Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Γράφει ο ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός Κωνσταντίνος Μπούρας.
Οι κοινωνικές παθογένειες στον μικρόκοσμο της κυτταρικής οικογένειας αναλύονται εδώ με διεξοδικό χιουμοριστικό τρόπο χωρίς καταγγελτικούς μηχανισμούς και διατηρώντας ίσως αποστάσεις από τα εκάστοτε άκρα επιλέγοντας διακριτική τη μέση οδό τού «μηδέν άγαν». «Μέτρον άριστον» [χωρίς το παν] ήταν το αρχαιοελληνικό ιδεώδες τόσο για τον βίο όσο και για την πολιτεία των χρηστοηθών Αθηναίων. Στην αρχαία τραγωδία Ύβρις διεπράττετο κάθε φορά που κάποιος επέλεγε να υπερβεί το μέτρο. Αμέσως μετά κινητοποιούταν ο αμείλικτος πέλεκυς τής Νεμέσεως. Αίτιον και αιτιατόν: Ύβρις, άτις, νέμεσις και τίσις… Αντιπεπονθός [η δική μας λέξη για το «κάρμα»]. «Πόλις εστί νόμω» [από το ρήμα «νέμω»].
Ο εικοστός αιώνας ήταν για τον Ελληνισμό μία συνεχής μετάπτωση από τον άκρατο ενθουσιασμό στον θρήνο τής ήττας. “The roller coaster effect”. Εγγενής απογοήτευση που θρέφει τον πεσιμισμό, την παραίτηση, την αδιαφορία, την απάθεια, το «λάθε βιώσας».
Από ιδρύσεως τού Ελληνικού Κράτους η Κρίση και η αριστοφανική Πενία είναι πανταχού παρούσα και τα πάντα πληρούσα με μια διαρκή, διάχυτη ανασφάλεια που διαποτίζει όλους τους θεσμούς και δυναμιτίζει πάμπολλες (αλλά όχι όλες, ευτυχώς) τις κοινωφελείς πολιτιστικές δράσεις μας για το Κοινό Καλό κι Αγαθό.
«Όποιος καεί στον χυλό φυσάει και το γιαούρτι». Αθάνατες, διαχρονικές, ισχύουσες παροιμίες τού πάνσοφου ελληνικού λαού που διασώζει στην παράδοση την πανάρχαια Γνώση. Γνωμικά, μύθοι, παραμύθια, παραλογές, δημοτικά τραγούδια και χοροί διατηρούν διαρκώς εμπλουτιζόμενη την διαμεσολαβημένη εμπειρία, προϊόν της κατατεθειμένης πείρας πολλαπλών ατομικοτήτων, χιλιάδων ανθρώπων.
Το δραματουργικό συγγραφικό δίδυμο Σακελλάριος-Γιαννακόπουλος δίδαξε (εμμέσως πλην σαφώς) ουκ ολίγες γενιές θεατών, που τους μύησε στις ιστορικές αλήθειες διασκεδάζοντάς τους (κι ενίοτε ψυχαγωγώντας τους). Η Αλήθεια είναι το αντίθετο τής Λήθης. Κι επειδή η Ιστορία έχει το κακό συνήθειο να επαναλαμβάνεται, τα παθήματα των μεν μπορούν να γίνουν μαθήματα για τους δε, μόνον όταν το αρνητικό μόριο δεν απουσιάζει. Κάθε αρνητικότητα παράγει απαισιοδοξία και το γέλιο είναι λυτρωτικό, ειδικά όταν γελάμε κυρίως με τα παθήματά μας τα συλλογικά.
Στην συγκεκριμένη παράσταση, σε επιμελημένη σκηνοθεσία τού πολύπειρου καλλιτέχνη Σταμάτη Φασουλή, που έχει το απαράμιλλο χάρισμα να επικοινωνεί συνεχώς με το κοινό, όπως οι παλιοί καλοί «νούτικοι» ηθοποιοί τής Αθηναϊκής Επιθεώρησης, το μελοδραματικό στοιχείο εξισορροπείται από την ευθυμογραφική ματιά και το αντίστροφο. Το χιούμορ ενδυναμώνει αναπότρεπτα την καλή διάθεση τού θεατή, που τον παρακινεί να συνδεσμευθεί συναισθηματικά και νοητικά με τα επί σκηνής τεκταινόμενα εμψυχώνοντάς τον και εμπνέοντάς του αλυσιδωτούς συλλογισμούς. Έτσι το αποτέλεσμα είναι προοικονομημένο και το ηθικό δίδαγμα ασφαλώς ευμεταβόλιστο (δίχως να μπορεί να χαρακτηριστεί εύπεπτο).
Η αποτελεσματική, χρηστική, μετρημένη διδασκαλία αξιοποιείται τα μέγιστα από επαρκείς επαγγελματίες, ευέλικτους, συντονισμένους και πειθαρχημένους ηθοποιούς, που ως διονυσιακοί τεχνίτες ξέρουν να σβήνουν το εγώ υπέρ του συνόλου, προβάλλοντας τον ενσαρκωμένο χαρακτήρα που υποδύονται τόσο όσο απαιτείται. Η σκηνική σύμβαση σε μικρές αμφίπλευρες σκηνές με «ρηχή» προοπτική απαιτούν ειδικά σκηνικά, φωτισμούς αλλά και κινησιολογικούς, φωνητικούς, εκφραστικούς, παραγλωσσικούς κώδικες. Έτσι εδώ μπορούμε να μιλήσουμε για θεατρικό άθλο, αφού η έλλειψη της όποιας κινηματογραφικής αφηγηματικής ευκολίας αναπληρώνεται κερδίζοντας τα μάλα από την σωματική ζωντάνια των υποκριτών, χωρίς να χάνει σε εναλλαγή εικόνων ή σε ρυθμό.
Άξιοι στη σεμνή εργασία τους οι επαγγελματίες καλλιτέχνες: Ελένη Καστάνη, Γιώργος Δεπάστας, Δέσποινα Πολυκανδρίτου, Γιώργος Βουρδαμής, Απόστολος Καμιτσάκης, Γιώργος Κορομπίλης, Μαρία Καραβά.
Σκηνικά-Κοστούμια: Πάρις Μέξης. Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα. Ηχητικός σχεδιασμός: Αντώνης Παπακωνσταντίνου.
Μην το χάσετε. Θα γελάσετε με την καρδιά σας, θα συγκινηθείτε μέχρι δακρύων και θα βγείτε με εξασκημένη ενσυναίσθηση, απολύτως χρήσιμη για την επιβίωση στο σύγχρονο «κλεινόν άστυ».
Φαίνεται πως ο Εμφύλιος είναι μια πληγή που ακόμη αιμορραγεί. Καιρός να επουλωθεί και να προχωρήσουμε στο μέλλον έχοντας αφομοιώσει συνδημιουργικά τα διδάγματα τού παρελθόντος.
Για το Καλό όλων.
