Η αυτοεξέταση όρχεων είναι μία απλή διαδικασία δύο λεπτών, που οι νέοι άνδρες συστήνεται να κάνουν μία φορά τον μήνα, καθώς μπορεί να οδηγήσει στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου των όρχεων, έναν τύπο κακοήθειας, που με 21.000 διαγνώσεις ετησίως στην Ευρώπη και 55.000 παγκοσμίως, αποτελεί τον συχνότερο καρκίνο των ανδρών ηλικίας 15-35 ετών.
Τη διαδικασία της αυτοεξέτασης με ψηλάφηση, όπως και τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοηθούν, εξήγησε η ουρολόγος και ακαδημαϊκή υπότροφος στην Α’ Ουρολογική Κλινική ΑΠΘ, Αικατερίνη Τσιόγγα, μιλώντας σε φοιτητές που συμμετείχαν σε ενημερωτική εκδήλωση της Επιτροπής Υγείας ΑΠΘ, με τίτλο «SEX & the Campus: Όσα θέλατε να ρωτήσετε… συναντήστε τους ειδικούς», που πραγματοποιήθηκε, χθες στο απόγευμα, στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ ΑΠΘ).
«Ο βασικός παράγοντας κινδύνου είναι σίγουρα η ηλικία», είπε η κ. Τσιόγγα, υπογραμμίζοντας τη σημασία της διάγνωσης σε αρχικό στάδιο, κάτι που είναι εφικτό με την τακτική αυτοεξέταση, η οποία μετά την εφηβεία θα πρέπει να πραγματοποιείται μια φορά κάθε μήνα, ώστε ο άντρας να εντοπίσει τυχόν αλλαγές στο σχήμα, στο μέγεθος ή τη μορφολογία των όρχεων.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που παρουσίασε η κ. Τσιόγγα, το 95% των περιπτώσεων καρκίνου των όρχεων προέρχεται από γεννητικά κύτταρα. Τα σεμινώματα είναι ο πιο συχνός τύπος και μπορούν να αναπτυχθούν σε οποιαδήποτε ηλικία, από τα 22 έως 55 έτη, με αιχμή τα 35 έτη. Είναι λιγότερο επιθετικοί από τους μη σεμινωματώδεις. Οι μη σεμινωματώδεις όγκοι είναι πιο συχνοί σε νεότερους άνδρες από 15-35 ετών, με κορύφωση τα 25 έτη. Αναπτύσσονται και εξαπλώνονται γρήγορα. Σπανιότεροι είναι οι όγκοι γεννητικής ταινίας – στρώματος, μεικτοί όγκοι και μεταστατικά νεοπλάσματα.
Ο καρκίνος των όρχεων αντιστοιχεί σε 1-1,5% όλων των τύπων των καρκίνων στους άνδρες. Αποτελεί την πλέον ιάσιμη μορφή ουρολογικού καρκίνου και στα πρώιμα στάδια η συνολική επιβίωση φτάνει το 99%, ενώ σε προχωρημένη νόσο το 80%. Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου στους όρχεις αποτελούν το ιστορικό κρυψορχίας, η μη φυσιολογική ανάπτυξη των όρχεων- υπογονιμότητα, ο υποσπαδίας, η παρουσία καρκίνου στον άλλον όρχι, το οικογενειακό ιστορικό και η λευκή φυλή. Συνήθως ο καρκίνος του όρχεως ανακαλύπτεται από τον ίδιο τον ασθενή, ο οποίος ψηλαφά τυχαία ή κατά τη διάρκεια αυτοεξέτασης κάποια σκληρία επάνω στον όρχι. Μπορεί να συνυπάρχει οίδημα, πόνος ή υγρό γύρω από τον όρχι, αλλά συνήθως είναι ανώδυνος και δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα.
Ο καρκίνος των όρχεων δεν επηρεάζει τη σεξουαλική ζωή, στύση και επιθυμία, παρά μόνο ίσως το πρώτο διάστημα από τη διάγνωση ψυχολογική λόγοι μπορεί να επηρεάσουν τον ασθενή. Έως 50% των ανδρών με καρκίνο όρχεως έχουν διαταραχές σπέρματος ακόμη και πριν τη θεραπεία. Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα, που επιστρέφει στο φυσιολογικό 1-4 χρόνια μετά τη θεραπεία. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να συστήνεται σε όλους κρυοσυντήρηση σπέρματος πριν από τη θεραπεία.
Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα: Συμπτώματα, διάγνωση, θεραπείες και προστασία
Για τα συχνότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) μίλησε στους φοιτητές η Κατερίνα Κυριακού, Clinical Reader στη Β’ Δερματολογική Κλινική του ΑΠΘ. Πρόκειται για τα χλαμύδια, τη γονόρροια, τον έρπητα γεννητικών οργάνων, την ηπατίτιδα Β, τον HIV, τον HPV, τη σύφιλη και την τριχομονάδωση. Μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή (κολπική, πρωκτική ή στοματική), κατά την επαφή με δερματικές βλάβες, μέσω μολυσμένου αίματος και από τη μητέρα στο παιδί κατά τη διάρκεια της κύησης, τη γέννησης ή του θηλασμού. Στα συμπτώματά τους περιλαμβάνονται έκκριμα από την ουρήθρα, τον πρωκτό ή τον κόλπο, εξανθήματα και δερματικές βλάβες, ιδίως στην περιοχή του πρωκτού, των γεννητικών οργάνων ή του στόματος, πόνος ή κνησμός στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού ή χαμηλά στην κοιλιά, πυρετός, αδυναμία, καταβολή, πόνος στη αρθρώσεις.
Η διάγνωσή τους, όπως εξήγησε η κ. Κυριακού, γίνεται μέσω εξετάσεων αίματος ή ούρων, είτε μέσω εξέτασης ουρηθρικού, τραχηλικού, φαρυγγικού, πρωκτικού δείγματος, ανάλογα με το είδος της επαφής. Συστήνεται έλεγχος σε ετήσια βάση, ανεξάρτητα από τη χρήση προφυλακτικού, κάθε 3-6 μήνες σε άτομα που αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο έκθεσης, και σε κάθε περίπτωση εάν εμφανιστούν συμπτώματα, αν κάποιος σύντροφος διαγνωστεί με ΣΜΝ, και μετά την ολοκλήρωση θεραπευτικού σχήματος. Ορισμένα ΣΜΝ θεραπεύονται με την κατάλληλη αγωγή, ενώ άλλα δεν θεραπεύονται πλήρως, ωστόσο υπάρχουν επιλογές για την αντιμετώπισή τους. Η θεραπεία μπορεί να μην είναι ικανή να αναστρέψει ήδη εγκατεστημένες βλάβες που έχει προκαλέσει προχωρημένη λοίμωξη.
Σε περίπτωση πιθανής σεξουαλικής έκθεσης στον HIV, μπορεί να χορηγηθεί προφυλακτική αγωγή (PEP) μετά την έκθεση, ιδανικά μέσα στις πρώτες 4 ώρες από την έκθεση και το πολύ εντός 72 ωρών. Η λήψη προφυλακτικής αγωγής (PrEP) πριν από επιβεβαιωμένη έκθεση στον HIV προσφέρει αποτελεσματική προστασία από τη μετάδοση της HIV λοίμωξης, δεν προφυλάσσει όμως από άλλα ΣΜΝ.
Οποιοσδήποτε επιθυμεί να ελεγχθεί για ΣΜΝ μπορεί να απευθυνθεί στο Κέντρο Σεξουαλικής Υγείας του ΕΟΔΥ https://eody.gov.gr/sti-health/, στα δημοτικά ιατρεία του δήμου Αθηναίων https://iatreia.cityofathens.gr/, σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα μέσω του https://mycheckpoint.gr/, σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία και ιδιωτικά εργαστήρια.
Οι μύθοι του σεξ
Διάλογο με τους φοιτητές για τους μύθους και την πραγματικότητα γύρω από το σεξ είχε ο επίκουρος καθηγητής Ουρολογίας του ΑΠΘ Ιωάννης Μυκονιάτης, καταρρίπτοντας μέσα από τη βιβλιογραφία και τα ευρήματα μελετών στερεοτυπικές αντιλήψεις γύρω από τη σεξουαλική επιθυμία και ικανοποίηση ανδρών και γυναικών, τα κριτήρια επιλογής συντρόφων, τη σεξουαλική ζωή ζευγαριών μετά τη γέννηση παιδιού, την παρακολούθηση πορνογραφικού υλικού, τη σεξουαλική δραστηριότητα σε μεγάλη ηλικία κ.λπ.
Στον γυναικείο οργασμό επικεντρώθηκαν στην παρουσίασή τους η Ευαγγελία Κιντιράκη, Ενδοκρινολόγος, Διδάκτορας ΑΠΘ και η Αθηνά Καπράρα, Ενδοκρινολόγος, Διδάκτορας ΑΠΘ. Μέσα από ένα κουίζ πολλαπλών επιλογών που δημιούργησαν στη διαδικτυακή πλατφόρμα εκμάθησης Kahoot! έδωσαν στους φοιτητές τη δυνατότητα να ελέγξουν τις γνώσεις τους γύρω από το σεξ και τα στάδια της σεξουαλικής απόκρισης.
Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας ΑΠΘ, καθηγητής Γεώργιος Δημητριάδης, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε η αντιπρύτανις Διοικητικών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας ΑΠΘ, αν. Καθηγήτρια Στέλλα Λάββα. Τη συζήτηση των φοιτητών με τους ομιλητές συντόνισε ο καθηγητής Ουρολογίας-Ανδρολογίας ΑΠΘ, Ιωάννης Βακαλόπουλος.
Σμαρώ Αβραμίδου
πηγη: ΑΠΕ – ΜΠΕ
