Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
H 1η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως Παγκόσμια Ημέρα AIDS από το 1988 και αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού σχετικά με τον HIV, τους τρόπους μετάδοσης, πρόληψης, εξέτασης και θεραπείας. Η «Θετική Φωνή», ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος, που ιδρύθηκε το 2009 μοιράζεται μαζί μας γενικές πληροφορίες για το HIV.
HIV (Human Immunodeficiency Virus) ονομάζεται ο Ιός Ανοσοεπάρκειας του Ανθρώπου, ο οποίος υπό συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί να προκαλέσει το Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσολογικής Επάρκειας (Acquired Immune Deficiency Syndrome – AIDS).
HIV και AIDS είναι, λοιπόν, διαφορετικοί όροι που αναφέρονται σε διαφορετικά πράγματα. Ο HIV γενικά δρα καταστρέφοντας κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα CD4 και τα Τ-λεμφοκύτταρα, τα οποία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του οργανισμού από λοιμώξεις και νοσήματα. Αυτό μακροπρόθεσμα, όταν δεν λαμβάνεται η αντιρετροϊκή αγωγή, μπορεί να οδηγήσει στην ιατρική κατάσταση που ονομάζεται AIDS και αναφέρεται σε πλήρη εξουθένωση του ανοσοποιητικού συστήματος, σε βαθμό πλέον το άτομο να αδυνατεί να αντιμετωπίσει κάποια λοίμωξη και να μπορεί να οδηγηθεί σε θάνατο.
Σε ποια σωματικά υγρά εμπεριέχεται ο HIV;
Σπέρμα και προσπερματικά υγρά
Κολπικά υγρά
Ορθικά υγρά (βλέννη πρωκτού)
Αίμα
Γάλα θηλασμού
Πώς μεταδίδεται ο HIV;
Με σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό ή με λάθος χρήση προφυλακτικού (μόνο στην περίπτωση ατόμων που δεν λαμβάνουν αγωγή και δεν έχουν επιτύχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο)
Με κοινή χρήση εξοπλισμού ενδοφλέβιων/εισπνεόμενων ουσιών (π.χ. σύριγγες, καλαμάκια)
* Σπανιότερα με μεταγγίσεις αίματος που δεν έχει ελεγχθεί, με τυχαίες διατρήσεις με σύριγγες, με τατουάζ ή piercing κατα τα οποία δεν τηρούνται οι προδιαγραφές υγιεινής, με τοκετό και με θηλασμό.
Πώς ΔΕΝ μεταδίδεται ο HIV;
Με σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, κόπρανα ή ούρα
Με αγκαλιά
Με φιλί
Με μασάζ
Με χειραψία
Με τσιμπήματα εντόμων
Με συγκατοίκηση με κάποιο άτομο που ζει με HIV
Με κοινή χρήση τουαλέτας ή ντουζ
Μέσω της συνύπαρξης σε εργασιακούς χώρους, σε γυμναστήρια, πισίνες, εστιατόρια, κουζίνες, συναυλιακούς χώρους κλπ
Μέσω των εμβολιασμών
Ο HIV δεν μεταδίδεται με κανενός είδους κοινωνική συναναστροφή.
Πώς είναι η ζωή των ατόμων που ζουν με HIV σήμερα; Τι σημαίνει η διάγνωση;
Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική φαρμακευτική αγωγή (αντιρετροϊκή) που θέτει υπό έλεγχο τον ιό, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιούνται οι συνέπειές του στο ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι, τα άτομα που ζουν με HIV έχουν πλέον ένα χρόνιο, απόλυτα διαχειρίσιμο νόσημα και δεν μιλάμε σε καμία περίπτωση για την κατάσταση AIDS στα άτομα που λαμβάνουν την κατάλληλη αγωγή σύμφωνα με τις ιατρικές υποδείξεις. Μάλιστα, ένα άτομο που ζει με τον HIV και έχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο (δηλ. πολύ χαμηλή ποσότητα του ιού στο αίμα) δεν μπορεί να τον μεταδώσει, ακόμα και κάνοντας σεξ χωρίς τη χρήση προφυλακτικού.
Τι είδους φαρμακευτικές αγωγές υπάρχουν για τον HIV;
Τα άτομα που ζουν με HIV λαμβάνουν σε καθημερινή βάση φαρμακευτική αγωγή, η οποία ονομάζεται αντιρετροϊκή και θωρακίζει το ανοσοποιητικό σύστημα έναντι του ιού. Η αγωγή αυτή (που συχνά αναφέρεται και ως TasP – Treatment as Prevention) είναι πολύ αποτελεσματική, καθιστά την λοίμωξη HIV ένα χρόνιο νόσημα και καταφέρνει να μειώσει σημαντικά το ιικό φορτίο του ατόμου (σε σημείο που να μην ανιχνεύεται) και να το κάνει μη μεταδοτικό ακόμα και με σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη.
Σε περίπτωση επαφής χωρίς προφυλακτικό ή σπάσιμου/αφαίρεσης του προφυλακτικού, υπάρχει αγωγή για προφύλαξη μετά από την ενδεχόμενη έκθεση στον HIV. Η PEP (Post Exposure Prophylaxis) είναι θεραπεία ενός μήνα με αντιρετροϊκά φάρμακα που μπορεί να εμποδίσει την εγκατάσταση του HIV στον οργανισμό. Θα πρέπει, όμως, να χορηγηθεί το συντομότερο δυνατό από τη στιγμή της πιθανής έκθεσης στον ιό, το αργότερο εντός 72 ωρών (ιδανικά εντός των πρώτων 48).
Τέλος, υπάρχει και η αγωγή PrEP (Pre Exposure Prophylaxis) για προφύλαξη πριν την έκθεση. Ένα χάπι λαμβάνεται σε καθημερινή βάση ή εναλλακτικά πριν και μετά από κάθε σεξουαλική επαφή και προστατεύει από τον HIV σε ποσοστό περίπου 99%. Λαμβάνεται από άτομο που είναι αρνητικό στον HIV, με στόχο να παραμείνει αρνητικό. Είναι ήδη διαθέσιμη σε αρκετές χώρες σε όλο τον κόσμο, αλλά ακόμη δεν είναι διαθέσιμη στην Ελλάδα.
Βρες το… Checkpoint
Στο επίπεδο της πρόληψης του HIV λειτουργούν από το 2012 τα κέντρα πρόληψης και σεξουαλικής υγείας «Checkpoint» ως υπηρεσία της Θετικής Φωνής. Πρόκειται για δομές (μία στην Αθήνα και μία στη Θεσσαλονίκη) που παρέχουν δωρεάν, γρήγορες και εμπιστευτικές εξετάσεις για τον HIV, την ηπατίτιδα B & C και τη σύφιλη, καθώς και εξατομικευμένη συμβουλευτική για θέματα σεξουαλικής υγείας (πληροφόρηση για όλες τις σεξουαλικές μεταδιδόμενες λοιμώξεις, για ασφαλέστερες σεξουαλικές πρακτικές και πολλά άλλα).
Η διαδικασία είναι πολύ απλή, αφού με ένα τσίμπημα στο δάχτυλο και την λήψη δύο σταγόνων αίματος, μπορεί κανείς να λάβει τα αποτελέσματά του μέσα σε ελάχιστα λεπτά. Παράλληλα, σε ένα ασφαλές, ανώνυμο, μη κλινικό, φιλικό περιβάλλον, όσοι επισκέπτονται τα κέντρα μπορούν να συζητήσουν με το εξειδικευμένο προσωπικό για οτιδήποτε τους απασχολεί όσον αφορά στη σεξουαλική υγεία και στην πρόληψη. Το εγχείρημα αυτό είναι σπουδαίο, αν λάβουμε υπόψη και την παράμετρο πως η σεξουαλική αγωγή απουσιάζει εν πολλοίς από το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και τα θέματα αυτά αποτελούν μέχρι και σήμερα ταμπού για την ελληνική κοινωνία.
Τα κέντρα Checkpoint έχουν πραγματοποιήσει τα τελευταία 12 χρόνια παραπάνω από 200.000 εξετάσεις για τον HIV, τις ιογενείς ηπατίτιδες και τη σύφιλη, ενώ έχουν μοιράσει 6 εκατομμύρια δωρεάν προφυλακτικά και εκατοντάδες χιλιάδες ενημερωτικά φυλλάδια για οτιδήποτε χρειάζεται να γνωρίζει κανείς σχετικά με αυτά τα θέματα.
«Από την αρχή της λειτουργίας τους τα κέντρα μας έχουν αποτελέσει σημείο αναφοράς και ένα ασφαλή χώρο εμπιστοσύνης για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Παρόλα αυτά, επειδή ο HIV φυσικά δεν αφορά μόνο την κοινότητα αυτή, έχουμε τη χαρά να μπορούμε να λέμε πλέον πως έχουν εμφυσήσει σε μια ολόκληρη γενιά μια κουλτούρα τακτικής εξέτασης, έγκυρης ενημέρωσης και ενδιαφέροντος για τη σεξουαλική υγεία. Άλλωστε, για να μνημονεύσω και μια παλιότερη καμπάνια μας: αν κάνεις σεξ, οφείλεις να κάνεις και τεστ. Η (σεξουαλική) υγεία πρέπει να αφορά όλο τον πληθυσμό, και εμείς, ακόμα και σε αντίξοες συνθήκες, θα συνεχίσουμε να την προάγουμε» σημειώνει ο διευθυντής του Athens Checkpoint, Στέργιος Μάτης.
Για να εξεταστείς και εσύ δωρεάν ή/και να συζητήσεις για την υγεία σου, κλείσε το ραντεβού σου στο booking.mycheckpoint.gr
Το Athens Checkpoint βρίσκεται στο Μοναστηράκι, στην οδό Πιττάκη 4.