Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Κωνσταντίνου Μπούρα
Βλέποντας και ξαναβλέποντας, διαβάζοντας και ξαναδιαβάζοντας, μελετώντας και επιμελετώντας τα μεγάλα κλασικά κείμενα εμβαθύνουμε την έρευνά μας στην ανθρώπινη συνθήκη.
Απορώ κάθε φορά τι ανακαλύπτει το κοινό σε πασίγνωστα θεατρικά έργα. Ο «επαρκής θεατής-αναγνώστης» προβάλλει τον εκάστοτε ψυχικό του κόσμο στην παραβολική «οθόνη» της σκηνής. Μέσα από την υπερβολική μεγέθυνση της θεατρικής σύμβασης το παρατηρούμενο επηρεάζεται και επηρεάζει τον παρατηρητή (βασική αρχή τής Κβαντικής Φυσικής).
Η μαγεία τής διαδραστικής συνδημιουργίας είναι μοναδική και – κυριολεκτικά – ανεπανάληπτη. Το θεατρικό αποτέλεσμα είναι διαφορετικό από βραδιά σε βραδιά, από παράσταση σε παράσταση, δεδομένου ότι οι ατομικές ερμηνείες απορροφούν αναπόφευκτα τα ψυχικά κινήματα των θεατών και η ευμετάβλητη «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» εμπλουτίζεται όπως το αείποτε ρέον ποτάμι τού Ηράκλειτου.
Ο Σάμιουελ Μπέκετ επέτυχε να κωδικοποιήσει σε λέξεις (τα εφέ περιττεύουν) όλη την αγωνία τού εχέφρονα ανθρώπου στον πολύπαθο εικοστό αιώνα με τους δύο παγκόσμιους πολέμους και τις δίδυμες ατομικές βόμβες.
Το Κενό παύει να είναι υπαρξιακό και γίνεται ιδεολογικό.
Το σύμφυτο με τη ζωή άγχος επιτείνεται.
Το προδεδιαγραμμένο τέλος οδηγεί σε θανατολαγνεία ή σε απάθεια (αμφότερα καταστροφικά για τον ανθρώπινο ψυχισμό).
Στο «Περιμένοντας τον Γκοντό» αποδομεί όλα τα στερεότυπα (αρχής γενομένης από την επίσημη θρησκεία) χρησιμοποιώντας τα κλισέ τού «παλαιού θεάτρου» και ειρωνευόμενος με καυστική δεξιοτεχνία τις μέχρι πρότινος επιτυχημένες δραματουργικές συμβάσεις.
Αυτή η ανατρεπτικότητα όμως ουδόλως «επαναστατική» μπορεί να θεωρηθεί. Δεν συνιστά «ανταρσία» τού θεατρικού πληρώματος. Σε καμία περίπτωση. Η ανατολίτικη στωικότητα υπονομεύει κάθε μαχητικότητα και ο δραματικός ποιητής δεν προτρέπει παρά μόνο σε βαθεία σκέψη, αν όχι και επίγνωση τής πανανθρώπινης κατάστασης, που μόνον οικτρή μπορεί να θεωρηθεί.
Σε αυτό το θεωρητικό πλαίσιο προστίθεται το κλασικό ζευγάρι των κλόουν από το τσίρκο, που ενώ φαίνονται «δραματικοί» λειτουργούν κυρίως κωμικά.
Όταν μάλιστα το ιδανικό αυτό δίδυμο διπλασιάζεται, επεκτείνεται η προοπτική δημιουργώντας πολλαπλά είδωλα σε παράλληλους καθρέφτες παραδοσιακού κουρείου.
Αυτά όλα διείδαν και αξιολόγησαν οι συνδημιουργοί καλλιτέχνες αυτού τού εύστοχου θεάματος με την άκρως εικαστική «όψι» και το άριστα ενορχηστρωμένο «ηχητικό τοπίο» φωνών που προέρχονται από μια ιδιότυπη υβριδική (και διόλου μελοδραματική) “Opera Buffa”.
Σε ένα επικλινές (ολισθηρό) σκηνικό με τρύπα πάσης χρήσεως και υποσκήνιο χώρο, το μοναδικό δέντρο βγάζει φύλλα μόνον χάρη στους επιβλητικούς φωτισμούς που ερωτοτροπούν με το μπαρόκ ενώ καταλήγουν ροκοκό.
Κοστούμια, μακιγιάζ, αξεσουάρ, περούκες, requisites, όλα εναρμονισμένα στο κλοουνίστικο σκηνοθετικό όραμα που «περνάει» στους θεατές ως μια αλλόκοτη τρομακτική παραβολή.
Το φιλοσοφικό περιεχόμενο επιτείνεται από μια μάλλον εκσυγχρονισμένη μετάφραση, λειτουργική και ευθύβολη, αν και υπεραναλυτική που δυναμιτίζει τη γοητεία τού συμπυκνωμένου αφαιρετικού ποιητικού πρωτοτύπου.
Η δραματουργική επεξεργασία αξιόλογη.
Αξιοσημείωτοι, αξιότιμοι, αξιοσέβαστοι όλοι/όλες οι συντελεστές αυτής τής καταληκτικής ευφρόσυνης και ευσεβώς πιστής σαρκαστικής παράστασης:
Μετάφραση: Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου. Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος. Δραματουργία: Δηώ Καγγελάρη. Σύμβουλος προσωδίας: Κορνήλιος Σελαμσής. Σκηνικά – κοστούμια – video teaser: Βασίλης Παπατσαρούχας. Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος. Επιμέλεια κίνησης: Χρήστος Στρινόπουλος. Βοηθός σκηνοθέτη: Στέλιος Θεοδώρου. Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Σταύρος Μπαρμπουνάκης. Φωτογραφίες – trailer παράστασης: Πάτροκλος Σκαφίδας. Σχεδιασμός μακιγιάζ: Όλγα Φαλέι. Ζωγραφική εκτέλεση κοστουμιών: Στέλλα Παγώνη, Βασίλης Παπατσαρούχας. Κατασκευή σκηνικού: LAZARIDIS SCENIC STUDIO.
Διανομή: Βλαδίμηρος – Πάνος Παπαδόπουλος. Εστραγκόν – Τάσος Ροδοβίτης. Ποτζό – Γιάννης Σαμψαλάκης. Λάκυ – Γιάννης Βαρβαρέσος. Αγόρι – Πέτρος Δημοτάκης.
Διάρκεια: 100 λεπτά
Ένα θέαμα-ακρόαμα πιστό στην μπεκετική παράδοση, που κομίζει «γλαύκαν εις Αθήνας». Δείτε το. Μην το χάσετε.
