Η συνεργασία μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας στον τομέα των μεταφορών, στο πλαίσιο της πολιτικής του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), βρέθηκε στο επίκεντρο της ομιλίας του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σταϊκούρα στο 5ο Οικονομικό Φόρουμ της Σόφιας (Sofia Economic Forum V), το οποίο διοργανώνεται από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (Delphi Economic Forum).
Κατά την τοποθέτησή του ο κ. Σταϊκούρας τόνισε «Με στόχο τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού ευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, η πολιτική του ΔΕΔ-Μ παρείχε ένα πλαίσιο για την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, προκειμένου να εργαστούν από κοινού για την επίτευξη των κοινών στόχων τους, τις τελευταίες δεκαετίες. Μία από τις πιο αξιοσημείωτες πτυχές αυτής της συνεργασίας είναι η ανάπτυξη βασικών ευρωπαϊκών διαδρόμων που συνδέουν τις δύο χώρες, διευκολύνοντας την απρόσκοπτη σύνδεση και διακίνηση αγαθών, υπηρεσιών και ανθρώπων».
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών αναφέρθηκε διεξοδικά στα οφέλη από την ολοκλήρωση των δύο ευρωπαϊκών διαδρόμων, που περνούν από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία: Δυτικά Βαλκάνια – Ανατολική Μεσόγειος και Βαλτική Θάλασσα, Μαύρη Θάλασσα και Αιγαίο (BBA).
«Συνεργαζόμενοι, χτίζουμε ένα μέλλον όπου οι χώρες μας είναι πιο συνδεδεμένες, τα δίκτυα και οι οικονομίες μας είναι πιο ανθεκτικά και οι κοινωνίες μας είναι πιο ευημερούσες.
Μαζί, μπορούμε να ανοίξουμε τον δρόμο για ένα πιο λαμπρό μέλλον, όπου οι συγκοινωνιακές συνδέσεις Ελλάδας – Βουλγαρίας να λειτουργούν ως προωθητές της καινοτομίας, της αποτελεσματικότητας και της βιωσιμότητας», κατέληξε ο κ. Σταϊκούρας.
Στο περιθώριο του Φόρουμ ο κ. Σταϊκούρας είχε διμερή συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της Βουλγαρικής Κυβέρνησης και υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών της Βουλγαρίας Γκροζντάν Καρατζόφ.
Ακολουθεί η ανεπίσημη μετάφραση της ομιλίας του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σταϊκούρα στα ελληνικά:
Αποτελεί τιμή να απευθύνομαι σε εσάς σήμερα στη Σόφια, για να συζητήσουμε τη συνεργασία μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας στον τομέα των μεταφορών, στο πλαίσιο της πολιτικής του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ).
Οι δύο χώρες μας, τώρα περισσότερο από ποτέ, ενώνονται από τη δέσμευσή τους για ενίσχυση της συνδεσιμότητας και της οικονομικής ανάπτυξης μέσω στρατηγικών πρωτοβουλιών στον τομέα των μεταφορών.
Η ανάπτυξη του ΔΕΔ-Μ αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής μεταφορών της ΕΕ.
Με στόχο τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού ευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, η πολιτική του ΔΕΔ-Μ παρείχε ένα πλαίσιο για την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, προκειμένου να εργαστούν από κοινού για την επίτευξη των κοινών στόχων τους, τις τελευταίες δεκαετίες.
Μία από τις πιο αξιοσημείωτες πτυχές αυτής της συνεργασίας είναι η ανάπτυξη βασικών ευρωπαϊκών διαδρόμων που συνδέουν τις δύο χώρες, διευκολύνοντας την απρόσκοπτη σύνδεση και διακίνηση αγαθών, υπηρεσιών και ανθρώπων.
Και οι δύο χώρες βρίσκονται κατά μήκος δύο ευρωπαϊκών διαδρόμων: Δυτικά Βαλκάνια – Ανατολική Μεσόγειος και Βαλτική Θάλασσα, Μαύρη Θάλασσα και Αιγαίο (BBA).
Ο πρώτος διάδρομος συνδέει τις χώρες μας με τα Δυτικά Βαλκάνια, διασφαλίζοντας ομαλή ροή του εμπορίου και των ταξιδιών μεταξύ των δύο κρατών – μελών της ΕΕ και της υπόλοιπης Ευρώπης.
Επενδύοντας στον εκσυγχρονισμό και την επέκταση αυτού του διαδρόμου, όχι μόνο ενισχύουμε τις υποδομές μεταφορών μας, αλλά επίσης ενισχύουμε το εμπόριο και την οικονομική ολοκλήρωση εντός της ηπείρου.
Ο δεύτερος διάδρομος, ο διάδρομος BBA, συνδέει τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας στη Βουλγαρία με τα λιμάνια της Βαλτικής Θάλασσας και το Αιγαίο.
Αυτό παρέχει μια ζωτική σημασίας εναλλακτική για το διεθνές εμπόριο και τις αλυσίδες της εφοδιαστικής, που φθάνουν σε ηπείρους όπως η Αφρική και η Ασία, πλήρως ευθυγραμμισμένες με την έννοια και την ιδέα των λωρίδων αλληλεγγύης.
Αυτός ο διάδρομος προσφέρει μια άμεση και αποτελεσματική διαδρομή για τις θαλάσσιες μεταφορές, ενισχύοντας τη μεγαλύτερη συνδεσιμότητα μεταξύ των χωρών μας και βελτιώνοντας την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές.
Όπως τονίζεται στις εκθέσεις Letta και Draghi, η ανάπτυξη των υψηλής ταχύτητας σιδηροδρόμων είναι πρωταρχικής σημασίας για το μέλλον της ευρωπαϊκής συνδεσιμότητας.
Αυτές οι εκθέσεις τονίζουν ότι η έγκαιρη ανάπτυξη του δικτύου ΔΕΔ-Μ, ιδίως η ολοκλήρωση των ελλειπουσών συνδέσεων και η εξάλειψη των ασυνεχειών εντός των χωρών και σε διασυνοριακό επίπεδο, είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Σύμφωνα με αυτές τις συστάσεις, δεσμευόμαστε να αναβαθμίσουμε το σιδηροδρομικό μας δίκτυο προκειμένου να προωθήσουμε μεγαλύτερη συνδεσιμότητα και οικονομική ολοκλήρωση με τη Βουλγαρία.
Βασικό έργο από αυτή την άποψη αποτελεί η αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρούπολης – Ορμένιο, εν μέρει χρηματοδοτούμενη από το «Συνδέοντας την Ευρώπη» [Connecting Europe Facility (CEF II)].
Ειδικότερα, στις 16 Οκτωβρίου 2024, υπογράφηκε η συμφωνία επιχορήγησης, ύψους 220 εκατ. ευρώ, μεταξύ των υπηρεσιών της ΕΕ και της ελληνικής ΕΡΓΟΣΕ, για την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Πύθιο – Ορμένιο.
Η υποβολή αντίστοιχης αίτησης χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» για το τμήμα Αλεξανδρούπολη – Πύθιο, προγραμματίζεται για αύριο.
Όλο αυτό το έργο, σε συνδυασμό με το έργο σύνδεσης του εμπορευματικού λιμένα της Καβάλας με τον σιδηρόδρομο, αποτελεί τη βάση για διασυνοριακή συνεργασία, ευθυγραμμιζόμενη με τις προσπάθειές μας να αξιοποιήσουμε το έργο Sea2Sea και την επέκτασή του προς τη Ρουμανία, ως μέρος του διαδρόμου BBA.
Η ενοποίηση των σιδηροδρομικών μας δικτύων θα ενισχύσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των συστημάτων μεταφορών μας.
Με τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση της σιδηροδρομικής μας υποδομής, όχι μόνο μειώνουμε το κόστος μεταφοράς, αλλά και ελαχιστοποιούμε τους εξωτερικούς παράγοντες, όπως τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Αυτή η προσέγγιση είναι σε πλήρη ευθυγράμμιση με την πολιτική της ΕΕ για φιλικότερο προς το περιβάλλον τομέα των μεταφορών, συμβάλλοντας στον κοινό μας στόχο για μια πιο βιώσιμη Ευρώπη.
Αναγνωρίζουμε ότι τα μεγάλα διασυνοριακά κατασκευαστικά έργα απαιτούν συνήθως μεγάλους προπαρασκευαστικούς χρόνους για διακυβερνητικές συμφωνίες, δημοσιονομικές αποφάσεις, διαδικασίες αδειοδότησης και προμηθειών και τεχνικές μελέτες και υλοποιούνται σε φάσεις.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό του ΔΕΔ-Μ, υπάρχουν ειδικές διατάξεις για τα έργα αυτά.
Προς αυτή την κατεύθυνση, θα πρέπει να ενσωματωθούν ειδικές διατάξεις στην επόμενη γενιά του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», συμπεριλαμβάνοντας έναν ειδικού προϋπολογισμού ή ειδικής πρόσκλησης υποβολής προτάσεων.
Ο Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» έχει αποδειχθεί καθοριστικός για την ανάπτυξη του δικτύου ΔΕΔ-Μ και την υλοποίηση των Ευρωπαϊκών Διαδρόμων σύμφωνα με τα κοινά πρότυπα της ΕΕ εντός στενών χρονικών πλαισίων.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι το «Συνδέοντας την Ευρώπη» θα πρέπει να διαθέσει συγκεκριμένο προϋπολογισμό για διασυνοριακά έργα και να επικεντρώσει τις προσπάθειες στην ολοκλήρωση των εντοπισμένων σημείων συμφόρησης και των ελλειπόντων συνδέσεων, ενώ η Ελλάδα και η Βουλγαρία θα πρέπει να αναπτύξουν τη διμερή τους συνεργασία και να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να εξασφαλίσουν επαρκή χρηματοδότηση.
Αναγνωρίζουμε επίσης τη σημασία του οδικού δικτύου για τη Βουλγαρία.
Η σύνδεση Δημάριο – Ρουντοζέμ, που πρόκειται να ολοκληρωθεί, είναι κρίσιμη, ειδικά μετά τις πρόσφατες εξελίξεις.
Η πλήρης ένταξη της Βουλγαρίας στη Ζώνη Σένγκεν επιτρέπει την ευκολότερη μετακίνηση μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας, παρακάμπτοντας τις παραδοσιακές συνοριακές διελεύσεις.
Αυτή η αλλαγή αναμένεται να ενισχύσει τη συνδεσιμότητα και να διευκολύνει την ομαλότερη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών μεταξύ των δύο χωρών.
Με την ενσωμάτωση των σιδηροδρομικών, οδικών και θαλάσσιων μεταφορών, δημιουργούμε ένα απρόσκοπτο και βιώσιμο δίκτυο μεταφορών που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα.
Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο μειώνει το κόστος μεταφοράς, αλλά επίσης ελαχιστοποιεί τους εξωτερικούς παράγοντες, όπως τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τα ατυχήματα.
Συνεργαζόμενοι, χτίζουμε ένα μέλλον όπου οι χώρες μας είναι πιο συνδεδεμένες, τα δίκτυα και οι οικονομίες μας είναι πιο ανθεκτικά και οι κοινωνίες μας είναι πιο ευημερούσες.
Μαζί, μπορούμε να ανοίξουμε τον δρόμο για ένα πιο λαμπρό μέλλον, όπου οι συγκοινωνιακές συνδέσεις Ελλάδας – Βουλγαρίας να λειτουργούν ως προωθητές της καινοτομίας, της αποτελεσματικότητας και της βιωσιμότητας.
