Οι θάνατοι από τροχαία συμβάντα στην ΕΕ μειώθηκαν μόλις κατά 1% πέρυσι, θέτοντας σε κίνδυνο τους στόχους για μείωση των θανατηφόρων τροχαίων κατά 50% μέχρι το 2030.
Η Φινλανδία κατάφερε να μειώσει τους θανάτους από τροχαία συμβάντα κατά 29% στη διάρκεια της δεκαετίας έως το 2023, ενώ η μέση μείωση στην ΕΕ ήταν μόλις 16%. Η διάκριση, γνωστή ως «Δείκτης Οδικής Ασφάλειας», αναγνωρίζει την πρόοδο της Φινλανδίας στην οδική ασφάλεια και αποτελεί απόδειξη των μακροπρόθεσμων στόχων και της συνολικής στρατηγικής της χώρας.
Η τρέχουσα στρατηγική της Φινλανδίας σχετικά με την ασφαλή κυκλοφορία ορίζεται από το Vision Zero, κανένας νεκρός ή σοβαρά τραυματίας στο δρόμο, ανεξάρτητα από τον τρόπο μετακίνησης, με χρονικό ορίζοντα το 2050.
Από το 2000, η Φινλανδία έχει εφαρμόσει αρκετά σημαντικά μέτρα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν χαμηλότερα όρια ταχύτητας στις περισσότερες αστικές περιοχές, την κατασκευή πεζόδρομων και ποδηλατοδρόμων, την κατασκευή 400 χλμ αυτοκινητοδρόμων, την εγκατάσταση αυτόματων καμερών ελέγχου ταχύτητας σε σχεδόν 3.000 χλμ. κύριων δρόμων.
Η στρατηγική που ακολουθεί για το 2022-2026 η Φινλανδία στοχεύει στη βελτίωση των κυκλοφοριακών δεξιοτήτων διαφορετικών χρηστών του δρόμου και διαφορετικών ηλικιακών ομάδων. Περιλαμβάνει δύο δείκτες που στοχεύουν στην οδική ασφάλεια των παιδιών. Το ποσοστό των σχολείων που έχουν κυκλοφοριακή αγωγή ως μέρος του σχολικού προγράμματος και τον αριθμό των συγκρούσεων με εμπλοκή παιδιού ή νεαρού ατόμου.
Ωστόσο, η ψυχική υγεία είναι ένα ακόμα στοιχείο που συνδέεται στενά με την οδική ασφάλεια. Η Φινλανδία είναι η μία από τις μόνο δύο χώρες της ΕΕ που συμπεριλαμβάνει τις αυτοκτονίες στο δρόμο στα στατιστικά στοιχεία των θανάτων από τροχαία (η άλλη είναι η Εσθονία). Συνεπώς, τα Φινλανδικά στατιστικά στοιχεία που αφορούν θανάτους στο δρόμο είναι υψηλότερα από ό,τι θα ήταν εάν αυτοί οι θάνατοι αποκλείονταν των στατιστικών όπως σε άλλες χώρες.
Η Φινλανδία αναφέρει ποσοστά χρήσης κράνους σε μοτοσικλέτες και μοτοποδήλατα μεταξύ 99-100%, ενώ η αστυνομία επιτρέπεται να κάνει απροειδοποίητα αλκοτέστ και έλεγχο κατανάλωσης ναρκωτικών στους οδηγούς.
Η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, κατά δήλωση των οδηγών, είναι πολύ χαμηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ και η οδήγηση γενικά υπό την επήρεια αλκοόλ έχει πολύ χαμηλό ποσοστό αποδοχής. Στη Φινλανδία, σε όλα τα σχολικά λεωφορεία και τα σχολικά ταξί πρέπει να τοποθετούνται ειδικές συσκευές παρεμπόδισης οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ (Alcohol interlocks). Οι συσκευές είναι επίσης εγκατεστημένες στα οχήματα των παραβατών που οδηγούσαν υπό την επήρεια αλκοόλ ως μέρος ενός προγράμματος επανένταξης μακράς διάρκειας που χρησιμοποιείται ως εναλλακτική λύση στην απαγόρευση οδήγησης.
Μείωση μόλις 1% των θανάτων από τροχαία στην ΕΕ το 2023
Η μείωση των θανάτων στην Φιλανδία συμπίπτει με τη νέα ανάλυση που δημοσιεύθηκε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC), η οποία δείχνει ότι υπήρχαν 20.418 θάνατοι στους δρόμους της ΕΕ το 2023. Αυτό σημαίνει ότι υπήρξε μείωση μόλις 1% σε σύγκριση με το 2022, σημειώνοντας πολλή μικρότερη πτώση από την ετήσια μείωση 6,1% που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση 50% έως το 2030.
Μετά τις Ευρωπαϊκές εκλογές την περασμένη εβδομάδα, το ETSC ζητά την ίδρυση μιας Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Οδικής Ασφάλειας, με συγκεκριμένες αρμοδιότητες, όπως τη διαχείριση της διάθεσης αυτόνομων οχημάτων και τη διενέργεια ερευνών σε τροχαία συμβάντα. Ενώ για τους υπόλοιπους από τους βασικούς τρόπους μεταφοράς στην Ευρώπη (αεροπορικώς, δια θαλάσσης και σιδηροδρομικώς) υπάρχουν ειδικές υπηρεσίες της ΕΕ αρμόδιες για την ασφάλεια, δεν υπάρχει αντίστοιχη υπηρεσία για τις οδικές μεταφορές.
Το ETSC προτρέπει επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκινήσει τις εργασίες για αναθεώρηση των κανονισμών ασφαλείας των οχημάτων, ώστε να συμπεριληφθούν οι ταχέως εξελισσόμενες τεχνολογίες για την ασφάλεια και να προωθηθούν οι περιοδικοί τεχνικοί έλεγχοι των οχημάτων για να διασφαλιστεί ότι αυτές οι τεχνολογίες λειτουργούν σωστά καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του οχήματος.
Κυριάκος Παρασίδης
