Συχνά γίνεται αναφορά σε φλεγμονώδεις και αντιφλεγμονώδεις δίαιτες, όμως η σύγχυση και η παραπληροφόρηση γύρω από αυτούς τους όρους είναι μεγάλη. Πολλοί άνθρωποι δεν έχουν ξεκαθαρίσει τι είναι η φλεγμονή και γιατί θα έπρεπε να ανησυχούμε για αυτή, ενώ υπάρχουν αρκετοί μύθοι σχετικά με το ποια τρόφιμα επηρεάζουν μία φλεγμονή.
Φλεγμονή
Γενικά, φλεγμονή εμφανίζεται στο σώμα όταν αυτό αντιδρά σε κάτι μη φυσιολογικό. Η οξεία φλεγμονή, που συμβαίνει μετά από ένα τραυματισμό ή μία μόλυνση, είναι μια φυσιολογική, υγιής διαδικασία. Το ανοσοποιητικό σύστημα κινητοποιείται για να καταστρέψει τις ξένες εισβολές, να καθαρίσει τον κατεστραμμένο ιστό και να τον αναπλάσει. Η χρόνια ή η συστηματική φλεγμονή είναι μια καταστρεπτική διαδικασία. Συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα βρίσκεται συνεχώς σε υψηλό κίνδυνο, σε “ συναγερμό”, και καταλήγει στην καταστροφή του σώματος.
Οι υποκινητές αυτής της διαδικασίας μπορεί να είναι η ανθυγιεινή διατροφή, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, το μη διαχειρίσιμο άγχος και η έλλειψη ύπνου, σε συνδυασμό με περιβαλλοντικούς παράγοντες.
«Η χρόνια φλεγμονή συντελεί σε πολλές μακροχρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, του διαβήτη τύπου 2 και του καρκίνου. Υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι μειώνοντας τη φλεγμονή ίσως μειωθεί περισσότερο ο κίνδυνος για καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο ακόμη κι όταν η χοληστερόλη του αίματος δεν είναι στα βέλτιστα επίπεδα.
Η αλλαγή της διατροφής και του τρόπου ζωής είναι ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη ή τη μείωση της χρόνιας φλεγμονής. Έρευνες έχουν δείξει ότι μια διατροφή πλούσια σε αντι-φλεγμονώδη τρόφιμα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών, καθώς επίσης και να ενισχύσει την υγεία του εντέρου και του εγκεφάλου, και να επιβραδύνει την γήρανση του δέρματος.
Τρόφιμα για να καταναλώνετε περισσότερο
Λιπαρά ψάρια, ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηροί καρποί και σπόροι, είναι τρόφιμα που μπορείτε να καταναλώνετε άφοβα
Εξίσου καλές επιλογές είναι από τα ψάρια οι σαρδέλες, το σκουμπρί, οι αντσούγιες και η πέστροφα
Από τους ξηρούς καρπούς τα καρύδια, έχουν σύμφωνα με τις περισσότερες έρευνες, υψηλά ποσοστά αντι-φλεγμονώδους δράσης, όμως και τα αμύγδαλα είναι μια ακόμη εξαιρετική επιλογή. Το ελαιόλαδο, το συστατικό-κλειδί της μεσογειακής διατροφής, εμφανίζει υψηλές συγκεντρώσεις αντιοξειδωτικών, καθώς και “ υγιών” μονοακόρεστων λιπών.
Φρούτα και μη αμυλώδη λαχανικά είναι γνωστά για τις φυτικές ίνες, τα αντιοξειδωτικά και τα φυτοθρεπτικά συστατικά που περιέχουν.
Δεν γίνεται να κάνεις λάθος όταν επιλέγεις τουλάχιστον για το μισό σου πιάτο τα μη αμυλώδη λαχανικά. Οι κορυφαίες επιλογές είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά -λάχανο, σπανάκι, σέσκουλο- και τα σταυρανθή, όπως το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών και το κουνουπίδι.
Επίσης, το σκόρδο και το κρεμμύδι είναι αντιφλεγμονώδη.
Από τα φρούτα, τα μούρα, τα κεράσια και τα πορτοκάλια έχουν τα ισχυρότερο αποτέλεσμα κατά των φλεγμονών.
Αν και πολλές αντιφλεγμονώδεις δίαιτες – προσεγγίσεις ισχυρίζονται ότι η ολική άλεση και τα όσπρια (π.χ. φασόλια, μπιζέλια και φακές) αυξάνουν τη φλεγμονή, οι έρευνες δείχνουν διαφορετικά αποτελέσματα. Τα όσπρια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και μαγνήσιο, το οποίο έχει δείξει να βοηθά στη μείωση της φλεγμονής.
Τρόφιμα για να καταναλώνετε λιγότερο
«Η ζάχαρη και τα επεξεργασμένα σιτηρά (λευκό αλεύρι), καλό είναι να αποφεύγονται. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λευκό αλεύρι και τα αναψυκτικά, τα οποία έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη μπορούν να αυξήσουν το σάκχαρο του αίματος, οδηγώντας σε φλεγμονή.
Μύθοι για τα αντιφλεγμονώδη τρόφιμα
Στο στόχαστρο πολλών έχουν μπει οι τομάτες, οι μελιτζάνες, οι πιπεριές και οι πατάτες, που κατηγορούνται για τη φλεγμονώδη δράση τους.
Όμως οι έρευνες και οι λεπτομέρειες καθορίζουν πολλά. Αυτά τα λαχανικά περιέχουν ουσίες που ονομάζονται αλκαλοειδή και είναι τοξικά και φλεγμονώδη όταν καταναλώνονται σε υπερβολικές ποσότητες.
Όμως ακόμη και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές π.χ. της τομάτας δεν πρόκειται να καταφέρουν να καταναλώσουν τόσο μεγάλες ποσότητες. Όχι μόνο τα συγκεκριμένα λαχανικά δεν συνδέονται με την εμφάνιση χρόνιων φλεγμονών, αντιθέτως αποτελούν μέρος της παραδοσιακής και αντιφλεγμονώδους μεσογειακής διατροφής. Επιπλέον, οι τομάτες είναι πλούσιες σε λυκοπένιο, ένα αντιοξειδωτικό φυτοθρεπτικό συστατικό.
Να σημειωθεί ότι μόνο εάν έχετε μια πραγματική αλλεργία, δυσανεξία ή ευαισθησία σε ένα συγκεκριμένο τρόφιμο, τότε ναι, αυτό το φαγητό είναι φλεγμονώδες για σας. Αυτό ισχύει για τη γλουτένη και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία συχνά κατηγορούνται για συμμετοχή σε φλεγμονή.
