Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Συνέντευξη στη Μάρθα Λεκκάκου
Ποια είναι μια από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης σχετικά με το μέλλον της εργασίας και του ανθρώπινου δυναμικού;
Πέραν τον νομικών και θεσμικών προκλήσεων στην αγορά εργασίας που επιχειρεί να επιλύσει το ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ με σημαντικά εργαλεία όπως η Ψηφιακή Κάρτα, η επιτείνουσα δημογραφική γήρανση του εργαζόμενου ανθρώπινου δυναμικού, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη έλλειψη εργαζομένων με υψηλές δεξιότητες, των ταλέντων όπως προσδιορίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και διεθνώς, είναι ένα ανερχόμενο προβληματικό ζήτημα για τις χώρες της ΕΕ, και τη δική μας. Είναι ταυτόχρονα εντονότερο πρόβλημα για τις ευρωπαϊκές περιφέρειες παράλληλα με το εθνικό επίπεδο, καθώς η έλλειψη αυτή είναι εμπόδιο για την καλύτερη σύζευξη προσφοράς και ζήτησης στην αγορά εργασίας, την αύξηση της παραγωγικότητας, την αύξηση της απόδοσης των εθνικών οικονομιών εν γένει. Έχει καταστεί σαφές, από ειδικές μελέτες που ποσοτικοποιούν το ζήτημα -σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο- πως η αντιμετώπιση της έλλειψης ταλέντων σε μια οικονομία και τους κλάδους της, ειδικά στην τεχνολογία και την βιομηχανία θα μπορούσε να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά με συντελεστή έως και 2,2 για μια νέα θέση. Η κάλυψη/εύρεση δηλαδή ενός ταλέντου σε μια θέση δημιουργεί έως και δύο νέες θέσεις εργασίας και αυξάνει την παραγωγικότητα έως και 4-5%.
Πως αντιμετωπίζει η χώρα μας και η Ευρωπαϊκή Ένωση το πρόβλημα αυτό; Έχει προβεί σε κάποιες ενέργειες, δράσεις ή πρωτοβουλίες με σκοπό να αντιστρέψει την παραπάνω κατάσταση;
Βεβαίως και εμφατικά είναι η απάντηση και στις δύο ερωτήσεις. Αλλά θα απαντήσω ανάποδα, πρώτα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λοιπόν σε συμφωνία και με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, θεσμοθέτησε την Ιανουάριο του 2023, μια ιδιαιτέρως εμβληματική πρωτοβουλία-ομπρέλα, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης Ταλέντων (Talent Booster Mechanism, https://ec.europa.eu/regional_policy/policy/communities-and-networks/harnessing-talent-platform/talent-booster-mechanism_en).
Συνοπτικά, αυτός ο Μηχανισμός Ταλέντων στοχεύοντας σε μια ισόρροπη ανάπτυξη περιφερειών και αγορών εργασίας δρομολόγησε τον Μηχανισμό Ενίσχυσης Ταλέντου. Αυτή η πρωτοβουλία στοχεύει να υποστηρίξει τις περιφέρειες στην κατάρτιση, τη διατήρηση και την προσέλκυση ατόμων με τις απαραίτητες δεξιότητες και ικανότητες για τον μετριασμό των επιπτώσεων της δημογραφικής μετάβασης. Ο Μηχανισμός Ενίσχυσης Ταλέντου αποτελεί μέρος των ευρύτερων προσπαθειών του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων και δίνει έμφαση σε εξατομικευμένες λύσεις για διάφορες περιοχές, αξιοποιώντας υπάρχοντα κονδύλια και πρωτοβουλίες της ΕΕ.
Σε εθνικό επίπεδο η Πολιτεία προχώρησε με τη θεσμοθέτηση του REBRAIN GREECE στο νόμο 5350/2023, άρθρο 20. Με αυτό τον τρόπο κάνει πράξη τη δημιουργία ενός δυναμικού, μόνιμου μηχανισμού-κόμβου διασύνδεσης μεταξύ Ελλήνων Επαγγελματιών/Ταλέντων της Διασποράς, υψηλών δεξιοτήτων και εργαζόμενων ήδη σε υψηλές θέσεις ευθύνης με θέσεις υψηλής εξειδίκευσης και προοπτικών σε ηγέτιδες επιχειρήσεις και ομίλους στη χώρα μας.
Η παραπάνω σύνδεση επιτυγχάνεται ψηφιακά, γρήγορα και εύκολα μέσω της ψηφιακής δημοσίευσης θέσεων υψηλής εξειδίκευσης με κωδικοποίηση ESCO, από τις επιχειρήσεις στην ελληνική επικράτεια και την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τα στελέχη υψηλών ικανοτήτων για τις συγκεκριμένες θέσεις εργασίας.
Μέσω της ψηφιακής διασύνδεσης και με την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης επιτυγχάνεται η ενίσχυση της ελκυστικότητας, της πληροφόρησης και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων στην Ελλάδα.
Τι δείχνουν τα μέχρι σήμερα στοιχεία για την ψηφιακή πλατφόρμα REBRAIN GREECE; Υπάρχει ενδιαφέρον για τη διασύνδεση επιστημόνων – εργαζομένων υψηλών δεξιοτήτων που διαμένουν εντός και εκτός Ελλάδος με την εγχώρια αγορά εργασίας;
Ήδη στην πλατφόρμα REBRAIN GREECE, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα που αντλεί η ομάδα του Υπουργείου από το διαχειριστικό μέρος της πλατφόρμας REBRAIN GREECE, (Αύγουστος 2024), έχουν γίνει συνολικά 2.100 εγγραφές εκ των οποίων 1.900 «ταλέντων» και 200 επιχειρήσεων, έχουν αναρτηθεί περισσότερες από 450 θέσεις εργασίας και έχουν υποβληθεί 1.500 αιτήσεις ενδιαφέροντος για την κάλυψη αυτών. Η πλατφόρμα έχει υποδεχθεί πάνω 50.000 επισκέπτες εκ των οποίων το 65% επαναλαμβανόμενοι, οι οποίο από τα analytics που διατηρούνται, επισκέπτονται τις διαθέσιμες/ δημοσιευμένες θέσεις εργασίας- οι οποίες είναι πολύ υψηλού επιπέδου-επιπέδου 4 σύμφωνα με τον ILO (Διεθνής Οργανισμός Εργασίας).
Με λίγα λόγια μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η καλύτερη σύζευξη προσφοράς και ζήτησης στην αγορά εργασίας, και η αύξηση της παραγωγικότητας με έμφαση στην πρόκληση για κάλυψη θέσεων εργασίας με υψηλές δεξιότητες. Στόχος μας είναι να επιστρέψουν οι νέοι μας πίσω στην πατρίδα μας!
Ας πάμε τώρα και στο ασφαλιστικό. Φαντάζομαι ότι δέχεστε και εσείς πολλά σχετικά ερωτήματα. Τι θα γίνει τελικά με την Εισφορά Αλληλεγγύης συνταξιούχων;
Σε αυτό έχει ήδη απαντήσει η Υπουργός. Στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων πράγματι παρατηρείται μία στρέβλωση όταν, λόγω της αύξησης που δίνεται στις συντάξεις, και αυτή είναι η δική μας προτεραιότητα, κάθε χρόνο να δίνονται αυξήσεις, ένας συνταξιούχος μπορεί για παράδειγμα να αλλάζει κλιμάκιο και αντί να λάβει την αύξηση να του επιβάλλεται τελικά μείωση. Το Υπουργείο αντιλαμβάνεται αυτή την στρέβλωση υπό μία έννοια και κατανοούμε ότι και δεν είναι σωστό και πρέπει να διορθωθεί. Στα πλαίσια αυτά ήδη προωθείται ρύθμιση σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να διευθετηθεί το ζήτημα. Λογικά μέχρι τον προσεχή Δεκέμβριο, πριν δοθούν δηλαδή οι ήδη δρομολογημένες αυξήσεις στις συντάξεις για το 2025 θα έχουμε τη σχετική ρύθμιση που θα διορθώνει το πρόβλημα.
Γνωρίζω ότι μέρος των αρμοδιοτήτων σας είναι η υγεία και η ασφάλεια στους εργασιακούς χώρους. Τι δράσεις κάνετε ή προγραμματίζετε;
Μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η υγεία και ασφάλεια στους εργασιακούς χώρους γι’ αυτό και ήδη προχωράμε σε σχετικές δράσεις και νομοθετικές πρωτοβουλίες. Έχουμε ήδη προχωρήσει στην έκδοση προεδρικού διατάγματος, το 819/2024 με το οποίο αφενός ενσωματώνεται στο εθνικό μας δίκαιο η ευρωπαϊκή οδηγία σχετικά με τις οριακές τιμές έκθεσης των εργαζομένων κατά την εργασία σε καρκινογόνους, μεταλλαξιογόνους και τοξικούς για την αναπαραγωγή παράγοντες, αφετέρου κωδικοποιείται η ήδη ισχύουσα νομοθεσία, προκειμένου να είναι πιο εύκολο να εξασφαλιστεί η εφαρμογή, αλλά και ο έλεγχος των παραπάνω μέτρων. Δεν θα ψάχνει δηλαδή κανείς σε μια σειρά προεδρικών διαταγμάτων να βρει τι ισχύει, αλλά πλέον είναι όλα συγκεντρωμένα σε ένα ενιαίο κείμενο. Περαιτέρω στον σχεδιασμό μας είναι σύντομα να έχουμε ένα νέο νομοθέτημα για την υγεία και την ασφάλεια.
