όμαρ Αλ Μπασίρ, και άλλων, οι οποίοι φέρονται να απελευθερώθηκαν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης τον Απρίλιο του 2023. Ο κ. Καν επισήμανε ότι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο συνεχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες στην εξασφάλιση της συνεργασίας με το Σουδάν για τον εντοπισμό και τη σύλληψη αυτών των φυγάδων.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ερευνά επίσης εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τον Απρίλιο του 2023 στο Δυτικό Νταρφούρ, όπως δολοφονίες, επιθέσεις σε καταυλισμούς εκτοπισμένων, εγκλήματα λόγω φύλου και εγκλήματα κατά παιδιών.
Ο κ. Καν τόνισε τη σημασία της λογοδοσίας για να σπάσει ο κύκλος ατιμωρησίας στο Σουδάν, καλώντας τις σουδανικές αρχές να ενισχύσουν τη συνεργασία τους με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Ενώ πολλά μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, υποστηρίζουν τις προσπάθειες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, χώρες όπως η Ρωσία και οι ΗΠΑ διατηρούν επικριτική στάση προς το λόγω ερευνών που σχετίζονται με δικές τους ενέργειες ή συμμαχικών τους χωρών.
Η κριτική των ΗΠΑ έχει ενταθεί μετά τις πρόσφατες ενέργειες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για Ισραηλινούς αξιωματούχους, ενώ έχει εισαχθεί νέα νομοθεσία για την αντιμετώπιση των ερευνών και δραστηριοτήτων του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου κατά προσωπικού των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.
Η Δανία και η Σιέρα Λεόνε, εκ μέρους των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας που είναι Κράτη – Μέρη του Καταστατικού της Ρώμης (Γαλλία, Ελλάδα, Γουιάνα, Παναμάς, Δημοκρατία της Κορέας, Σλοβενία, Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία και Σιέρα Λεόνε), εξέδωσαν κοινή δήλωση για την κατάσταση στο Νταρφούρ, στην οποία καταδικάζουν τη συνεχιζόμενη βία και την επιδεινούμενη ανθρωπιστική κρίση στο Νταρφούρ και το υπόλοιπο Σουδάν.
Στην κοινή δήλωση γίνεται ειδική αναφορά σε εγκλήματα που περιλαμβάνουν δολοφονίες, βιασμούς, εγκλήματα κατά παιδιών, επιθέσεις σε καταυλισμούς εκτοπισμένων και εκτεταμένες εκτοπίσεις πληθυσμών.
“Ανανεώνουμε την αταλάντευτη δέσμευση μας να στηρίξουμε, να υπερασπιστούμε και να προωθήσουμε τις αρχές και τους στόχους του Καταστατικού της Ρώμης και να διαφυλάξουμε την ακεραιότητά του χωρίς να πτοούμαστε από οποιεσδήποτε απειλές ή μέτρα κατά του Δικαστηρίου, των υπαλλήλων του και όσων συνεργάζονται με αυτό. Από την άποψη αυτή, συνεχίζουμε να συμμορφωνόμαστε με τις υποχρεώσεις μας για συνεργασία και ενθαρρύνουμε όλα τα κράτη να στηρίξουν πλήρως το Δικαστήριο στην εκτέλεση της εντολής του να εξασφαλίσει δικαιοσύνη για τα θύματα των σοβαρότερων εγκλημάτων του διεθνούς δικαίου” αναφέρεται.
Τα κράτη-μέλη χαιρετίζουν την πρόοδο στη δίκη του Αλί Κουσάιμπ, την πρώτη υπόθεση που ολοκληρώνεται μετά από παραπομπή του Συμβουλίου Ασφαλείας στον Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, χαρακτηρίζοντας την ως σύμβολο δικαιοσύνης και ελπίδας για τα θύματα. Ακόμη, επισημαίνεται τη σημασία της συλλογής στοιχείων και της έκδοσης ενταλμάτων σύλληψης για εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο Δυτικό Νταρφούρ από τον Απρίλιο του 2023.
Στην δήλωση εκφράζεται η βαθιά ανησυχία του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη συνεχιζόμενη ατιμωρησία για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από το 2003 και γίνεται έκκληση στις σουδανικές αρχές να συμμορφωθούν πλήρως με το Ψήφισμα 1593, να προστατεύσουν τα θύματα και να εκτελέσουν τα εκκρεμή εντάλματα σύλληψης.
“Επαναλαμβάνουμε την αμέριστη υποστήριξή μας προς το ΔΠΔ ως ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστικό όργανο. Το έργο του Δικαστηρίου είναι ζωτικής σημασίας για να σπάσει ο κύκλος της ατιμωρησίας και να συμβάλει στη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Η δικαιοσύνη για το λαό του Νταρφούρ δεν είναι απλώς μια ηθική επιταγή, αλλά ένας ακρογωνιαίος λίθος για την επίτευξη διαρκούς και μόνιμης ειρήνης στο Σουδάν” αναφέρεται.
Αντόνιο Γκουτέρες: “Οι υποδομές υγείας απαιτούν σεβασμό και πρέπει να προστατεύονται”
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ καταδίκασε την επίθεση στο Νοσοκομείο στο Ελ Φάσερ, στο Βόρειο Νταρφούρ, στις 24 Ιανουαρίου, η οποία προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον 70 ανθρώπων. Χαρακτήρισε το περιστατικό «αποτρόπαιο», καθώς στόχευσε το μοναδικό λειτουργικό νοσοκομείο της πόλης, υπογραμμίζοντας τις καταστροφικές συνέπειες 21 μηνών πολέμου για το σύστημα υγείας του Σουδάν.
Επαναλαμβάνοντας τις αρχές του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, τόνισε ότι «οι τραυματίες και οι ασθενείς, καθώς και το ιατρικό προσωπικό και οι ιατρικές εγκαταστάσεις, απαιτούν σεβασμό και πρέπει να προστατεύονται ανά πάσα στιγμή». Προειδοποίησε ότι η σκόπιμη στοχοποίηση εγκαταστάσεων υγειονομικής περίθαλψης «μπορεί να συνιστά έγκλημα πολέμου» και επέμεινε ότι οι υπεύθυνοι για τέτοιες παραβιάσεις πρέπει να λογοδοτήσουν.
Ο Γεν. Γραμματέας του ΟΗΕ έκανε έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός και προέτρεψε όλα τα μέρη να εργαστούν προς την επίτευξη μιας διαρκούς ειρήνης που για τον λαό του Σουδάν.
Για τις τις ανθρωπιστικές συνέπειες στο Σουδάν και ιδιαίτερα στο Νταρφούρ, αναφέρθηκε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, τις οποίες χαρακτήρισε καταστροφικές, κάνοντας αναφορά στις μαζικές δολοφονίες, στους εκτοπισμούς και στην καταστροφή κρίσιμων υποδομών, όπως νοσοκομεία και σχολεία.
“Η έλλειψη λογοδοσίας τροφοδότησε και συνεχίζει να τροφοδοτεί τη διάπραξη των εγκλημάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη και του παρελθόντος” ανέφερε.
Η Ελλάδα τόνισε ότι η ατιμωρησία για εγκλήματα που διαπράχθηκαν εδώ και δύο δεκαετίες έχει συμβάλει στη συνέχιση των εγκλημάτων και υπογράμμισε την ανάγκη για λογοδοσία. Χαιρέτισε την πρόοδο στη δίκη του ‘Αλι Koυσάιμπ και υποστήριξε τη συνέχιση της συνεργασίας μεταξύ των σουδανικών αρχών και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, δίνοντας έμφαση στην εκτέλεση των ενταλμάτων σύλληψης των φυγάδων.
Παράλληλα, ο κ. Σέκερης εξέφρασε την ανησυχία της Ελλάδας για μονομερή μέτρα κατά του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, τα οποία θα μπορούσαν να υπονομεύσουν το έργο του σχετικά με το Νταρφούρ.
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος επαναβεβαίωσε τη δέσμευση της Ελλάδας για διάλογο και διαμεσολάβηση, τονίζοντας ότι η βιώσιμη ειρήνη στο Σουδάν είναι αδιάσπαστα συνδεδεμένη με τη δικαιοσύνη.
“Η Ελλάδα υποστηρίζει όλες τις προσπάθειες που αποσκοπούν σε διάλογο και διαμεσολάβηση χωρίς αποκλεισμούς και επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή της στην ενότητα και την κυριαρχία του Σουδάν, πεπεισμένη ότι η επίτευξη μιας διαρκούς ειρήνης συμβαδίζει με τη Δικαιοσύνη” ανέφερε.
