Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Του Δρ Κωνσταντίνου Μπούρα
https://konstantinosbouras.gr
Η αριστοτελική «όψις» ήταν και είναι πάντα ένα από τα βασικά ζητούμενα μιας παράστασης, αφού ικανοποιεί την πρωταρχική αίσθηση τής όρασης. Μαζί με το «ηχοτοπίο» συνθέτουν το βασικό «σώμα» μιας συνδημιουργικής διαδικασίας μεταξύ καλλιτέχνη-πομπού και κοινού-δέκτη. Επειδή σπανίως προετοιμάζονται παραγωγές που απευθύνονται ειδικά στα άτομα με ειδικές ανάγκες, η όσφρηση και η αφή (πόσω μάλλον η γεύση) έρχονται σε δεύτερη μοίρα και υπολείπονται σοβαρά τής οπτικοακουστικής ευωχίας.
Στα χρόνια τής ψηφιακής «παγκοσμιοποίησης» και λίγο πριν την Πέμπτη Κβαντομηχανική Επανάσταση, η Ρομποτική έθεσε το θέμα των ορίων τής πρωτοτυπίας κάθε καλλιτεχνικής πράξης.
Η ρομαντική ιδέα περί ιδιοφυούς αυθεντίας και μοναχικού, απομονωμένου δημιουργού (ασκητή-κοσμοκαλόγερου-στυλίτη) δέχτηκε (και δέχεται) σοβαρά πλήγματα από τα βέλη τής αναγκαστικής, απαραίτητης Διαφήμισης, που συνέχει την «Κοινωνία τής Αφθονίας» κατά Χέρμπερτ Μαρκούζε.
Έτσι, ανακαλύψαμε το λεγόμενο “physical theater”, λες και δεν υπήρχαν οι πανάρχαιοι παντόμιμοι, που εξασφάλιζαν με τα παραγλωσσικά σημεία την διεθνή διαπολιτισμική επικοινωνία. Ήδη, όπως φαίνεται στον σαιξπηρικό «Άμλετ» ο υψηλών προδιαγραφών πλανόδιος θίασος έχει την ευελιξία, την καλλιέργεια, την τεχνογνωσία να αφομοιώνει τοπικά πρότυπα, ηχοχρωματικές υποθέσεις, στοιχεία εντοπιότητας (couleur locale) και να εντάσσει αρμονικά σε ένα ενιαίο (θεματολογικό, υφολογικό, ρυθμολογικό, ιδεολογικό, φιλοσοφικό, αισθητικό) πλαίσιο. Αυτός είναι ένας άθλος ιδιαίτερα αξιοσημείωτος, ειδικά στην εποχή μας.
Θα αναφέρουμε ως παράδειγμα την τελετουργική χορογραφία τής Έρσης Πήττα στο έργο τού βραβευμένου από την Ένωση Κριτικών Χριστόφορου Χριστοφή με τον άκρως συμβολικό τίτλο «Το κάλεσμα τού Προμηθέα» που είδαμε μαγεμένοι από την δραματική ποιητικότητα τής πολυδιαστασιακής ατμόσφαιρας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (το 2021).
Εκεί, η απόλυτη σύμπνοια όλων των συντελεστών αυτής της ανεξίτηλης παράστασης ανέδειξε τα βαθιά νοήματα ενός δραματικού ποιητικού κειμένου από τα επιδραστικότερα που έχουν γραφτεί και παριστάνονται σήμερα. Αυτή η παράσταση ειδικά πρέπει να κινηματογραφηθεί, να βιντεοσκοπηθεί και να ταξιδέψει παντού μέσα από τα κύματα τού πανδαμάτορα Χωροχρόνου.
Παράσταση τέλεια ως προς την αριστοτελικήν «όψιν» και ως προς το «ηχητικό τοπίο» που αναδεικνύει την φιλοσοφική ποιητικότητα τού άκρως πρωτότυπου κειμένου, εμπνευσμένου από την αρχαία ελληνική συμβολική Μυθολογία, έτσι όπως ενέπνευσε την δυτικοευρωπαϊκή Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό.
Ναι, υπάρχουν σημαντικοί θεατρικοί συγγραφείς στην Ελλάδα τού σήμερα. Το «σωματικό θέατρο» δεν αρκεί ως διπλωματικό διαβατήριο. Χρειάζεται κι η δραματική Ποίηση, η Υψηλή, η παγκόσμια.
